Tintín no Congo
Na Galipedia, a wikipedia en galego.
Tintín no Congo (Tintin au Congo) é o segundo álbum da serie As aventuras de Tintín, creada por Hergé. A banda deseñada publicouse primeiro por entregas, en branco e negro, en Le Petit Vingtième entre o 5 de xuño de 1930 e o 11 de xuño de 1931. A primeira edición en álbum, tamén en branco e negro, publicouse ese mesmo ano. O álbum apareceu en cor, con importantes cambios, en 1946.
O álbum foi frecuentemente obxecto de polémica por reflectir unha visión do mundo claramente colonialista e racista.
Índice |
[editar] Argumento
Aviso: Esta sección pode revelar detalles da trama ou do argumento.
Tintín viaxa ao Congo onde coñece aos nativos africanos e aos animais exóticos e salvaxes de África. Unha serie de peripecias condúcenlle ata o reino de Babaoro'm onde Tintín convértese no feiticeiro da tribo. Por azar, atópase cunha banda de gangsters afiliados a Al Capone que intenta controlar a produción de diamantes no Congo.
Tintín consegue detelos e parte cara ao seu próximo destino: América. Modelo:Endspoiler
[editar] Realización do álbum
A idea de que a segunda aventura de Tintín tivese como escenario o Congo belga corresponde ao director do diario Lle Vingtième Siécle e protector de Hergé, o abate Norbert Wallez, segundo o propio Hergé recoñeceu nas súas conversacións con Numa Sadoul. Sadoul, p. 97. Como a historia anterior, a finalidade era netamente propagandística: tratábase de "suscitar vocacións coloniais". Sadoul, p. 97. Ainda que Hergé preferise enviar ao seu heroe a América, xa que estaba interesado na situación dos indios americanos, tema que trataría no seu seguinte álbum, Tintín en América.
A diferenza da maioría dos álbums posteriores de Tintín, Hergé non se preocupou demasiado pola documentación. Farr, p. 21. O álbum abunda en tópicos sobre o continente africano, e foi debuxado "no máis puro estilo paternalista, que era o que reinaba naquela época en Bélxica", segundo o propio autor. Farr, p. 22. As principais fontes de información de Hergé para a realización do álbum foron o Museo Real de África Central, en Tervuren, preto de Bruxelas, e unha novela de André Maurois, Os silencios do coronel Bramble, publicada en 1921. Farr, p. 22. Como se fixo xa con Tintín no país dos soviets, ao finalizar a publicación da historia en Lle Petit Vingtième escenificouse o regreso do reporteiro a Bruxelas.
[editar] Edicións
A historieta publicouse primeiro por entregas, en branco e negro, en Le Petit Vingtième entre o 5 de xuño de 1930 e o 11 de xuño de 1931. A primeira edición en álbum, tamén en branco e negro, publicouse ese mesmo ano. En 1937 o álbum foi reeditado, esta vez pola editorial Casterman que en diante tivo en exclusiva os dereitos de publicación das aventuras do personaxe.
En 1946, o álbum foi totalmente redibuxado por Hergé para a súa edición en cor, pasando as 110 pranchas orixinais a reducirse a 62. O álbum apareceu en cor, con importantes cambios, en 1946. Os cambios tendían a atenuar os aspectos polémicos da obra (véxase a sección Polémicas). Desaparecen todas as alusións ao colonialismo belga no Congo: por exemplo, na viñeta na que Tintín exerce como improvisado mestre nunha escola africana, a clase de xeografía na que, na edición orixinal, o reporteiro referíase a Bélxica como a patria dos africanos é substituída por unha lección de aritmética. Farr, p. 25. Un dos personaxes do álbum, Jimmy McDuff, que se presenta a si mesmo como "director do Gran Circo Americano", que era negro na versión orixinal, convértese en branco na edición en cor.
