Centauro
Na Galipedia, a wikipedia en galego.
- Este artigo trata sobre os seres mitolóxicos. Para a constelación, vexa Centaurus.
Na mitoloxía grega, os centauros (en grego Κένταυρος Kentauros, «matador de touros», «cen fortes», plural Κένταυρι Kentauri; en latín Centaurus/Centauri) son unha raza de seres co torso e cabeza de humano e o corpo de cabalo.
Vivían nas montañas de Tesalia e eran fillos de Ixión e Néfele, a nube de chuvia. Alternativamente, considerábanse fillos de Kentauros (o fillo de Ixión e Nefele) e algunhas eguas magnesias, ou de Apolo e Hebe. Ás veces cóntase que Ixión planeaba manter relacions sexuais con Hera, pero Zeus, o seu marido, evitouno moldeando unha nube coa forma de Hera. Posto que Ixión é normalmente considerado o ancestro dos centauros, pode facerse referencia a eles poeticamente como Ixiónidas.
Os centauros son moi coñecidos pola loita que mantiveron cos lapitas, provocada polo seu intento de raptar a Hipodamía o día da sua voda con Piritoo, rei dos lapitas e tamén fillo de Ixión. A discusión entre estes primos é unha metáfora do conflito entre os baixos instintos e o comportamento civilizado na humanidade. Teseo, un heroe e fundador de cidades que estaba presente, inclinou a balanza do lado da orde correcta das cousas, e axudou a Piritoo. Os centauros fuxiron. (Plutarco, Teseo, 30; Ovidio, As metamorfoses xii. 210; Diodoro Siculo iv. 69, 70.).
Escenas da batalla entre os lapitas e os centauros foron esculpidas en baixorrelevos no friso do Partenón, que estaba dedicado á sabia Atenea. Sob esta roupaxe, Fidias, o autor dos relevos, simbolizaba as aínda recentes guerras entre os gregos e os persas, entre civilizados e bárbaros.
O centauro aparece na iconografía cristiá como unha besta infernal, tentadora de doncelas. Ás veces aparece baixo a forma de onocentauro, mestura de home e burro con exaxerados atributos sexuais.
[editar] Centauros famosos
- Asbolus
- Bienor
- Quirón.
- Elatos
- Eurition
- Neso
- Folos
- Tereo
- Tritón, o centauro mariño.
[editar] Interpretación
Se exceptuamos Folos e Quirón, ambos dous « listos » (a súa orixe, por outra banda, é diferente da dos outros), os centauros simbolizaban para os gregos os apetitos animais (concupisciencia e ebriedade son riscos típicos deles). Así o combate seu contra os lapitas pode ser interpretado como unha parábola do enfrontamento dos estados civilizados e salvaxe.
A orixe da súa creación explícase polo xeral así: o cabalo foi introducido na Grecia antiga desde o século XVI a.C, mais só era utilizado entón como besta de tiro; os centauros representarían entón, nas lendas da Idade heroica, os primeiros xenetes. Porén, por súa vez, o xenete, o cabaleiro, que domina forzas primixenias pola súa acción, oponse, simbolicamente, aos centauros que están dominados polos instintos.