Burcht van Leiden
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
De Burcht van Leiden is een van de oudste nog bestaande voorbeelden van een burcht in Nederland.
Het is een kunstmatig opgeworpen heuvel (motte) met (aanvankelijk) een houten burcht. Onder graaf Dirk VI werd de houten burcht vervangen door een stenen burcht. Archeologisch onderzoek heeft aangetoond dat er vroeger tegen de ringmuur een kleine toren heeft gestaan (op de plek van de huidige ingang).
[bewerk] Historie
De Leidse Burcht te Leiden (Zuid-Holland) ligt op een binnenterrein, toegang door de zandstenen poort, Burchsteeg 14. In het centrum van Leiden, op de plek waar de twee armen van de Rijn samenvloeien, staat de Leidsche burcht.
Uit archeologisch onderzoek is gebleken dat er rond het jaar 1000 op deze plaats al een houten gebouw stond. In de elfde eeuw werd de heuvel diverse malen verhoogd tot ca. 9 meter boven de omgeving en opnieuw voorzien van een houten gebouw. De huidige burcht zal in het midden van de twaalfde-eeuw in steen zijn opgetrokken. Zeker is dat de burcht in 1203 in tufsteen was opgebouwd. In 1203 en 1204 liep de burcht tijdens gevechten grote schade op, deze schade werd hersteld met kloostermoppen. In de dertiende eeuw was het mottekasteel verouderd. Het werd afgebroken of aangepast aan nieuwe wensen op gebied van bewoning en verdediging. In de veertiende- en vijftiende eeuw wordt er een toren genoemd, waarvan de functie onduidelijk is, mogelijk een voorraad toren, voor bewoning was het oppervlak te klein. (zie ook: donjon) De burcht verliest zijn militaire functie doordat het steeds meer ingebouwd raakte. In de jaren na 1651 werd een nieuwe toegangspoort gebouwd in de zuidelijke muur, verfraaid met natuurstenen wapenstenen en het stadswapen. In de eeuwen daarna nog regelmatig gerestaureerd en aangepast.
[bewerk] De Burcht nu
De Burcht staat hoog boven de stad op een kunstmatige heuvel en is een van de best bewaarde voorbeelden van een mottekasteel. De Burcht is voorzien van een borstwering met kantelen en heeft een doorsnede van circa 35,5 meter. Het muurwerk is gemiddeld 6,2 meter hoog en heeft een dikte van 80 tot 90 centimeter. Aan de binnenzijde is de Burcht voorzien van diepe bakstenen spaarbogen. Boven deze constructie bevindt zich een weergang. In de muur zijn op verschillende plaatsen schietgaten aangebracht. Een enkele pijler kent een kleine nis. De motte waarop de Burcht staat heeft een hoogte van 12 meter boven het omliggende maaiveld. Aan de noord-, west- en zuidzijde is de heuvel vrij steil, aan de oostzijde ligt halverwege de heuvel een groot grasplateau. Aan de voet van de heuvel staat een sierlijk gesmeed hek tussen twee laatgotische pijlers. In 2005 werd een diepe scheur ontdekt, van ruim een halve meter dik, aan de achterzijde van de bijna duizend jaar oude muur van de kantelen tot aan de grond.
