Skyrbjúgur

Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu

Skyrbjúgur var lengi algengur vaneldiskvilli hjá sjómönnum og öðrum sem ferðuðust við erfiðar aðstæður. Þetta var mikið vandamál fyrir alla sem stunduðu lengri siglingar, eins og til dæmis breski flotinn gerði. Að undirlagi breska hersins hófust kerfisbundnar rannsóknir á orsök skyrbjúgs árið 1747. Uppgötvaðist þá að regluleg neysla safa úr sítrusávöxtum læknaði sjúkdóminn og kom í veg fyrir að hann brytist út. Smám saman komust vísindamenn að því að það var C-vítamínið sem kom í veg fyrir skyrbjúg.

Um 1907 var orðið ljóst að flest spendýr framleiða C-vítamín, þó ekki menn og aðrir prímatar. Árið 1928 uppgötvuðu menn efnasamsetningu þess og var þar með hægt að framleiða gervi C-vítamíns.

Íslenska heitið yfir þennan sjúkdóm er líklegast tilkomið vegna misskilnings á orðunum „skørbug“ eða „skörbjugg“ úr öðrum norðurlandamálum, en orðin eru frekar skyld íslenska orðinu skurfa, sem getur þýtt skeina, skráma eða sár. Orðið varð því til á svipaðan hátt og appelsína (úr þýsku: „Apfel aus China“).