رانش

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.

هنگامی که یک سامانه جرمی را از یک سو رها میسازد یا به بیرون میفشارد نیروی واکنشی پدید می‌آید که جسم یا وسیله نقلیه‌ای را به سوی مخالف حرکت می‌دهد. به این نیروی واکنشی رانش می‌گویند. گاه برای این مفهوم واژه پیشرانش هم بکار می‌رود. پیشرانش، رانش رو به جلو و پسرانش، رانش رو به عقب است. رانش از دید کمیتی به‌وسیله قانون دوم نیوتون توصیف می‌شود: نیروی کل، برابر و دیگرسو است با جرم (m) ضربدر شتابی (a) که بر جسم وارد می‌شود:

F = ma

نمونه ها:

۱. زمانی که ملخ‌های چرخان یک هواگرد هوا را جابجا کنند یا گازهایی منبسط شونده از پشت هواگرد توسط یک موتور جت رها شود رانش پدید می‌آید. پیشرانش متناسب است با جرم هوا ضربدر سرعت میانگین شاره ی هوا.

۲. در یک ناو هم می‌تواند نیروی رانش (هم پیشرانش و هم پسرانش) پدید آید. این نیرو هنگامی پدید می‌آید که پروانه‌های ناو چرخیده آب را به پس یا پیش برانند. رانش پدید آمده، ناو را حرکت می‌دهد. این حرکت برابر و دیگرسو است با مجموع تغییرات اندازه حرکت بوجود آمده در آب جریان یافته از سوی پروانه.