Aérospatiale Alouette III
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
De Aérospatiale Alouette III is een lichte eenmotorige helikopter. Oorspronkelijk werd hij geproduceerd door het Franse Sud-Aviation, dat later Aérospatiale werd en nu de Eurocopter Group is. De Alouette III heeft een hoofdrotor en een staartrotor met elk drie bladen. De romp bestaat uit een kenmerkende ovaalvormige glazen cockpit. De helikopter heeft een niet-intrekbaar landingsgestel. Deze veelzijdige helikopter werd vooral gebruikt voor militaire doeleinden. In de Alpenlanden wordt hij ook nog steeds veel gebruikt als reddingshelikopter. Velen herkennen een overvliegende Alouette III meteen aan het karakteristieke metalige geluid dat hij produceert.
Inhoud |
[bewerk] Geschiedenis
De Alouette III is een verdere ontwikkeling van de Alouette II. Het prototype van de Alouette III was de SE-3160, die op 28 februari 1959 voor het eerste vloog. De SA-316A was het eerste productiemodel, dat in productie bleef tot 1969, toen hij werd vervangen door de SA-316B. De SA-316B had een versterkte transmissie en een hoger maximum startgewicht, maar had nog steeds de Turboméca Artouste asturbinemotor met een vermogen van 550 pk, die al in het prototype werd gebruikt. De motor behield zijn volledige vermogen tot een vlieghoogte van 5000 meter. In 1968 kwam de Alouette III SA319B in productie, die was uitgerust met een andere motor, de Astazou XIV, die zuiniger met brandstof omging en een vermogen van 660 pk had.
De Alouette III is de succesvolste van de Alouette-helikopterfamilie. Hij werd in vele landen gebruikt voor militaire en civiele toepassingen. De productie van de Alouette III eindigde in 1979, toen er ruim 1400 waren gebouwd, exclusief de bijna 500 die onder licentie in India en Roemenië werden gemaakt.
[bewerk] De Alouette III bij de Nederlandse Koninklijke Land- en Luchtmacht
Tussen 1964 en 1969 zijn 77 helikopters van het type Alouette III SE3160/SA-316 geleverd aan de Koninklijke Landmacht van Nederland. Van de Nederlandse Alouettes werden 27 stuks geassembleerd door de N.V. Lichtwerk in Hoogeveen. Hoewel de helikopters eigendom waren van de landmacht, werd het onderhoud gedaan door de Koninklijke Luchtmacht en ook de vliegers waren van de KLu. De Nederlandse Alouettes waren aanvankelijk egaal donkergroen geschilderd. Vanaf 1982 werd een zwart-bruin camouflageschema ingevoerd. Ze werden gestationeerd op de Vliegbasis Soesterberg en vervingen de Hiller H-23B helikopters. In 2006 heeft de luchtmacht nog slechts vier — blauw geschilderde — Alouette III's over, die worden gebruikt voor verkenning, het kalibreren van radionavigatiebakens en radars, fotovluchten en vluchten t.b.v. het Koninklijk Huis (zie onder). Ook worden gewondentransporten, donortransporten en VIP-vluchten met de Alouette uitgevoerd.
[bewerk] Groep Lichte Vliegtuigen
In de jaren '50 en '60 van de vorige eeuw werden lichte vliegtuigen betrokken bij veldoefeningen van de landmacht. Aanvankelijk werd dat gedaan met de Piper Supercub en de De Havilland Canada Beaver. Deze toestellen werden vervangen door de Alouette III helikopters. Vanuit de helikopters werd door de landmacht verkenning en artillerie-vuurleiding gedaan. Daarnaast werden verbindings- en transporttaken uitgevoerd. De Alouette III was onbewapend, onbepantserd en had geen infrarood-waarnemingsapparatuur of radar. Om in een gevechtssituatie te kunnen overleven, werd het concept van 'sluipvliegen' toegepast. Dit hield in dat behoedzaam werd gevlogen of stilgehangen laag boven het veld, waarbij ervoor werd gezorgd dat er altijd een huis, heuvel, bos of ander obstakel tussen de vijand en de helikopter aanwezig was.
