Provincia de Bergom
Da Wikipedia.
 |
Quest articol chì l'è assee ben faa e l'è mia de trà via | |
 |
Cheest artícul al è scrivüü in koiné uçidentala, urtugrafía ünificada. |
- Süperfiss: 2.723 km²
- Pupulazziun (ISTAT 2004): 1.021.710 ab.
- Densitaa: 358 ab./km²
- Nümer de cumün: 244
- Capitaal (pup. 2004): Bèrgum/Berghem (118.426 ab.)
La pruvincja de Bergum (Berghem) l'è metüda in del center de la Lumbardìa; la cunfina cunt i pruvinz de Lecch e de Milan a òvest, cun chèla de Sundri a nòort, chela de Brèssa a est e chèla de Cremuna a süüt.
Ul sò teritòri l'è spartii fra la muntagna, la culina e la pianüra.
La part de muntagna l'è la püssee granda (püssee del 60% del tutaal) e l'è ucüpada da i Aalp Uròbi, tajaa da trì gròss valaat prufuunt (la Val Brembana e la Val Seriana e la Val Cavalina) cunt tütt i sò valètt lateraj (Val Talecc, Val Brembila, Val Serina, Val de Scaalf).
Tra la pianüra e la muntagna la gh'è una zenta de runch, cunt i Coll de Bergum, la Val Calepi e la Val San Martin; tüta la part meridiunaal l'è inveci pianüra, de urigin alüviunaal e cumpresa tra i fiümm Ada e Oli.
Tüta la part bassa la g'a un ambieent uramaj antrupizaa, anca se in d'un quaj sitt gh'inn ammò dii paesacc miga trop ruinaa; in tütt i maneer, la densitaa l'è minuur de chela de la pruvincja de Munza u Milan.
L'ambieent de la muntagna l'è inveci pütòost ben tegnüü: sa regorden a chèl prupòsitt chì tütt i zòn prutett (bel graand a l'è ul Parch dii Uròbi Bergamasch, al cunfin setentriunaal).
L'ecunumìa de la pruvincja l'è duminada da l'indüstria, fada per ul gròss (cumé in del rest de la Lumbardìa) da aziendi medi e piscinitt; i setuur püssee in furma a inn ul tessil, la mecanica, la siderürgìa (sa regorda la Dalmen).
L'agricultüra l'è uramaj marginaal, anca se in pianüra l'è eficeent e la cunseent dii prudüzziun elevaa; in muntagna l'è inveci trascürabil, vist ul fenomen de l'abandun da part de la pupulazziun.
Una risursa dii muntagn a l'è ul türismu.
I de la pruvincja de Bergum a gh'è vün dii püssee impurtaant aerupòort in Itàlia: quell de Ori (in bergamasch Öre), ca l'è diventaa ul 9° in Itàlia per i persun e adiritüra ul 3° per i merci.
[Mudifica] Culegameent
 |
Pruvinz dela Lumbardìa | |
|---|---|---|
| Bergum | Brèssa | Còmm | Cremuna | Lecch | Lòot | Mantua | Milan | Munza e Brianza | Pavìa | Sundri | Varees | ||
