دانشنامه علائی
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.
 |
این مقاله نیازمند ویکی‌سازی است. لطفاً با توجه به راهنمای ویرایش و شیوه‌نامه آن را تغییر دهید. در پایان، پس از ویکی‌سازی این الگوی پیامی را بردارید. |
دانشنامه علایی که دانشنامه‌ای است تألیف ابن سینا به زبان فارسی شامل پنج علم منطق، طبیعیات (علم زیرین) هیئت، موسیقی و علم آنچه بیرون طبیعت است (علم بَرین)، می‌شود. در این دانشنامه ابن سینا تلاش کرده است تا آنجا که می‌تواند واژه‌های فارسی بکار برد.
در منابع عربی و فارسی به نام‌های «الحکمة‌العلائیة» «الرسالة‌العلائیة» «حکمت علایی» و یا «کتاب علایی» نیز نامیده شده است.
ابن سینا این دانشنامه را در فاصلهٔ سالهای ۴۱۳ تا ۴۲۸ برای شپاس از حمایت‌های فرماندار وقت اصفهان ابوجعفر دشمنزیار ملقب به علاء الدوله کاکویه نوشت و به همین سبب دانشنامه علایی نام گرفته است.
از بخش‌های مختلف کتاب سه بخش منطق، الهیات و طبیعیات از نوشته‌های خود ابن سینا به جا مانده است و بخش‌های مربوط به ریاضیات شامل هندسه، هیئت و حساب که در همان زمان از بین رفته بود را ابو عبید جوزجانی پس از وفات ابن سینا از نوشته‌های دیگر او به تلخیص در آورده است.
بخش اول کتاب درباره منطق وبخش دوم با نام فلسفه برین درباره الهیات است. این کتاب نسخه‌های خطی فراوانی دارد. کتاب در سال ