Geocentrisme
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Het geocentrisme is de leer, afkomstig van Ptolemaeus, dat de aarde het centrum van het universum is. Een geocentrisch wereldbeeld was in zwang gedurende de klassieke tijd en de middeleeuwen. Later werd het vervangen door het heliocentrisme, afkomstig van Copernicus, dat stelt dat de zon het centrum is van ons zonnestelsel.
Puur wetenschappelijk gezien valt er niet te kiezen tussen beide modellen, omdat er geen stabiel referentiepunt in het universum valt te definiëren. Bekijken we het vanuit de klassieke mechanica, die uitgaat van een absoluut referentiestelsel, dan draaien zon en aarde om hun gezamenlijk zwaartepunt. Dit bevindt zich echter wel in de zon, op 600 km van zijn middelpunt, zodat men zou kunnen zeggen dat het heliocentrisme correcter is dan het geocentrisme. Andere problemen met het geocentrisme zijn dat het betekent dat alle planeten een vreemde, heen-en-weergaande baan afleggen (in het heliocentrische model zijn dit keurige ellipsen), en dat het licht dat van verre sterren naar ons onderweg is, ieder half jaar 300 miljoen km dwars op de lichtrichting verschuift, om een half jaar later weer terug op de oude positie te zijn. Dat is in strijd met de speciale relativiteitstheorie, die zegt dat licht in rechte lijnen met een constante snelheid beweegt. Als we dergelijke vreemde bewegingspatronen niet willen aannemen, moeten we concluderen dat de aarde om de zon heen beweegt.
[bewerk] Het geocentrisme van Nietzsche
Een van de grootste moderne filosofen, Friedrich Nietzsche (1844-1900), sprak zich fel uit voor het geocentrisme. In paragraaf 12 van zijn boek Voorbij goed en kwaad schrijft hij:
- "Want terwijl Copernicus ons ertoe heeft overreed te geloven, tegen alle zintuigen in,
- dat de aarde niet 'vast staat', leerde Boscovich ons, het geloof aan het
- laatste wat omtrent de aarde 'vaststond' af te zweren: het geloof aan de 'stof',
- de 'materie', het aardresidu- en partikel-atoom: het was de grootste triomf
- over de zintuigen die tot dusverre op aarde bevochten is."
Nietzsche is echter een filosoof, en deze paragraaf moet dan ook niet in een natuurwetenschappelijke context gelezen worden.
Tegenwoordig heerst er algemene consensus over het geocentristische model: het is onjuist.
[bewerk] Zie ook
