Yancuīc Mēxihco

Īhuīcpa Huiquipedia, in yōllōxoxouhqui cēntlamatilizāmoxtli

State of New Mexico Estado de Nuevo México Yootó hahoodzo Tlahtohcāyōtl Yancuīc Mēxihco
Yancuīc Mēxihco Pāntli	Yancuīc Mēxihco Chīmalli
Apodo Land of Enchantment / Tierra de Encanto Lema Crescit eundo
Tlacetilīlli Tlahtohcāyōtl ītlahtohcāyo
Āltepēnānyōtl	Santa Fe Ānalco
Huēyi āltepētl	Albuquerque
Tēntli - Posición	315,194 km²
Coordenadas - Latitud - Longitud - Altitud máxima	31°20' N - 37° N 103° O - 109° O Wheeler Peak (4 014 msnm)
Chānehqueh (2000) - Posición - Densidad - Posición	1 819 046 chān. 36 5.79 chān/km² 45
Āchcāuhtlahtōlli	Inglatlahtōlli īhuān Caxtillahtōlli
IDH estatal Posición
PIB PIB Per Capita	$ MDD $ USD
Creación
Tēpachoāni	Bill Richardson
Senadores	Pete Domenici (R) Jeff Bingaman (D)
Huso horario	UTC-7 (Tepētl iman)
Tlācatōcāitl	Yancuīc mēxihcatl, Yancuīc mēxihcah
Abreviaturas - USPS - ISO 3166-2	NM US-NM
Cemtlālticpamātlatl āmatl	www.newmexico.gov

Tlahtohcāyōtl Yancuīc Mēxihco (inglatlahtōlli: State of New Mexico īhuān caxtillahtōlli: Estado de Nuevo México), inin tlahtohcāyōtl ca īpan Tlacetilīlli Tlahtohcāyōtl Ixachitlān.

Ayamictlampa tlahtocayotl Colorado (Tlalchiltic), huitztlampa ica Texas ihuan Mēxihco (mēxihcah tlahtocayotl Chihuahuac īhuān Sonora), icalaquiyampa Arizona ihuan iquizayampa Texas īhuān Oklahoma. Santa Fe Ānalco ialtepenanyo, ihuan in hueyaltepetl Albuquerque, occequin altepetl Las Cruces ihuan Gallup.

[ticpatlaz] Tōcāitl

Mēxihco quitōznehqui Mēxihtli ahnōzo Mēxihtin īhuān -co. Quilmach cē aztēcatl yāōquizqui in ōmpa Chicōmoztoc. Nōzo occequīntīn quihtoa "Mēxihtli": "Mētztli", "xīctli" īhuān "-co".

Īachtopa occē tōcāitl: "Provinicia de Nuevo México" (Tlahtohcānaltepetl Yancuīc Mēxihco), īhuān "State of New México/Estado de Nuevo México" (Tlahtohcāyōtl Yancuīc Mēxihco) xihpan 1912. Āxcān Caxtillahtōlli tlahcuiloa "Yancuīc Mēxihco" quēmeh, inglatlahtōlcopa New Mexico, in Nuevo México ipan Mēxihco ahnōzo Nuevo Méjico in ōmpa Caxtillān.

[ticpatlaz] Tlahtōllōtl

Achcauhtlacah ihuicpa Yancuic Mexihco catcah Anasazi macehualtlacah. In pohualxiuhpan XVI, ihcuac oquitlachiuh inic ce tenamiquiliztli ica europanecah, inin tlalli ochantilli catca icampa Pueblo macehualtlacah.

Francisco Vásquez de Coronado oquitlacetili ce tlayehcoliztli ipan Cacquetlan, Yancuic Galixia itech 1540 ihuan 1542 ic xittontla chicome altepetl ihuicpa Cibola oquihto ipampa Cabeza de Vaca tlein oitta iahuicyaliz icampa Florida canahpa Mexihco. Coronado icel onamiqui xamixcalli ihuan tepitzin altepemaitl, zanno ocaltza canah Mēxihco. Quintepan Juan de Oñate oaltepetlali inic ce altepetl ipan in axcan Yancuic Mexihco xiuhpan 1598 motenehua San Juan ipan Río Grande.

Juan de Oñate ocueponi in hueyitlahtocac ohtli, in caxtiltecatl Oñate inic ce tepantlahtoani ihuicpa Hueyaltepetl Yancuic Mexihco ihuic Yancuic Caxtillan. In Acoma macehualtecah oquiatlacamachili itech teyouh tepachohuani Juan de Oñate, caxtiltecah ihuan mexihcah.

Īpan 1846 xihuitl, Tlacetilīlli Tlahtohcāyōtl quinyāōchīhua īca īhuān Mēxihco quintlatlalochtia Texas, Yancuīc Mēxihco, California īhuān occē mēxihcatl tlahcotoncāyōtl.

Inin xiuhpan 1945, Tlacetilīlli Tlahtohcāyōtl Ixachitlān tlanelti iahuachuaz xittontlayonqui in ompa Alamogordo, Yancuīc Mēxihco.

In nahuatiloyan otlachiuh Yancuic Mexihco tlahtocayotl tlapohualli 47 (ompohualli ihuan chicome) ihuicpa Tlacetililli Tlahtocayotl in 6 enero 1912. In tlachihualiztli ihuic calnahuac tlahtocayotl Arizona, in 14 febrero 1912 otlachiuh 48 tlacetililli tlahtocayotl nican tlalpan.