Dhyana

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie

___	Portaal Yoga‎

Dhyana (Sanskriet, n., ध्यान, dhyāna) is de zevende stap op het achtvoudige yogapad uit de Yoga soetra's van Patanjali. Bij Dhyana wordt de geest tot bewustzijn gebracht met als doel zich te bevrijden uit de ketenen van actie en reactie. Dhyana komt ongeveer overeen met meditatie of contemplatie, en tevens met het boeddhistische begrip jhana.

Dhârâna is het fixeren van het bewustzijn (chitta) op één punt of voorwerp.
Dhyâna is de ononderbroken stroom van de aandacht daarop.
Samâdhi treedt op wanneer het object van dhyâna er het subject van wordt, waardoor het zelfbewustzijn verdwijnt en men opgaat in het voorwerp van meditatie.
Deze drie tezamen vormen samyama, het vermogen om in één vloeiende beweging van de geest van dhârâna over te gaan in dhyâna en samâdhi.
Door de verovering van samyama wordt men verlicht met wijsheid.
Samyama kan op verschillende onderwerpen worden gericht.
Dit zijn de drie geestelijke of innerlijke onderdelen (antaranga’s) van het achtvoudige pad.

Patañjali, Yoga Sûtra, III.1-7

Dharana is het stadium dat aan Dhyana vooraf gaat. In dhyana is de beoefenaar zich niet bewust van het mediteren (d.w.z. hij/zij weet niet dat hij/zij mediteert) maar is zich slechts bewust van zijn/haar eigen bestaan (zijns-bewustzijn). Dhyana onderscheidt zich van dharana doordat de beoefenaar één met zijn/haar object van meditatie wordt en enige tijd blijft.

[bewerk] Verwante begrippen

Het Sanskriet woord Dhyana komt overeen met het Pali woord jhāna, wat in de Theravada traditie van het boeddhisme gebruikt wordt. De Chinese en Japanse verbasteringen van het woord Dhyana tot Chan respectievelijk Zen komen van de Chinese en Japanse Mahayana boeddhistische scholen, die zich op de cultivatie van Dhyana toelegden. De woorden Dhyana, jhāna, chán en Zen hebben ongeveer dezelfde betekenis, maar vertonen significante verschillen in de achterliggende praktijk en theorie.