Karcerano-dilemo
De Wikipedio
La karcerano-dilemo es famizo en ludo-teorio di ne-zero-suma-ludi. En ta ludo, kom en multa altri, ol es facas l’hipotezo ke omna ludanto (hike « karcerano ») probas da maximar sua gani sen enprenar en la konto l’interesto di l’altra ludanto.
[redaktar] Principo
L’ordinara formo di ta dilemo es to di du karcerani retenita en separa celuli e ke ne povas komunikar.
- se sole amba konfesas, ta es certa da obtenar puniso-redukto ;
- se amba konfesas, ul esus kondamnita da maxim peno ;
- se irgu konfesas, en revancho, peno esus plu lejera.
Ta problemo modelas bona la questioni di tarifa politiko : la konkurencanto ke abasas sua preci ganas merkat-parti e povas tale augmentar egale sua gano ... ma se sua precipua konkurencanto en fakas tale, amba povas perdar.
Nash-equilibro per ta ludo-tipo ne duktas pri Pareto-optimo (simultana optimala solvi per amba ludanti). Ad equilibro, singlu de karcerani selektis di mankar mem se ul ganus per kooperar. Desfortune per la karcerani, certa es incita fraudetenda pos havar facas la promeso di kooperar. To es la centro di dilemo.
En itera karcerano-dilemo, omna ludanto havas l’oportuneso di « punisar » l'altra ludanto per sua precedenta ne-koopero. La koopero povas do survenar en ta konfiguro. La fraudeto-incito es infra la minaco di puniso, to qua introduktas la posibleso di kooperar.
