Da Wikipedia.
Chest artícol al è scricc in Cumasch, ortograféa Semplificada |
|
Comm |
|
Statt |
Itàlia |
Cantun (CH) |
– |
Resgjun (IT) |
Lombardia |
Pruvincja (IT) |
Comm |
Altitüden |
201 m |
Süperfiis |
37,34 km² |
Abitaant |
83.200 ab. |
Densitaa |
2.228,17 ab/km² |
Frazziun |
Pont Ciass, Garzola, Sagnin, Mont Ulimpìn, Tavernula, Camnac Volta, Lora, Prestin, Breccia, Rèbbi, Civigli, Mügiò, Albaa, Sant'Antoni, Cardina |
Cumün tacaa |
Blévi, Brünàa, Capiàch, Casnate con Bernate, Cavallasca, Cernobi, Ciass (CH-TI), Grandàa, Lipòmm, Maslianico, Montano Lucino, San Fermu, Senna Comasco, Tavernerio, Torno, Vacàll (CH-TI) |
NPA |
CH-– |
CAP |
IT-22100 |
Prefiss telefònich (CH) |
+41 – |
Prefiss telefònich (IT) |
+39 031 |
Patronn |
Sant'Abondi |
Sitt istitüzziunaal |
Vardee ul Prugett di cumün |
|
Comm (in lengua italiana Como; Latin: Novum Comum; Francees: Côme) l'è una citaa italiana de 83.200 abitant [1], capital de la sò provincia. Sitüada in foont al Lac de Comm, la cunfina a nord-ovest cun la Svizera.
'N disègn de Comm, de Jean-Baptiste Camille Corot
- El primu centru el fundarun prubabilmeent i Orobi, 'n'antica populazion ligür o gallica.
- Vers el V secul prima de Crist, l'area l'ocuparunt i Galli Insubri, che i ghe fundarun 'n'oppidum, che 'l sarìs 'n centru furtificaa.
- Nel 196 a.C. la Gallia cisalpina l'è stada definitivameent conquistata di Ruman.
- Dopu che ghe fu la teribil invasion di Reti, per vuluntà de Cesar l'è stada costrüida Novum Comum, al centru de la convall bonificada.
- Nel 77 a.C. se insediarun 5000 coloni, di quai 500 nobili greci, dai quai la deriva l'etimulugia di paees cuma Lecch [Leucos], Corenn [Corinto], Lenn e Lemna [Lemnos], Ness [Nasso], Derv [Delfo].
- Nel 49 a.C. Comm la deventa 'n municipium.
- Nel 354 el vee esiliaa a Comm quel che sarà l'imperadoor Giulian l'Apostata.
- In de l'alt Mediuevu Comm la subiss l'invasion di Goti, prima, e di Lungubardi, pöö; in del 951, vee sgioo in Italia l'imperadoor Otton I, e tra i sò sustenidoor gh'è anca Gualdon, vescuf de Comm.
- In del'era di Comün, Comm l'è stada contesa tra i grüpp rivai di Rusca (Rusconi) e di Vitani.
- Con Azzone Visconti, Com l'entra definitivameent in de l'orbita di Viscoont.
- A la mort de Gian Galeazzo Visconti (del 1402), Franchino II Rusca el cerca de instaurà a Comm 'na signurìa persunaala. Pöö el seguìss un period de devastazion e stragi, in fin al 1416, quant Comm la se cunsègna a Filippo Maria Visconti.
- In de l'utober del 1525, Comm l'è ocupada da don Pietro Arias, inviaa di Spagnöö. Da quel mument lì, Comm la seguiss i soort del Dücaa de Milan, e pöö del Regn Lumbart Venet, fin a l'unità d'Italia.
- El 27 maarz 1859, dopu a la battaglia de San Fermu, Giüsepp Garibaldi, al cumaant di Caciadoor di Alp, el libera la citaa de l'ocupazion di Austriac.
- In de la segonda guèra mundiala, Comm l'è mai stada bumbardada.