Schisma

E Vicipaedia

Tabula de fide Christiana Europaea post Magnum Schisma (1378-1417)

Schisma (ex nomine Graeco σχίσμα 'scissura', ex verbo σχίζω 'scindo'), ut neutraliter res exprimatur, plerumque est separatio formalis inter duo vel tres motus in ecclesiis et societatibus humanis. Itaque schismaticus est homo qui schismata instigat vel recipit.

Index

1 Schismata in Christianitate
- 1.1 In doctrina Ecclesiae Catholicae Romanae
2 Schismata in Buddhismo
3 Schismata in Iudaeismo
4 Exempla
5 Vide
6 Notae
7 Nexus externi

[recensere] Schismata in Christianitate

Progressus maiorum ecclesiae ramorum e radicibus

[recensere] In doctrina Ecclesiae Catholicae Romanae

Secundum Ecclesiae Catholicae doctrinam, schisma est "subiectionis Summo Pontifici aut communionis cum Ecclesiae membris eidem subditis detrectatio."^[1] Itaque, illi orientales summo pontifici subiectionem denegantes ab Ecclesia Catholica schismatici censentur. Praeterea, aliae omnes religiones Christianae eidem non subiectae item aestimantur.

Tali quidem modo Ecclesia Catholica ducit summo pontifici subiectionem esse necessariam ut etiam doceat neminem salvum fieri posse nisi ei se subiectum reddat: "Porro subesse Romano Pontifici omni humanae creaturae declaramus, dicimus, definimus et pronuntiamus omnino esse de necessitate salutis."^[2]

Poena canonica quae super schismaticos cadit est excommunicatio latae sententiae: "Apostata a fide, haereticus vel schismaticus in excommunicationem latae sententiae incurrit".^[3]

In Ecclesiae Catholicae historia, nonnulla connumerantur schismata, quorum praecipua sunt haec:

Schisma Orientis, anno 1054 habitum, evenit cum Graeci ab ecclesia occidentali seiuncti sunt.

Magnum Schisma, anno 1378 cum inceptum esset, Martino PP V anno 1417 electo finitum est; quo in temporis spatio, duo aut etiam tres viri se legitimum esse Papam praesumebant.

Schisma Protestantium, anno 1517 a Martino Luthero inchoatum est.

[recensere] Schismata in Buddhismo

[recensere] Schismata in Iudaeismo

[recensere] Exempla

Samaritanismus, circa 586 a.C.n.
Res Antiochensis,^[4] schisma inter Christianitatem Paulinam et Christianitatem Iudaeam, circa 50
Concilium Iamnense, circa 90, contra Nazarenes
Schisma Marcionismi, circa 150
Schisma Gnosticismi, Valentinio vel aliis tributum, circa 150
Schisma Montanismi
Schisma Monarchianismi, circa 200
Schismata multorum antipaparum, quorum primus fuit Hippolytus, 217
Schisma Donatismi, 311
Schisma Arianismi et Quartodecimanismi inter Primum Concilium Nicaeense, 325
Schimsa Nestorianismi, inter Christianitatem Nicaeensem et Ecclesiam Assyriam Orientalis, circa 431
Schisma Orthodoxae Orientalis post Concilium Calcedonium, circa 451
Schisma Acacianus, inter annos 484 et 519
Schisma Orthodoxae Armeniae, 491
Schisma Successionis Mahometanae inter Shias et Sunnos, circa 632
Concilia quarta Quartum Concilium Constantinopolitense, unum Catholicum (869–870) et unum Orthodoxum (879–880)
Synodus Cadaverosus, 897
Magna Schisma, 1054
Lollardismus, circa 1350
Tres papae eodem tempore: Papa Gregoris XII, Papa Benedictus XIII (Avignon), Antipapa Ioannes XXIII (Pisa); res soluta in Concilio Constantiensi; vide etiam Schisma Occidentale, 1378–1417
Reformatio Helvetica, 1516
Reformatio Protestantium, 1517
Anabaptismus, circa 1525
Reformatio Anglica, 1529
Unitarianismus, Michaele Serveto interempto, anno 1553
Reformatio Scotensis, anno 1560
Reformation Batava, anno 1571
Socinianismus, anno 1605
Iansenismus, anno 1643
Credentes Veteres et Raskolismus, schismata in Ecclesia Orthodoxa Russica anno 1666
Discessus anni 1843
Restorationismus Americanus, circa 1850
Ecclesia Vetus Catholica, quae doctrinam infallibilitatis papalis Concilii Vaticani Primi repudiavit 1871
Sedevacantismus, anno 1958
Schisma Crotty in Birr, in Comite Offaly, in Hibernia
Schisma inter Communionem Anglicanam et Motum Anglicanum Continuantem, anno 1977
Schisma VFD in Lemony Snicket: A Series of Unfortunate Events, serie librorum.