Elasticiteit (economie)
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Elasticiteit is in de economie een aanduiding voor de verandering van de markt door het wijzigen van een enkele variabele zoals beschikbaar vraag, aanbod of prijs en wordt in concreto berekend als de vermenigvuldiging van onafhankelijke variabele (x) met logaritmische afgeleide (f '(x) / f(x)). Het is de verhouding van de relatieve wijziging van de afhankelijke variabele t.a.v. de relatieve wijziging van de onafhankelijke variabele. f ' (x) stelt in de economie de marginale waarde voor en f (x) / x de gemiddelde waarde. Elasticiteit is daardoor ook niets minder dan de verhouding van de marginale waarde t.o.v. de gemiddelde waarde.
Op de markt zijn elasticiteiten van groot belang. De elasticiteit geeft de gevoeligheid weer van bijvoorbeeld het aantal goederen voor de prijs van die goederen. Een elasticiteit brengt tot uitdrukking in welke mate de hoeveelheid verkochte goederen reageert op de verhoging van de prijs van die goederen. Stel dat bijvoorbeeld de prijs van benzine met 1% stijgt en dat daardoor de verkochte hoeveelheden met een half procent afnemen. De prijselasticiteit van benzine is in dat geval een half. Zou de verkochte hoeveelheid met 2% afnemen dan is de prijselasticiteit 2. In de micro-economie tracht men deze elasticiteiten te bepalen.
Hiernaast bestaat ook nog de middelpuntmethode om de elasticiteit uit te rekenen. Volgens de bovenstaande methode treedt er een probleem op. De elasticiteit van punt A naar punt B blijkt anders dan de elasticiteit van punt B naar punt A. Met de middelpuntmethode kan dit probleem opgelost worden. Met de middelpuntmethode berekenen we een percentageverandering door de verandering door het middelpunt van het oorspronkelijke en uiteindelijke niveau te delen. Zo is 5 het middelpunt van 4 en 6. Een verandering van 4 naar 6 wordt dan als volgt berekend: (6-4)/5x100= 40%. Op deze manier is de procentuele verandering van A naar B, hetzelfde als van B naar A.
Er zijn vele elasticiteiten te berekenen. Naast de prijs- en hoeveelheidselasticiteiten worden ook de kruislingse prijselasticiteit en de inkomenselasticiteit veel gebruikt.
Inhoud |
[bewerk] Soorten elasticititeit
[bewerk] Prijselasticiteit van de vraag
De prijselasticiteit van de vraag (Ev) is als volgt gedefinieerd:
- de procentuele verandering van de gevraagde hoeveelheid / de procentuele verandering van de prijs
De prijselasticiteit van de vraag geeft dus aan met hoeveel procent de gevraagde hoeveelheid verandert als de prijs met 1 % verandert. Er wordt gesproken van een inelastische vraag wanneer de gevraagde hoeveelheid in verhouding minder sterk verandert dan de prijs. De absolute waarde van Ev is dan kleiner dan 1. Bij een absolute waarde van de elasticiteit van 1 verandert de gevraagde hoeveelheid met hetzelfde percentage. De omzet blijft dan gelijk. Is de absolute waarde van de prijselasticiteit groter dan 1 dan zal bij een prijsverhoging de gevraagde hoeveelheid dalen met een hoger percentage.
[bewerk] Kruislingse elasticiteit
De kruislingse elasticiteit (Ek) wordt gedefinieerd als:
- de procentuele verandering van de gevraagde hoeveelheid van goed X / de procentuele verandering van de prijs van goed Y
De kruislingse elasticiteit geeft o.a. aan op welke wijze goederen door de consument als elkaars substituut worden gezien. Bijvoorbeeld: Als de prijs van het autorijden stijgt zal het gebruik van het openbaar vervoer toenemen. Openbaar vervoer vervangt autorijden. Er is sprake van een positieve kruislingse elasticiteit.
Goederen kunnen ook complementair zijn. Er is een verband tussen de gevraagde hoeveelheid van auto's en de benzineprijs (zonder brandstof rijdt geen auto). Als de brandstofprijzen stijgen wordt indirect ook het autorijden duurder en daalt de gevraagde hoeveelheid van auto's. Benzine en auto's vullen elkaar aan. Er is sprake van een negatieve kruislingse prijselasticiteit.
[bewerk] Inkomenselasticiteit
De inkomenselasticiteit van de vraag (Ey) wordt als volgt gedefinieerd:
- de procentuele verandering van de gevraagde hoeveelheid van een goed / de procentuele verandering van het inkomen
Goederen die noodzakelijk voor het dagelijks levensonderhoud zijn hebben een inkomenselasticiteit van de vraag tussen de 0 en de 1. Luxe goederen reageren sterker op veranderingen van het inkomen, zowel bij stijging als bij daling van het inkomen. De absolute waarde van de inkomenselasticiteit van luxe goederen ligt boven de 1. Een bijzonder geval zijn de inferieure goederen: daarvan neemt de gevraagde hoeveelheid toe als het inkomen afneemt en neemt omgekeerd de gevraagde hoeveelheid af als het inkomen toeneemt. De inkomenselasticiteit is dan vaak negatief.
In de micro-economie is het bepalen van elasticiteiten een belangrijke uitdaging. Ook in de praktijk is het belangrijk om dergelijke kerngetallen te kennen, bijvoorbeeld voor het bepalen van de prijspolitiek van een onderneming.
Indien er door een overheid wordt ingegrepen in bijvoorbeeld de prijs zoals in Nederland gebeurt op de markt voor huurwoningen, dan kan met behulp van de elasticitet de effecten worden berekend. Zoals in dit geval bijvoorbeeld een onbeantwoorde vraag, wachtrijen, onderhuur en verdelingsproblematiek, en mogelijk zelfs corruptie.
| Gerelateerde onderwerpen |
|---|
|
BTW - Economie - Markt - Handel - Handelsoorlog - Handelspolitiek - Handelspost - Handelsrecht - Handelsregister - Handelsregisterwet - Kamer van Koophandel - Marktwerking - Marktfalen - Overheidsfalen - Marktaandeel - Perfecte markt - Elasticiteit - Prijs - Prijsafspraak - Prijsmechanisme - Mededinging - Geld - Oligopolie - Monopolie |
en.Elasticity (economics)