Durante certo tempo, a obra, como a súa predecesora Tintín no País dos soviets, apareceu só en edicións facsímiles de difusión limitada, xa que o seu autor era consciente de que a visión de África e dos africanos nela reflectida, propia da época e do medio conservador en que foi concibida, resultaba bastante pouco acorde cos tempos. Paradoxalmente, a rehabilitación do álbum e o seu regreso ás librerías de todo o mundo produciuse a consecuencia do éxito que a historia tivo cando se publicou nunha revista do Zaire independente, nos anos 1960. Farr, p. 27. Desde a década seguinte, volveu editarse con normalidade, aínda que nalgúns casos o autor tivo que facer cambios no álbum para evitar ferir susceptibilidades ((véxase a sección Polémicas).
[editar] Polémicas
Tintín no Congo foi con frecuencia acusado de apoloxía do racismo e do colonialismo, e recibiu tamén críticas pola súa desmedida violencia contra os animais.
As escenas de caza mostran ás veces unha crueldade innecesaria cara aos animais. Por exemplo, nunha escena supostamente humorística, Tintín abate a quince antílopes (pp. 30-31), crendo que se trata dun só. Noutro momento, o personaxe mata a un mono para disfrazarse coa súa pel (p. 33) e poder así rescatar a Milú. Posteriormente, fere a un elefante (p.79), fai explotar a un rinoceronte cun cartucho de dinamita (p. 109) e mata a un búfalo cunha improvisada catapulta (p. 115). O propio Milú quéixase na páxina 77, cando Tintín dispara a un elefante, dicindo: "Non soporto estas carnicerías". Segundo Hergé, esta era a expresión da súa propia mala conciencia polo trato dispensado aos animais no álbum. Farr, p. 22.
Os indíxenas son mostrados como indolentes e estúpidos. A modo de exemplo, os elefantes falan un perfecto francés mentres que os indíxenas falan unha lingua cunha sintaxe aproximada.
Hergé defendeuse das acusacións afirmando que o álbum mostra unicamente os puntos de vista vixentes na época en que escribiu o álbum. Sadoul, p. 97. No momento da súa primeira publicación, o Congo era a principal colonia belga o que inflúe notablemente no argumento do libro. Cando a obra reeditouse en cor, en 1946, foron suprimidas varias referencias ao dominio belga do Congo, o que contribuíu a suavizar o ton do álbum, pero non conseguiu evitar as críticas, que se agudizaron co agravamento dos problemas coloniais nos anos 1950 e a posterior descolonización. O álbum caeu en desgraza, e só volveu ser publicado ao ritmo do resto de cómics nos anos 1970.Na actualidade, segue prohibido en varios países como, por exemplo, China.
Cando se preparaba a edición para Escandinavia, os editores puxeron obxeccións á escena, na páxina 56 da edición en cor (p. 109 da versión orixinal), na que Tintín fai estalar a un rinoceronte cun cartucho de dinamita. En consecuencia, Hergé refixo a escena, de modo que o rinoceronte, logo de coller por accidente o fusil de Tintín e disparalo, escapa con vida. Farr, p. 23. Esta versión utilizouse tamén nas edicións inglesa e alemá do álbum; na edición en lingua galega, con todo, mantense a historia orixinal.
A mediados de xullo de 2007, o álbum, reeditado no Reino Unido en 2005, protagonizou unha sonora polémica cando a Comisión para a Igualdade Racial británica pediu ás librerías que non colocasen o libro na súa sección infantil, por mor dunha queixa do avogado David Enright. Como consecuencia, as librerías optaron por confinar a obra nas seccións destinadas ao público adulto.
[editar] Curiosidades
Aínda que non aparecían na edición orixinal do álbum, de 1931, na reedición en cor (1946), Hergé introduciu na primeira viñeta, na que un grupo de xente despide a Tintín, a Hernández e Fernández, personaxes cuxa primeira aparición na serie As aventuras de Tintín tivo lugar no cuarto álbum da serie, Os xarutos do faraón.
Entre os que despiden a Tintín nesa mesma viñeta, tanto na edición orixinal como na coloreada, atópanse Quique e Flupi, personaxes creados por Hergé pouco antes e que tamén aparecían nas páxinas de Lle Petit Vingtième.