Ivan Stambolić
Izvor: Wikipedija
Ivan Stambolić (selo Brezova kod Ivanjice, 5. studenog 1936.g. - Fruška Gora 25. kolovoza 2000.), srpski pravnik, komunist - političar
[uredi] Biografija
Završio u Rakovici industrijisku školu, a uz posao diplomirao na beogradskom Pravnom fakultetu. Radio je u Fabrici reznog alata, te u Fabrici Cer u Čačku, i u Industriji motora Rakovica (proizvođaču traktora).
Postao je direktor poduzeća Tehnogas 1965., a zamjenik mu je bio Slobodan Milošević (upoznali su se na fakultetu). To je bio početak Miloševićevog nasljeđivanja Stambolića, kad god bi Stambolić krenuo na drugo zaposlenje, što u politici, što u gospodarstvu.
Predsjednik Privredne komore Beograda je postao 1975.g., a nakon toga već 1976. postaje sekretar Izvršnog komiteta Predsjedništva SK Srbije. Predsjednik Izvršnog vijeća Skupštine Socijalističke Republike Srbije (srbijanske vlade) postaje 1978.g.
Poslije odrađenog mandata u Izvršnom vijeću, postaje predsjednik Gradskog komiteta SK Beograda 1982.g., a 1984. postaje predsjednik Centralnog komiteta SK Srbije (nasljednik mu u Beogradu, pogađate, postaje Slobodan Milošević).
Godine 1986. biva izabran za predsjednika Predsjedništva SR Srbije, i daje odlučujuću podršku Miloševiću za svoje upražnjeno mjesto. Tada Milošević započinje sukob s Dragišom Pavlovićem koji je tada bio predsjednik beogradskog SK. Dragiša Pavlović je bio pripadnik liberalnog krila SK Srbije, te se njegova sintagma uzima za opisivanje Miloševića - "olako obećana brzina". Ojačavši svoj položaj, Milošević tada iako je imao bliska stajališta sa Stambolićem u vezi srpstva na Kosovu (23. i 24. rujna 1987.) na Osmoj sjednici SK Srbije napada i svog dugogodišnjeg mentora Ivana Stambolića (pred TV kamerama). To je značilo prekretnicu u politici srpskih komunista, koji se sve više priklanjaju srpskih nacionalistima okupljenih kroz Udruženja književnika Srbije i Srpske akademije nauka i umetnosti (čuveni Memorandum čiji su autori: Dobrica Ćosić, Smilja Avramov, Kosta Mihailović, Dejan Medaković, Vasilije Krestić i drugi pisci, ekonomisti, povjesničari,...). Ivan Stambolić biva prisiljen podnijeti ostavku na mjesto Predsjednika 14. prosinca iste godine.
Pod sumnjivim okolnostima (zastrašivanje?) kod Budve u prometnoj nesreći pogiba travnja 1988. godine njegova kćerka (24 godine).
Na prijedlog tadašnjeg predsjednika Saveznog izvršnog vijeća - Jugoslavenske vlade Ante Markovića postaje direktor Jugoslavenske banke za međunarodnu ekonomsku suradnju - JUBMES. Milošević ga smijenjuje s tog položaja 1997.g.
Godine 2000. pred izbore za vlast u Srbiji i Crnoj Gori (gdje se očekivalo Stambolićevo političko aktiviranje za mjesto predsjednika tadašnje Savezne Republike Jugoslavije - Srbija i Crna Gora), biva otet za vrijeme jogginga i od tada nije više viđen živ.
Njegovi su posmrtni ostaci pronađeni 28. ožujka 2003. na Fruškoj gori (Vojvodina). Kako se tada saznalo, likvidiran je po nalogu Slobodana Miloševića, a ubojstvo su izvršili osmero pripadnika Jedinice za specijalne operacije MUP-a Srbije (predvođenih Miloradom Lukovićem - Legijom). Ubojice su osuđeni na 15 do 40 godina zatvora. Ivan Stambolić je pokopan uz državne počasti u travnja 2003. na beogradskom groblju Topčider.
[uredi] Publicistika
- Direktor u samoupravljanju
- Rasprave o Srbiji
- Put u bespuće