Help:(Għajnuna) Wikiquette
Minn Wikipedija, l-enċiklopedija ħielsa.
Il-kontributuri tal-Wikipedija ġejjin minn pajjiżi u kulturi differenti u jista' jkollhom ideat u opinjonijiet differenti ħafna. Huwa fundamentali li kulħadd jirrispetta lil xulxin; fuq kollox din l-enċiklopedija hija iffundata fuq il-prinċipju ta' għaqda bejn il-users innifishom, kif ukoll bejn l-intenzzjoni tagħhom.
Din il-paġna toffri alkuni prinċipji tal-"Wikiquette", jew aħjar, linji gwida fuq kif wieħed jista' jaħdem ma' l-oħrajn fuq il-Wikipedija u jiġi evitat il-flame.
Tista' taqra il-konvenzjonijiet bażiċi fl-artiklu ta' l-edizzjoni bl-Ingliż tal-Wikipedija, Wikipedia:Policies and guidelines.
Werrej |
[editja] Prinċipji ta' etiketta tal-Wikipedija
- Dejjem issoponi rieda tajba kull darba li huwa possibbli. S'issa, il-Wikipedija ħadmet tajjeb billi bbażat fuq politika ta' kważi libertà assoluta ta' reviżjoni. In-nies tiġi hawn biex tikollabora u tikteb artikli tajbin.
- Evita li tmur lura għall-verżjonijiet preċedenti u tħassar kull fejn hu possibbli. Segwi r-regola li tgħid "tErġa'x il-paġna lura iktar minn 3 darbiet f'24 siegħa", ħlief f'każijiet evidenti ta' vandaliżmu. Spjega l-modifiki tiegħek fis-sommarju.
- Ikkoreġi, irrevedi, iddiskuti.
- Kun edukat.
- In-nies ma tistax tarak u tkun taf il-burdata tiegħek. L-ironija mhux dejjem tkun ovvja, u test niggieżi u insensibbli jista' faċilment jirriżulta bħala rudi. Oqgħod attent għall-kliem li tuża: dak li tixtieq tfisser jista' mhux neċessarjament ikun dak mifhum minn min qed jaqra.
- Iffirma l-interventi tiegħek fid-diskussjonijiet (u mhux fl-artikli!).
- Aħdem sabiex jintlaħaq kunsens
- Tinjorax il-mistoqsijiet.
- Jekk xi ħadd ma jaqbilx mar-reviżjoni tiegħek, fornixxi motivazzjonijiet validi għaliex taħseb li l-verżjoni tiegħek hija approprjata.
- Anqas int m'inti skużat mill-preġudizzji: irrikonoxxihom u żommhom taħt kontroll.
- Ikkonċedi l-punt jekk m'għandikx risposta; jew inkella ammetti li ma taqbilx skond il-fehma jew il-gosti tiegħek.
- Iġġiegħelx nies jiddiskutu fuq pożizzjonijiet li ma jistgħux jissosstennu.
- Kun lest li titlob skuża.
- Fid-diskussjonijiet animati, ħafna drabi nispiċċaw ngħidu affarijiet li iktar il-quddiem jiddispjaċina minnhom. Ammetti l-iżbalji tiegħek.
- Kun lest li taċċetta l-iskużi b'mod edukat, mingħajr ma titfa' melħ fuq il-ferita.
- Eloġja meta hu bżonn. Kulħadd jieħu gost jiġi apprezzat, speċjalment f'ambjent li ta' spiss jirrikjedi kompromessi.
- Neħħi jew riassumi id-disputi li bdejt.
- Kun medjatur meta jkun hemm diżakkordi bejn users.
- Jekk id-diskursata edukata ma tirnexxix, ħu pawża jekk qed tiddiskuti, jew issuġġerixxi pawża jekk int medjatur.
- Erġa' lura wara ġimgħa jew tnejn. Jekk ħadd m'huwa medjatur, ħajjar lil xi ħadd jieħu r-rwol.
- Għamel pass lura jew sib artiklu biex tiddistraji ruħek. Aqbadproġett tal-Wikipedija; is-servizzi tiegħek huma dejjem neċessarji: kabbar u żid xi informazzjoni f'artiklu, għin artiklu. Jew inkella ikteb artiklu ġdid.
- Ftakar x'mhux il-Wikipedija.
- Ara l-lista ta' żbalji komuni fl-użu tal-Wikipedija.
