Carl Albert
Da Wikipedia.
Carl Albert de Savoja (Turin 1798 - Port 1849) l'era el fioeu de Carl Emanuèl de Carignan e Maria Cristina de Sasònia. Cont la soa famija l'è staa costrett a staa a Paris sòta l'occupazion napuleonica, per tornaa a Turin solament in del 1814 quand el Vitori Emanuèl I l'è staa metuu in sul tròn.
In del 1817 Carl Albert l'haa sposaa Maria Teresa de Tuscana. In del 1820 l'haa apogiaa i ribell comandaa del Santorre de Santarosa; l'ann dopu, al 12 de marz, l'esercit piemontes el se ribelava, Vitori Emanuèl el cedèva el tròn e Carl Albert el prometiva el statut a condizion che el re noeuv, Carl Felis ch'el se trovava a Modena, el confermass. Tornaa a Turin inveci el Re el schisciava i rivoltos e el spediva Carl Albert in del Portugal a combatt contra i Carbonar. In del 1831 el Carl Albert l'è divegnuu Re ma l'ha continuaa la politica cunservadura del Carl Felis fina al 1843 quand l'è incuminiciada un noeva stagion grazzia ai minister inteletuaj Gioberti e D'Azeglio che han portaa el sò Govèrno su dij posizion pusee liberaj.
El 5 de Marz del 1848 l'haa firmaa el Statut Albertin, la costituzion che l'è stada in vigor per un secol in Italia, e el 23 del istess mes el tricolor talian el divegniva la bandera del règn. Dopu de vess staa sconfitt in de la prima guèra de independenza el la bataja final de Nuara, el 23 de marz del 1849 Carl Albert l'haa pasaa el tròn al fioeu Vitori Emanuèl II e el s'e ritiraa in Portugal in dove che l'è mort dopu poch temp.
