گویش‌های عربی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.

گُمان می‌رود حق‌ تکثیر محتویات این صفحه با سیاست‌های ویکی‌پدیا در مورد حق تکثیر سازگاری ندارد. لطفاً اطلاعات بیشتری در این مورد بیفزایید و یا وضعیت حق تکثیر منبع اصلی این مقاله را بررسی کنید.

این مقاله نیازمند ویکی‌سازی است. لطفاً با توجه به راهنمای ویرایش و شیوه‌نامه آن را تغییر دهید. در پایان، پس از ویکی‌سازی این الگوی پیامی را بردارید.

گویش‌های زبان عربی در بیشتر موارد چنان از هم دورند که بر پایه تعریفات زبانشناختی در اصل بایستی آنها را به عنوان زبان‌های جداگانه بشمار آورد.

مقوله زبان عربی بر مجموعه زیادی از گویش ها و لهجه‌های گوناگون دلالت می‌‌کند که به طور کلی به سه بخش تقسیم می‌‌شود:

• عربی کلاسیک یا قرآنی،
• عربی استاندارد یا فصیح و یا کتابی
• عربی گفتاری یا جلفی و یا دارجة

در تمام کشورهای عربی گویش استاندارد جهت تدریس در مدارس و تألیف کتاب ها و جراید به کار برده می‌‌شود.

اما هر منطقه از جهان عرب، گویش محلی ویژه خود را دارد که گاه تفاوت های میان آنها به اندازه‌ای است که عرب ها مجبور به تکلم به عربی کتابی با هم می‌‌شوند. یکی از دلایل وجود تعدد گویش ها و لهجات در زبان عربی را تأثیر زبان های پیشین موجود در آن مناطق پیش از چیرگی زبان عربی بر آن منطقه‌ها دانسته‌اند. در حالت کلی عربی محاوره‌ای را به دو بخش خاورمیانه‌ای و مغربی تقسیم می‌کنند اما به طور دقیق تر عربی دارای گویش‌های زیر است:

[ویرایش] رده‌بندی گویش‌ها

گویش‌های خاوری:

• گویش‌های نیلی
  • مصری: گویش صعیدی، گویش اسکندرانی
  • سودانی
  • بقاره

• گویش‌های مشارقی (شامی):
  • لبنانی
  • سوری: گویش دمشقی، گویش حمصی , گویش حلبی
  • مارونی قبرسی
  • فلسطینی: گویش خلیلی

• گویش‌های عراقی:
  • خوزستانی

• گویش‌های شبه‌جزیره عربستان:
  • گویش عربی خلیج فارس
  • گویش نجدی
  • حجازی
  • یمنی

گویش‌های مغاربی:

• گویش‌های اصلی مغاربی:

• • گویش مغربی
  • گویش جزایری
  • گویش تونسی

• پیشا-هلالی:
  • جبلی
  • جیجل
  • گویش صقلی عربی (مرده)
  • مالطی

• گویش‌های بدوی:
  • صحرایی
  • لیبی
  • حسنی

• اندلسی (مرده)

آمیخته:

• عربی نوبی
• عربی جوبی

[ویرایش] سنجش میان گویش‌ها

نمونه‌ای از واژه‌های عربی در گویش‌های گوناگون:

معنی فارسی	عربی استاندارد	تونس	مراکشی	الجزایر	مصر	اردن	شامی	عراقی	حجازی	جیزانی
اکنون	الآن	توّه	داب	ضُرْوُک	دِلْوَئتی	هَلأَّ,هسا	هَلأَّ	هسه	دحین	ذحّینه
گفتار	تکلم	تکلم، احکى	تکلم,هْدَر	هْدَر	إِتْکلِّم	إحکى	حکى	احچی	اهرج	تهرّج
لاک‌پشت	سلحفاه	فَکرُون	فَکرُون	فَکرُون	زلحفه	کرکعه	سلحفاه	رگه/سلحفاه	سُلحُفه	سُلْحُفه
باران	مطر	مطر	شْتَا	شْتَا	مطر	شْتَا	مطر, شتی	مطر	مطره	مطر
تنبل	کسول	بُخْلی	کسول,معجاز	فِنْیانْ	کسلان	کسلان	عجزان	کسلان	تنبل	کسِل
چه	ماذا	شنوه	اشنو	ای	ای	أیش	شو	شنو	أیش	ماهو
می‌خواهد	یرید	اِیحَبّْ	یبْغِی	یبْغِی، اِیحَبّْ	عایز/عاوز	بدُّو	بدُّو	یرید	یبغى	یبغى
گربه ماده	قطه	قطُّوسه	مشه		ئطه			بزونه	بسّه	بِسه
چطوری؟	کیف حالک؟	اشنی أحوالک؟	کی دایر؟ لا باس؟	کیف حالک؟	ازایک؟	کیفک؟	کیفک؟	شلونک؟	کیفک؟	ایش حالک

[ویرایش] منبع

ویکی‌پدیای عربی.