Beul

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie

Een beul of scherprechter is traditioneel de uitvoerder van van overheidswege opgelegde lijfstraffen en aangesteld om ter dood veroordeelden te executeren.

Omdat tot in de 19e eeuw straffen meestal in het openbaar werden voltrokken waren terechtstellingen en uitvoeringen van andere lijfstraffen een waar volksvermaak. Boeren, burgers en buitenlui gingen met de hele familie kijken en maakten er een "gezellig uitje" van. Meestal werden de openbare uitvoeringen van straffen uitgesteld tot er een groot evenement was zoals een jaarmarkt. Dan waren er soms meerdere uitvoeringen van vonnissen op een dag te zien. De echte terechtstellingen waren dan het hoogtepunt van de dag. Op het openbare plein waar zich deze terechtstellingen afspeelden, waren vaak ook etenskramen, marskramers en jongleurs, en liep er ander kermisvolk om het publiek te vermaken tussen de verschillende executies en lijfstraffen door.

Er waren vroeger speciale stadsbeulen die woonachtig waren in de (grotere) stad waar ze hun werk deden, maar meestal trok een beul van plaats tot plaats om openbare terechtstellingen te verzorgen. De beul was vaak anoniem, maar werd betaald door de stad en kreeg vaak een woning toegewezen. Tot aan de Franse Revolutie, toen er meer 'humanere' doodstraf voltrekkingen zoals met de guillotine in gebruik kwamen, mat men de deskundigheid van de beul af aan de lengte van de tijdsduur die de veroordeelde nodig had om te sterven. De beste beulen wisten de doodsstrijd het langste te rekken en vroegen vaak een fiks bedrag om te komen 'optreden'. Sommigen mensen betaalden hun beul een extra fooi; zodat deze geen professionele fout beging. Immers het afhakken van een hoofd in één slag is geen sinecure. Ook het ophangen van een persoon is niet zo eenvoudig.

Een gevolg van het uitoefenen van het beroep was dat een beul veel afwist van het menselijk lichaam. Op die manier kon de beul, tussen beroepsmatige optredens door, nog wat bijverdienen als behandelaar van botbreuken en zelfs als chirurgijn om wonden te hechten.

Met het afschaffen van de lijfstraffen en de doodstraf in de meeste Westerse landen is het beroep van beul daar uitgestorven. Alleen in overdrachtelijke zin wordt het woord beul nog gebruikt, bijvoorbeeld in het werkwoord afbeulen, of voor iemand die anderen bruut behandelt of mishandelt.