Dianetica

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie

Het woord dianetica (Eng. dianetics) komt van dia (Grieks: door) en nous (Grieks: ziel) en is gebruikt door de Amerikaan L. Ron Hubbard ter aanduiding van een door hem ontwikkelde techniek waarmee het negatieve effect van ongewenste mentale processen, zoals psychosomatische ziekten, uitgeschakeld kan worden.

[bewerk] Oorsprong

Eén van de drijfveren achter het onderzoek, dat tijdens de jaren '40 van de 20e eeuw werd uitgevoerd, was de overeenkomst die hij zag tussen psychosomatische verschijnselen en de gevolgen van posthypnotische suggestie. In 1950 werden een aantal werkbare procedures en technieken gepubliceerd in het boek Dianetics, the modern science of mental health.

[bewerk] Theorie

Volgens de dianetica registreert het verstand (Eng. mind) continu (ook prenataal) de toestand van iemands materiële omgeving en de eigen lichamelijke toestand, om op basis daarvan rationele handelwijzen in het dagelijks leven te bepalen. Tijdens momenten van een verminderd bewustzijn, bijvoorbeeld vanwege toegediende narcotica, een elektrische schok en/of lichamelijke pijn, zou de genoemde registratie van de omgeving wel doorgang vinden, doch buiten het bereik van het rationele verstand raken. Deze onbewuste registratie van de wereld om hem heen werd engram genoemd, een woord geleend uit de biologie. Hoewel Hubbard nadrukkelijk stelde zich niet vast te willen leggen op de biologische structuur van het verstand suggereert hij in zijn eerste publicaties dat de onbewuste omgevingregistratie op een evolutionair primitief niveau plaats zou vinden; vandaar engram of "inkerving" op een cel. Een negatieve invloed van engrammen op het denken zou zich manifesteren wanneer door één of andere oorzaak de informatie die vastligt in het engram door de omgeving wordt geactiveerd. Bijvoorbeeld: als iemand in de felle zon bewusteloos zou raken door een slag tegen het hoofd (engram), zou hij later bij verblijf in de zon hoofdpijn kunnen voelen doordat de informatie in het ooit opgelopen engram wordt gereactiveerd. Een moment waarbij op die manier een eerder engram tijdelijk "aangeschakeld" is, werd een lock genoemd. Engrammen en locks met onderling identieke inhoud vormen samenhangende ketens en worden als zodanig binnen de dianetische techniek behandeld.

[bewerk] Procedure

De dianetische procedure bestaat er uit een persoon locks en engrammen te laten herbeleven, waardoor de verborgen informatie beschikbaar komt voor rationele beslissingen en waardoor destructieve kracht uit het engram verdwijnt. De term "auditor" is ingevoerd ter aanduiding van degene die de dianetische procedure toepast (hij of zij die “auditeert”) en het proces zelf krijgt de naam “auditeren” (van het Latijnse audire = luisteren naar). Iemand die niet langer onder negatieve engrammatische invloed staat wordt "clear" genoemd. Dianetica heeft als doel om het leven te vergemakkelijken maar had nauwelijks filosofische aspiraties; het raadsel van het menselijk bewustzijn werd slechts zijdelings genoemd als een in de schedel aanwezige “monitor”. Hubbard en de na 1950 ontstane Dianetische zelfhulpgroepen claimden spectaculair herstel van lichamelijke en mentale kwalen door toepassing van de procedure.