[editja] Kif tevita l-abbuż tal-paġna ta' diskussjoni
Ħafna persuni huma kburin bix-xogħol tagħhom u l-opinjoni tagħhon. L-ego jista' faċilment jiġi urtat minn reviżjoni, imma il-paġni ta' diskussjoni m'humiex il-post fejn tirreaġixxi b'mod eċċessiv. Dawn il-paġni huma okkażjoni tajba biex tillimita - b'konfront paċifiku - danni eventwali lill-ego, u fuq kollox, huma l-post fejn għandu jinsab l-aħjar kunsens possibli dwar il-kontenut ta' l-artikli li huma kollegati magħhom.
[editja] Xi affarjiet li għandek iżżomm f'moħħok
- Jekk nissoponi illi l-artikli tal-Wikipedija għandhom jirrapreżentaw il-punti di vista kollha (ara NPOV), il-paġni ta' diskussjoni huma l-post fejn evetwalment jiġu diskussi affarijiet li m'humiex kondiviżi minn kulħadd. Huwa neċessarju, però, li wieħed jibqa' strettament fuq is-suġġett.
- Jekk xi ħadd ma jaqbilx miegħek, dan ma jfissirx neċessarjament illi dik il-persuna (1) tobgħodok, (2) taħseb li int stupidu, (3) hija stupida, (4) hija kattiva, eċċ. Fil-prattika, meta xi ħadd jinserixxi opinjonijiet li m'għandhomx implikazzjonijiet diretti u konkreti fuq l-artiklu, l-aħjar ħaġa huwa li tinjorahom u twaqqa' d-diskussjoni.
- Il-Wikipedija tistiednek biex ma toqgħodx lura. Qabel tibda diskussjoni staqsi lilek innifsek: huwa verament neċessarju li tiddiskuti? Nista' nforni l-verżjoni tiegħi u nistenna l-oħrajn jibdew jiddiskutu, jekk jaħsbu hekk?
- Tista' wkoll titfa' d-diskussjoni fuq e-mail jew fuq il-paġna tiegħek ta' l-utent, jekk mhix essenzjali għall-artiklu.
[editja] Xi ftit iktar pariri biex tiddiskuti b'mod edukat
- Kun dejjem ċar u konċiż fil-punt li qed tindirizza, speċjalment fir-risposti.
- Tikkwota post huwa tajjeb, imma tgħid kif tinterpretaha huwa aħjar. Qabel ma tagħti t-tort lil xi ħadd, żomm f'moħħok li jista' jkun li int fhimtu ħażin.
- Tattakkax direttament u personalment il-persuni jew ir-reviżjonijiet tagħhom.
- Termini bħal "razzista", "sessista", "injorant", "missek tistħi", jew anki "miktub ħażin" huma perċepiti bħala termini offensivi.
-
- Huma kliem li jagħmluha diffiċli biex tinħoloq diskursata produttiva.
- Ipprova tużax kliem "baxx". Anke jekk lilek ma jaffettwawkx, termini bħal dawn jistgħu jurtaw u jdejqu lil xi nies.
[editja] Iktar pariri
Xi pariri mingħand Larry Sanger:
- kun miftuħ u akkoljenti, mhux iżolat,
- ikkonċentra fuq il-kitba ta' l-enċiklopedija u tqisx din il-biċċa xogħol bħala dibattitu,
- irrikonoxxi u faħħar xogħol tajjeb; xogħol dettaljat jillimita ruħu għall-fatti, jinforma tajjeb u fih referenzi tajbin,
- lavora per comprendere perché è richiesta la neutralità e perché è così essenziale e buona per questo progetto,
- ittratta dawk il-membri produttivi u ta' rieda tajba tal-Wikipedija b'rispett
- faħħar lil dawk il-persuni li huma informati tajjeb f'qasam partikolari u li jafu jiktbu sew fuqu.
Mingħand Kingturtle:
- Ġiegħel lill-oħrajn iħosshom komdi (anki min ilu jipparteċipa żmien, anki dawk li tqis anitpatki)
- Oħloq u mantjeni ambjent amikevoli
- Dawwar ħaddejk in-naħa l-oħra (u żomm il-bogħod minn edit-wars)
- Għid x'laqtek minn xogħol partikolari, speċjalment jekk ikun ta' xi ħadd li ma tafux (ħafna nies tieħu gost tara li huma mfittxija u aapprezzati)
- Aħfer
- Fuq kollox, ħu gost !!!
U biex ngħalqu, last but not least, bħalma jgħidu l-Ingliżi, l-iStatement of principles ta' Jimbo Wales, missier il-Wikipedija.