Bassaxofoon
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
De bassaxofoon is een van de laagste instrumenten uit de saxofoonfamilie; alleen de contrabassaxofoon en de subcontrabassaxofoon zijn nog lager. De bassaxofoon is gestemd in bes, en wel een octaaf lager dan een tenorsaxofoon.
De bassaxofoon is het eerste type saxofoon die door de Belgische uitvinder Adolphe Sax (1814-1894) is gebouwd. Daarbij dient te worden opgemerkt dat zijn eerste bassaxofoon in C was gestemd. Dit in tegenstelling tot de huidige bassaxofoons die in Bb staan.
De bassaxofoon had zijn glorietijd met name in de jaren 1920 - 1930 in jazzorkesten. Een belangrijk deel van zijn populariteit had te maken met het feit dat het één van de weinige lage instrumenten was die met de gebrekkige opnametechnieken van die tijd goed gebruikt kon worden voor plaatopnames.
Een vroege pionier op dat gebied was Adrian Rollini (1903 - 1956). Eigenlijk tot de dag van vandaag de absolute grootmeester van de bassaxofoon. Ook in de orkesten van Fletcher Henderson (soms bespeeld door Coleman Hawkins) en van Duke Ellington (bespeeld door Otto Hardwick) werd het instrument gebruikt.
Bekende bassaxofonisten zijn ook Min Leibrook en Adrian Rollini uit het orkest van cornettist Bix Beiderbecke. Het bekendste bassaxofoon nummer is: The Teddybears Walz (uitgevoerd in The Singing Detective).
In Nederland zijn Andreas van Zoelen, Bert Brandsma de leider van de Dixieland Crackerjacks en Alex de Leeuw bekende bespelers van de bassaxofoon.
Na de jaren 20 werd de bassax minder gebruikt. Soms wordt het gebruikt in de harmoniemuziek. Ook in de traditionele jazzmuziek komt het soms nog voor. Leonard Bernstein schreef de bassaxofoon voor in de oorspronkelijke versie en de filmmuziek van West Side Story.
[bewerk] Verschillende modellen en namen van bouwers
De bassaxofoon is in hoofdlijnen in twee verschillende modellen gebouwd:
- Het Franse ontwerp - hierbij maakt de buis na de hals een bocht behoorlijk naar beneden en gaat dan minder ver omhoog dan bij het:
- Het Amerikaanse ontwerp - na de hals komt een kort boogje, waarna de buis ver omhoog schiet.
[bewerk] Merken
Vroegere bouwers van bassaxofoons zijn: Conn en Buesher in de periode tussen 1910 en 1941. (Andere Amerikaanse merken die bassaxen verkochten waren onder andere Holton, Pan American en Martin. Deze instrumenten zijn in werkelijkheid alle door Conn of Buesher gebouwd en is later de andere naam erop gezet. De zogenaamde stencilmethode). Heden ten dage worden bassaxofoons nog geleverd door: Selmer (het Franse model, met een kortere buis naar boven), Keilwerth (het lange, "Amerikaanse" model), en Eppelsheim (een nieuw, eigen ontwerp).