Izjevsk

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie

Izjevsk


{{{positiekaart2}}}
Kerngegevens
Deelgebied	Republiek Oedmoertië
Gemeente
Inwoners	632.140 (volkstelling 2002)
Coördinaten	56°51′NB 53°14′OL
OKATO-nummer	92430
Netnummer	(+7) 8552
Tijdzone	UTC+3 (MSK)
Officiële website	www.izh.ru
Positiekaart
{{{positiekaart}}}

Stadsplattegrond

Sint-Michaëlkathedraal

Presidentieel paleis

Izjevsk (Russisch: Ижевск) is een stad in Rusland, hoofdstad van de autonome republiek Oedmoertië, gelegen aan de rivier de Izj.

In Izjevsk bevindt zich een van de beroemdste arsenalen van Rusland, waar Michail Kalasjnikov zijn beroemde AK-47-geweer ontwierp. Izjevsk is naast het industriële ook het culturele hart van Oedmoertië, zo bevinden er zich twee universiteiten, hogescholen, musea en theaters. Van 1984 tot 1987 heette de stad Oestinov (Устинов).

[bewerk] Geschiedenis

In 1760 sticht graaf Pjotr Sjoevalov - zonder officiële toestemming - de Izjevsk IJzerverwerkingsfabriek en bij de fabriek ontstaat een dorp met dezelfde naam. Drie jaar later wordt de fabriek door de staat ingenomen als aflossing van Sjoevalovs schuld. In 1774 wordt de fabriek door de bende van Jemeljan Poegatsjov geplunderd en deels platgebrand.

In 1807 geeft Tsaar Alexander I bij decreet opdracht tot het stichten van een nieuwe wapenfabriek in de Oeral, die in hetzelfde jaar op de locatie van de voormalige ijzerfabriek gebouwd wordt.

Op 22 oktober 1905 vindt de eerste politieke demonstratie onder de Rode Vlag in Izjevsk plaats. In maart 1917, net na de Februarirevolutie, worden een sovjet van arbeiders, boeren en militairen en een uitvoerend comité ingesteld. In de sovjet zijn oorspronkelijk meerdere politieke partijen vertegenwoordigd, maar de bolsjewieken krijgen de raad steeds meer in hun greep. In 1918-1919 wordt Izjevsk na een massale antibolsjewistische opstand tot tweemaal toe bestormd door het Rode Leger. Een groot deel van de wapensmeden vlucht, eerst naar Siberië, later naar China en de Verenigde Staten van Amerika.

In 1921 wordt Izjevsk de hoofdstad van de nieuw opgerichte Wotjaakse autonome oblast, die in 1934 wordt omgevormd tot Oedmoertische ASSR.

In de herfst van 1941, de Tweede Wereldoorlog is in volle gang, wordt een deel van de in de frontlinie liggende wapenindustrie overgebracht naar Izjevsk. Gedurende de oorlog werden er zo'n 12,5 miljoen vuurwapens geproduceerd in de fabriek Izjmasj, die later door Michail Kalasjnikov bekend werd om zijn AK-47 (Avtomat Kalasjnikov model 1947).

In 1966 rolt de eerste in Izjevsk geproduceerde auto (Izh-Avto) van de band in de gelijknamige JSC Izh-Avtofabriek en in 1978 wordt de stad onderscheiden met de orde van de Oktoberrevolutie. In de fabriek worden ook motorfietsen gemaakt (Ish), die in het buitenland onder de naam Cossack werden verkocht.

Eind 1984 beslissen de lokale partijleiders dat Izjevsk voortaan de naam Oestinov zal dragen, ter ere van Dmitri Oestinov, die tientallen jaren een belangrijke rol in de plaatselijke wapenindustrie speelde. De nieuwe naam houdt echter niet lang stand: in 1987 krijgt de stad na massale protesten zijn oude naam terug.

In 2004 was Izjevsk de culturele hoofdstad van de Wolgaregio.

[bewerk] Onderwijs

Izjevsk is het wetenschappelijke en culturele centrum van Oedmoertië. Er zijn in totaal 320 kinderdagverblijven en lagere scholen voor ongeveer 32.000 kinderen. Circa 100 openbare scholen voorzien in gratis onderwijs voor ongeveer 100.000 leerlingen en studenten. Er is een breed aanbod van 2-jarig beroepsonderwijs. Ook zijn vier van de vijf institututen voor hoger onderwijs in Oedmoertie gevestigd in Izjevsk, waaronder de Staatuniversiteit van Oedmoertië. Laatsgenoemde vierde in 2006 haar 75ste jubileum.