Franciscus Cornelis Donders

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie

Standbeeld van F.C. Donders op het Janskerkhof te Utrecht

Franciscus Cornelis Donders (Tilburg, 27 mei 1818 - Utrecht, 24 maart 1889) was een Nederlands hoogleraar geneeskunde en fysiologie. Hij verrichtte veel onderzoek naar oogfysiologie op welk gebied hij een grote reputatie verwierf. De huidige indeling, verklaring en correctie van oogafwijkingen (zie emmetropie (normaal oog), myopie (bijziendheid), hypermetropie (verziendheid), presbyopie (oudziendheid), de rol van accommodatie) danken we aan hem.

Donders studeerde in Utrecht, maar deed in Leiden examen. In Vlissingen en Den Haag werkte hij enige jaren als militair arts. In 1847 werd hij te Utrecht benoemd tot buitengewoon hoogleraar, in 1852 tot gewoon hoogleraar. Het Utrechtse Ooglijdersgasthuis ("Nederlandsch Gasthuis voor Ooglijders"), ziekenhuis voor oogheelkunde, werd door hem en Herman Snellen in 1858 opgericht. Het was vele jaren gevestigd aan de F.C. Dondersstraat, genoemd naar deze hoogleraar. Donders was allereerst fysioloog. Door zijn specialisatie op het gebied van de oogheelkunde werd hij de belangrijkste Nederlandse medicus van zijn tijd.

Donders was ook geïnteresseerd in cognitieve processen. In zijn subtractiemethode ging hij ervan uit dat een (complex) mentaal proces bestaat uit een aaneenschakeling van simpele processen waarvan men de duur afzonderlijk kan meten door het vergelijken van reactietijden. Dit vormde de basis van een benadering in de psychologie die later mentale chronometrie werd genoemd.

Het Ooglijdersgasthuis maakt tegenwoordig deel uit van het Universitair Medisch Centrum (UMC) van de Universiteit Utrecht. Aan het Janskerkhof is in 1920 een standbeeld van Donders geplaatst. In Nijmegen werd het F.C. Donders Centre for Cognitive Neuroimaging naar hem genoemd.

[bewerk] Publicaties

The anomalies of refraction and accommodation / Over de anomalieën van de refractie en de accommodatie, 1864? (eerst in het Engels, daarna in 14 andere talen)
Donders, F.C. (1869). On the speed of mental processes. Vertaald door W.G. Koster (1969). Attention and Performance 2. p. 412-431.Amsterdam: North Holland.