Andrej Zjdanov
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Andrej Aleksandrovitsj Zjdanov (Russisch: Андрей Александрович Жданов) (Marioepol, 26 februari 1896 – Moskou, 31 augustus 1948) was een Sovjet-Russisch politicus. In 1915 sloot Zjdanov zich aan bij de bolsjewistische partij (later: Russische Communistische Partij) en was sindsdien een naaste medewerker van Jozef Stalin. Hij maakte na 1917 carrière binnen de communistische partij. Zjdanov ontwikkelde de Zjdanovdoctrine.
Achter de schermen steunde Zjdanov Stalin bij diens socialistisch-realisme, dat een einde moest maken aan de avant-gardistische en moderne kunstvormen. Na de moord op Sergej Kirov, de partijsecretaris van Leningrad (tegenwoordig: Sint-Petersburg), volgde Zjdanov hem in die functie op. Hij werd tevens gouverneur van Leningrad. Tijdens de 'Grote Zuiveringen' (zie: Sovjet-Unie, tijdsbalk) zuiverde Zjdanov het partijapparaat in Leningrad.
In 1939 werd Zjdanov tot lid van het politbureau van de Communistische Partij van de Sovjet-Unie gekozen. Tijdens de Tweede Wereldoorlog organiseerde hij de defensie van Leningrad. Na de oorlog was hij betrokken bij de oprichting van de Cominform (het anti-Westerse bureau voor de communistische partijen).
Vanaf 1946 was Zjdanov één der voormannen van de bestrijders van het 'kosmopolitisme'. Kosmopolitisme was de Sovjet-term voor non-conformisme, (joods) intellectualisme en personen die niet loyaal genoeg waren aan de Partij. Volgens Zjdanov moest men de partijlijn, de partynost, nauwgezet volgen. Opstandige kranten als Leningrad en Zvezda werden door Zjdanov verboden. Diverse schrijvers werden uit de Schrijversbond gezet en sommige kunstenaars werd het verboden om nog te werken. Het anti-kosmopolitisme, dat zo nauw verbonden is met de naam van Zjdanov, wordt daarom ook wel zjdanovisme genoemd.
De Zjdanovdoctrine is de zogenaamde twee-kampendoctrine. Deze doctrine stelt dat de wereld na de tweede wereldoorlog in twee antagonistische kampen verdeeld is. Het 'Imperialistische VS kamp' en het 'Volkdemocratische SU kamp'. Elk land moet een kant kiezen, neutraliteit is in deze doctrine onmogelijk. Onder de invloed van Zjdanov en zijn doctrine richtte de Sovjet-Unie in 1947 de Kominform op, als opvolgers van de Komintern.
Zjdanov overleed plotseling op 31 augustus 1948. Na zijn dood werd de partij in Leningrad gezuiverd van zijn aanhangers.
[bewerk] Bronnen
Bronnen:
- Grote Winkler Prins Encyclopedie. Zevende druk, 1976
- http://www.spartacus.schoolnet.co.uk/RUSzhdanov.htm
