Etruskische kunst

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie

Etruskische kunst
Etruskisch aardewerk
Etruskische architectuur
Etruskische beelden
Etruskische literatuur
Etruskische muziek
Etruskische schilderkunst

De Etruskische kunst wordt gekenmerkt door de liefde voor schoonheid van de Etrusken.

Inhoud 1 De invloed van de Oud-Griekse kunst 2 Etruskisch aardewerk 3 Etruskische architectuur 4 Etruskische beelden en edelsmeedkunst 5 Etruskische schilderkunst 6 Bronnen, noten en/of referenties

[bewerk] De invloed van de Oud-Griekse kunst

De Etruskische kunst kan niet los worden gezien van de invloed^[1]die zij, vanuit het moederland en Groot-Griekenland, ondergaan heeft van ontwikkelingen in de Oud-Griekse kunst. De resultaten van deze invloed verschillen per kunstvorm. Er is geen sprake van slaafse imitatie: de Etruskische kunst heeft haar eigen karakter.

In de oriëntaliserende periode van de Etruskische kunst, van 700 tot 575 v.Chr., kwam de invloed vooral van Fenicië en de Oud-Cypriotische cultuur. Vanaf 625 begon de Griekse invloed de overhand te nemen. Grotere sculpturen (zoals die van 'de meester van de Apollo van Veii' Vulca) en muurschilderingen deden hun intrede. Deze invloed hield aan gedurende de periode van de Griekse Archaïsche kunst. Het verlies van de Slag bij Cumae (zie Etruskische geschiedenis) tekende het begin van het politieke en culturele verval ven Etrurië. De Oud-Griekse invloed nam tijdens de Klassieke periode af. In de 3e eeuw v. Chr. kwam het Hellenisme weer meer overeen met de Toscaanse smaak en liefde voor het realistische.

[bewerk] Etruskisch aardewerk

Zie Etruskisch aardewerk voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Etruskisch aardewerk wordt gekenmerkt door haar sierlijke vormen. Een belangrijke collectie van Etruskisch keramiek kan gezien worden in de Ny Carlsberg Glyptothek in Copenhagen en in de Villa Giulia te Rome. Alhoewel er gewone Etruskische vazen bestaan, was de meest typisch Etruskische vorm van aardewerk bucchero dat zwart of asgrijs was. Dit werd eerst geproduceerd in Caere in de 7e eeuw voor Chr. De pottenbakkers van deze stad (nu Cerveteri) waren de uitvinders van dit zwarte aardewerk dat bekomen werd door de vorm die uit klei gemaakt was een lange periode in een oven zonder zuurstof te laten carbonizeren. Bucchero werd geëxporteerd over heel het gebied van de Middellandse Zee en zelfs naar Centraal Europa. Schalen, borden en schotels in bucchero werden gebruikt bij de maaltijden. Kleine potjes en doosjes in bucchero dienden om parfum, cosmetica en juwelen te bewaren.

[bewerk] Etruskische architectuur

Zie Etruskische architectuur voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Alhoewel geen enkele Etruskische stad goed bewaard gebleven is, kunnen we toch dankzij de archeologie iets weten over hun wooncultuur. Op de site van Marzabotto, dicht bij Bologna, werd een stadsdeel opgegraven uit het begin van de 5e eeuw v.Chr. Er stonden grote huizen gebouwd uit baksteen op funderingen in natuursteen. In Volterra is een Etruskische poort bewaard. Op meerdere plaatsen in Etrurië heeft men vastgesteld dat de tempels versierd waren met beeldhouwwerk dat goden of mythologische wezens voorstelde. Veel energie werd besteed aan de bouw van graven voor de aristocratische klasse, zoals in Cerveteri en in Tarquinia. De Etruskische architectuur, die een grote invloed uitoefende op de Romeinse, was in Italië zeker vernieuwend. De Etruskische bouwmeesters voerden de boog en het gewelf in, en het gebruik van baksteen uit gebakken klei.

[bewerk] Etruskische beelden en edelsmeedkunst

De Etruskische beelden werden niet in marmer, maar wel in brons en klei (terracotta) gemaakt. Zie ook: Etruskisch kamergraf.

Voorbeelden:

• de beroemde Lupa Capitolina. Bronzen beeld van een wolvin, het symbool van de stad Rome, Ca 500 v.Chr.
• de Apollo van Veii. Terracotta. Hoogte 1,8 m. Ca 500 v.Chr.
• de Chimaera van Arezzo. Brons. Hoogte 80 cm. Vroege 4e eeuw voor Chr.
• de "Mars" van Todi. Brons. Hoogte 1,41 m. Vroege 4e eeuw voor Chr.

Hun edelsmeedkunst komt tot uiting in bronzen spiegels en versierde bronzen helmen. In het Louvre te Parijs worden gouden broches bewaard. In de 3e eeuw voor Chr. roofden de Romeinen 2.000 bronzen beelden uit Volsiniï om ze om te smelten en eigen gebruiksvoorwerpen met het zo bekomen metaal te maken.

[bewerk] Etruskische schilderkunst

De Etruskische schilderkunst vertoont enige verwantschap met de Oud-Griekse. We vinden ze vooral terug op de muren van de typische Etruskische kamergraven. De belangrijkste vindplaatsen van deze fresco's zijn Tarquinia, Veio en Sarteano. Enkele bekende graven met fresco's uit Tarquinia zijn het graf van de Stieren, het Orcus graf, het Orcus II graf, het graf van de Auguren, het graf van de jacht en de visvangst en het graf der Luipaarden. Men vermoed dat in de 2e helft van de 6e eeuw voor Chr. Griekse kunstenaars die zich in Tarquinia gevestigd hadden actief meegewerkt hebben aan deze fresco's.

Bronnen, noten en/of referenties:

^ Bron: Raymond Bloch, "Historical Summary. Magna Graecia and Sicily", in: Larousse encyclopedia of prehistoric & ancient art, René Huyghe. London-New York-Sydney-Toronto: Hamlyn, 1962, p. 310 ISBN 0 600 02377 X