[bewerk] Search and Rescue (SAR)
Vijf van de 77 Alouettes werden gekocht door de KLu, om de Alouette II's te vervangen die vanaf 27 april 1959 werden gebruikt voor Search and Rescue (SAR)-taken. De SAR-Alouette III's kregen opblaasbare drijvers en een lier om drenkelingen uit zee te takelen. De groene beschildering werd aangevuld met signaal-oranje oppervlakken op de neus, de achterzijde van de romp en op de verticale staartvlakken. Tevens kregen ze de opdruk 'RESCUE' in witte letters. De SAR-Alouette III's opereerden vanaf Terschelling, waar ze klaarstonden om in zee terechtgekomen straaljagerpiloten op te vissen. Dit kon wel eens gebeuren, aangezien zich op Terschelling een schietterrein van de luchtmacht bevond genaamd Jackpot Range (Noordsvaarder) en op Vlieland Cornfield Range (Vliehors). Ook bevonden de TRA's (tijdelijk gereserveerde luchtruimsectoren) zich boven de Noordzee, ten noorden van de Waddeneilanden, waar dogfights (luchtgevechten) werden geoefend tussen gevechtsvliegtuigen uit NAVO-landen. Tijdens oefeningen met straaljagers was een SAR-Alouette vaak continu in de lucht. De SAR-Alouette III's werden begin jaren '80 voorzien van een marifoon, waarmee radiocontact kon worden gemaakt met schepen.
De Alouettes werden ook regelmatig gebruikt om patiënten van de Waddeneilanden snel naar een ziekenhuis op het vasteland te transporteren. In de strenge winter van 1997 verzorgden SAR-Alouette III's en andere Alouettes III's van Soesterberg het (personen)vervoer van en naar de Waddeneilanden, omdat door zware ijsgang op de Waddenzee er geen scheepvaart meer mogelijk was.
[bewerk] Koninklijk Huis
De vier 'koninklijk blauw' (Royal Blue) geschilderde Alouette III's (versie SA-316B) worden onder meer gebruikt voor binnenlands vervoer van leden van het Koninklijk Huis. Ze hebben in vergelijking met de SE3160 een versterkte transmissie, die een maximum startgewicht van 2200 kg mogelijk maakt. De registratienummers van de blauwe Alouettes zijn A-247, A-275, A-292 en A-301. Ze behoren alle toe aan het 300 Squadron op Soesterberg.
De Alouette III is een eenmotorige helikopter, waarmee vliegen geheel op instrumenten (IFR) niet is toegestaan. Door deze beperking mag overdag alleen worden gevlogen bij een zicht van 800 meter of meer en een wolkenbasis die hoger is dan 150 voet (50 meter). 's Nachts dient het zicht 3 km of meer te zijn en de wolkenbasis moet minimaal op 1000 voet (300 meter) hoogte liggen. In augustus 2005 kreeg een Alouette III met aan boord koningin Beatrix overdag vliegend over Noord-Brabant te maken met weersomstandigheden die onder de voorgeschreven minima zakten. Om deze reden besloot de piloot van de heli een voorzorgslanding te maken in Rosmalen, waar de vorstin haar reis voortzette met een auto.
[bewerk] De Aérospatiale Alouette III SA-316 in cijfers
- Bemanning: 1 of 2 piloten
- Lengte: 10,17 meter (zonder rotor)
- Rotordiameter 11,00 meter
- Hoogte: 2,97 meter
- Passagiers: 3-4
- Gewicht: leeg ca. 1050 kg
- Max. startgewicht: 2100 kg
- Motor: 1 Turboméca Artouste IIIB Turboshaft (550 pk)
- Topsnelheid: 210 km/u
- Max. klimsnelheid: 4,5 m/sec. (886 voet/min)
- Vliegbereik: ca. 505 km
- Max. vlieghoogte: 6500 meter
[bewerk] Bronnen
- Nederlandse Koninklijke Luchtmacht – van vliegclub tot strijdmacht door Willem Helfferich
- Tijdschrift Onze Luchtmacht
- Tijdschrift Vliegende Hollander
- Website Koninklijke Luchtmacht
