Chazaren

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie

Chazarenrijk op het hoogtepunt. Het lichtblauwe gebied vormt het rijk en het donkerblauwe gebied de invloedssfeer van het rijk

Krijgsman met gevangene, op basis van een 8e eeuwse kan, die werd gevonden in Roemenië. Er is discussie gaande of de krijgsman een Avaar, Chazaar, Magyaar of Bulgaar is
(Tekening door Norman J. Finkelshteyn)

De Chazaren of Khazaren waren een Turkstalig nomadenvolk dat de steppen van Centraal-Azië beheerste, en steppenrijken had aan de noordkant van de Zwarte Zee van de zevende tot de tiende eeuw.

Ze hadden een rijk van het steppegebied tussen de rivieren de Wolga en de Dnjepr en de zuidelijke Kaukasus, ten noordoosten van Moskou en de bovenloop van de Wolga.

Het rijk bestond van 552 tot 967 en in het begin bestond het rijk uit Turkstalige stammen. Toen het rijk groeide kwamen ze de Vasall en de Kok-Türken tegen. Na hun veroveringen onderworpen zij deels met de Altyn Oba-horde en hun bewoners gingen uiteindelijk in elkaar op. Pas toen er een einde kwam aan de onderdrukking van de Kök-Türken in 766 waren zij toch nog in zulken groten getale om in gevecht te gaan met de omliggende grootmachten, het islamitische Iran en het Byzantijnse Rijk.

Toen Cyrillus de Chazaren aanbood hen tot het christendom te bekeren, gaven zij de voorkeur aan een vorm van jodendom, omdat er joden in dit nomadenvolk waren opgegaan met wie ze veel handel dreven. De dialoog tussen de koning van de Chazaren en een rabbijn is het onderwerp van de Kuzari, een boek van de middeleeuwse joodse dichter en filosoof Jehuda Halevi.

Door een opstand onder de Kavaren, een turkstalig volk in het rijk van de Chazaren en het vertrek van de Magyaren verzwakten het rijk van de Chazaren. De Kavaren waren het niet eens met de leider en kwamen in opstand. Na verslagen te zijn door de leider, sloten zij zich aan bij een confederatie geleid door de Magyaren. De Magyaren werden naar het westen gedreven door de Petsjenegen die op hun beurt door de Chazaren naar het westen gedreven werden.

De Byzantijnen steunden de Petsjengen in hun strijd en de Oguzen kwamen ook, na hwt verslaan van de Petsjenegen, in 920 in oorlog tegen de Chazaren. De Russen namen de handelsroutes van de Chazaren over, omdat ze de route langs de Wolga mochtten gebruiken. In 960 startten de Chazaren een oorlog tegen de Russen. Oleg werd vernietigd door de 941 verslagen, maar Svjatoslav versloeg tussen 967 en 969 de Chazaren en hun hoofdstad viel.