Eutecticum

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie

Stabiele kristalstructuren in staal

ferriet ; perliet ; cementiet (Fe3C) ; austeniet ; ledeburiet; eutecticum ; smelt

 

Een eutecticum is een mengsel van twee of meer elementen die samen een lager smeltpunt hebben dan de beide componenten waar het mengsel uit bestaat. Bij eutectische stolling wordt een vloeibare smelt (10) ineens omgezet in een samenstelling van twee (of meer) vaste stoffen: L -> a + b, alsof het een zuivere stof betrof en geen mengsel.

Rechts is een voorbeeld van een fasediagram voor een eutectisch mengsel afgebeeld, verticaal staat de temperatuur (T) horizontaal de concentratie (in %) van twee verschillende elementen (hier Fe en C). Uit dit diagram is te zien, dat bij 4,3 % C de faseovergang van vloeibaar direct naar vast verloopt. Er is dan geen smelttraject zoals bij andere mengverhoudingen (10 - 08 - 06 of 10 - 09 - 15). Het eutecticum heeft dus een vast smeltpunt (hier 1140 °C), alsof het een zuivere stof was. Het eutecticum ledeburiet, bestaande uit austeniet en cementiet is weergegeven bij nummer 07. Nog lager bevindt zich het eutecticum steadiet, dat bestaat uit ferriet en cementiet. Nummer 02 is geen eutecticum, maar een eutectoïde, omdat fase 05 geen vloeistof is.

Niet elk eutectisch mengsel heeft een eutectisch punt. Er zijn ook peritectische systemen

Voor gas - vloeistof condensatie bestaat iets analoogs: azeotroop.