Frans Jozef-Orde
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
De Franz Jozef-Orde (Duits: "Franz Josephs-Orden") werd op 2 december 1849 door Keizer Frans Jozef I van Oostenrijk ingesteld ter gelegenheid van zijn eerste ambtsjubileum. Deze Ridderorde werd voor maatschappelijke verdiensten verleend. De statuten spraken van "onverschrokken en beproefde aanhankelijkheid aan Keizer en vaderland in oorlog- en vredestijd" en van "het dienen van het algemeen belang, het verbeteren van de landbouw, het doen van uitvindingen, het werken in handel, industrie, wetenschap, kunst en liefdadigheid". Ook buitenlanders konden in deze Orde worden opgenomen. Het aantal leden van deze Orde, de eerste moderne Orde van Verdienste in Oostenrijk, want zij verleende niet zoals de Leopoldsorde adeldom of titels aan de Ridders, was onbeperkt.
De drie graden van de Frans-Jozef Orde
Zij droegen het kleinood aan een breed lint over de rechterschouder en een ster op de linkerborst.
- Commandeur met ster (ingesteld in 1869)
Zij droegen een kleinood aan een lint om de hals en de ster van de Orde op de linkerborst. De rang komt daarmee in het protocol overeen met Grootofficier.
- Commandeurs ("Komtur", niet zoals in de andere Oostenrijkse Orden "Kommandeur")
Zij droegen een kleinood aan een lint om de hals
- Officier (ingesteld op 1 februari 1901)
- Ridders of "Kleine Kruisen"
Zij droegen een kleinood aan een lint op de linkerborst
De versierselen van de Frans-Jozef Orde
Het kleinood was voor alle graden vrijwel gelijk maar verschilde in grote. De Ridders droegen een karmijnrood geëmailleerd gouden kruis aan een Rudolfinische Keizerskroon zonder rode voering. Er waren voor alle graden ook ordeketens gemaakt en het kruis kon ook daaraan worden gedragen. Het lint was diep rood.
Het kleinood was een heraldische zwarte dubbele Oostenrijkse adelaar met in de snavels een gouden keten met het motto van de Orde, dat ook het motto van de regering van Frans Jozef was: "Viribus unitis". In het medaillon op de borst van de adelaar stond het monogram van de Oostenrijkse Keizer.
Een Ridderorde die aan brede groepen verdienstelijke burgers werd verleend was voor het aristocratische Habsburgse hof iets nieuws. De Ridders in de Frans-Jozef Orde waren, zij waren immers geridderd, met hun echtgenoten toegelaten tot de plechtigheden van het hof ook al waren zij geen edelen. In de Oostenrijkse samenleving was de Orde niet erg in tel; wanneer iemands vermogen, en daarmee zijn krediet, werd ingeschat was een Frans-Jozef Orde niet in tel. De eigenaren van een florerend bedrijf werden immers vaak in de Orde van de IJzeren Kroon opgenomen.
Toen de Oostenrijkse monarchie in november 1918 viel verdween ook deze Orde in de schaduwen van de geschiedenis. In 1919 verbood de Republiek Oostenrijk het voeren van titels als "Ridder in de Franz Jozef-Orde".
Zie ook: Lijst van Ridderorden in Oostenrijk.
Externe link
- Afbeeldingen op [1]
[bewerk] Literatuur
- "Die Orden, Wappen und Flaggen aller Regenten und Staaten" (Anhang), Leipzig, Verlag Moritz Ruhl, 1884
- Maximilian Gritzner, "Handbuch der Ritter- und Verdienstorden", Leipzig 1893
