ENKA (bedrijf)
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Enka was de naam van een Nederlands concern dat kunstvezels vervaardigde. De naam is de afkorting van: Eerste Nederlandse Kunstzijdefabriek Arnhem. De eerste fabriek in stond in Arnhem en werd in 1913 geopend. In 1922 kwam daarbij een fabriek in Ede.
In 1929 werd de naam, na een samengaan met het Duitse kunstvezelbedrijf Vereinigte Glanzstoff Fabriken (VGF), gewijzigd in Algemene Kunstzijde Unie (AKU).
ENKA bleef ondertussen een productnaam, bijvoorbeeld voor kunststof zemen. In 1969 werd na een aantal fusies de naam weer ingevoerd voor de kunstgaren-divisie, die inmiddels vestigingen bezat in Drenthe, Noord-Brabant, het Roergebied en de Verenigde Staten.
De naam ENKA is onlosmakelijk verbonden aan de eerste bedrijfsbezetting in Nederland. Op 18 september 1972 bezetten de werknemers van ENKA-Breda hun bedrijf uit protest tegen een structuurplan van het moederconcern AKZO. Dat wilde het winstgevende bedrijf in Breda, de vroegere Hollandsche Kunstgaren Industrie, sluiten. De bezetting werd gesteund door het katholiek vakverbond NKV. Op 23 september werd de bezetting opgeheven nadat het structuurplan was ingetrokken. In 1982 werd de fabriek alsnog gesloten, voorafgegaan door de vestiging in Emmercompascuum. In 2002 ten slotte viel het doek voor ENKA-Ede.
In april 2008 werd begonnen met de sloop van de ENKA-gebouwen in Ede, om er plaats te maken voor een nieuwe woonwijk.