Վիլյամ Լիլլի
Վիքիփեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Վիլյամ Լիլլին /William Lilly / (Մայիսի 1(11), 1602 - Հունիսի 9, 1681) անգլիացի հանրահայտ աստղաբաշխ և օկկուլտիստ:
[խմբագրել] Կենսագրություն
Ծնվել է Լեսթերշիրում ֆերմերների ընտանիքում: Միջնակարգ կրթությունը ստացել է Էշբիդելազութչի/Ashby-de-la-Zouch/ դպրոցում, ուր դասական անգլերեն քերականությունից բացի, տիրապետել է նաև լատիներենին: Երիտասարդ Վիլլյամը երազում էր համալսարանում ուսանելու մասին, սակայն իր ընտանիքի ծանր տնտեսական վիճակի պատճառով ստիպված էր ինքնուրույն ապրուստ հայթհայթել: Տասնյոթ տարեկան հասակում նա տեղափոխվում է Լոնդոն և աշխատանքի անցնում մեծահարուստ Ռայթի ընտանիքում, իբրև գործակատար: 1627 թվականին Հիլբերտ Ռայթի մահվանից հետո, նա ամուսնանում է իր այրու` Հելենի հետ, որի մահվանից հետո` 1633 թվին, Լիլլիին մնում է որոշակի ժառանգություն, որն իրեն թույլ է տալիս իր ապրուստը զգալիորեն բարելավվել: Աստղաբաշխությամբ Լիլլին սկսեց հետաքրքրվել 1632 թվին , երբ նա ծանոթանում է Ջոն Էվանսի հետ, որն "իմաստուն այր էր և մոգությամբ էր զբաղվում": Էվանսից նա ստացավ իր առաջին աստղաբաշխական գիտելիքները, որից սակայն շուտով հիասթափվում է և շարունակում է արվեստն ուսումնասիրել ինքնուրույն` հավաքելով ժամանակի ամենահարուստ աստղաբաշխական դասական ստեղծագործությունների գրադարանը: 1634 թվականից նա լրջորեն զբաղվում է աստղաբաշխությամբ և օկկուլտիզմի տարբեր ճյուղերով, մասնավորապես` թալիսմաններ կազմում, գուշակություններ անում բյուրեղների միջոցով և այլն: Այս ամենի հետևանքով Լիլլիի առողջական վիճկը կտրուկ վատթարանում է , և 1636 թվին նա այրում է իր բոլոր հմայական գրքերն ու հեռանում Լոնդոնից: Մշտապես կատարելագործելով իր աստղաբաշխական գիտելիքները` Լիլլին բավականին հմտանում է ժամային/խորար/ աստղաբաշխության մեջ և սկսում քաղաքական կանխատեսումներ անել: 1641 թվականի սեպտեմբերին նա վերադառնում է մայրաքաղաք և անցնուն մասնավոր աստղաբաշխական պրակտիկայի, որը մեծ հարգանք ու պատիվ է բերում նրան Լոնդոնի հասարակության բոլոր խավերի շրջանում: 1644-ի ապրիլիլից Լիլլին սկսում է հրատարակել իր աստղագուշակ պարբերականը` "Մեռլինուս Անգլիկուս Ջունիորը"/Merlinus Anglicus Junior/, որտեղ փայլուն կերպով կանխատեսում է թագավորական զորքերի պարտությունը Նասեբի ճակատամարտում 1645-ի հունիսին: Այս կանխատեսումը Լիլլին դասեց Անգլիայի առաջատար աստղաբաշխների շարքը, որի հետ խորհրդակցում և հաշվի էին նստում թե Կրոմվելի ղեկավարած հեղափոխականները և թե պահպանողական ռոյալիստները /նա անգամ մի քանի անգամ բանտարկվել է իր կանխատեսումների պատճառով/: Կրոմվելի պռոտեկտորատի ժամանակ/1652-58 թթ./ Լիլլիի գործունեությունը հասնում է իր գագաթնակետին` նրա պարբերականը տպագրվում էր 30 000 տպաքանակով և թարգմանվում օտար լեզուներով, տարածվելով ամբողջ Եվրոպայով մեկ: Ծաղկում էր նաև նրա մասնավոր խորհրդատվությունը: Սակայն, 1660-ի մայիսին թագավորական իշխանության վերականգնումը, բարդ կացության մեջ գցեց Լիլլին: Նրան կրկին մեղադրանքներ ներկայացրեցին կանխատեսումների համար և մեծ դրամական տուգանք նշանակեցին: Հատկապես մեծ աղմուկ էր առաջացրել 1666-ի Լոնդոնի մեծ հրդեհի կանխատեսումը, որն արվել էր Լիլլիի կողմից դեռ 1652-ին: Իշխանությունները մեղադրեցին աստղաբաշխին քաղաքը հրդեհելու մեջ, որը սակայն հետագայում հերքվեց: Ռոյալիստների բանակում հովանավոր ունենալու շնորհիվ Լիլլիին հաջողվում է հաղթահարել այս բարդությունները և մայրաքաղաքից Հերշամ տեղափոխվել իր սիրելի կնոջ` Ռութի հետ: Այնտեղ նա շարունակում էր հրատարակել իր պարբերականը և սկսում զբաղվել դեղագործությամբ և բժշկութհամբ: Վիլյամ Լիլլին կնքում է իր մահկանացուն 1681-ի հունիսի 9-ին: Նրա կողմից հավաքված գրադարանն ու ստեղծագործությունները պահվում են Օքսվորդում` աստղաբաշխական և այլ օկկուլտ բնույթի գրականության արխիվում: Լիլլիի հարուստ գրավոր ժառանգության մեջ առանձնանում է նրա եռահատոր "Քրիստոնեական աստղաբաշխությունը"/Christian Astrօlogy/, որի առաջին հրատարակությունը տեղի է ունեցել 1647 թվականին: Այն դասական աստղաբաշխության լավագույն դասագրքերից է, որը ներառում է աստղաբաշխության ժամային, նատալ և կանխատեսական բաժինները, նրա ծավլը 871 էջ է կազմում: Այս կապիտալ աշխատությունը գրելիս Լիլլին օգտագտվել է շուրջ 200 հին և ժամանակակից վարպետների ստեղծագործություններից, սակայն ունենալով նաև իր սեփական հարուստ փորձը, կուրորեն չի կառչել ավանդույթից` տալով վերլուծության իր մշակած մեթոդաբանությունը:
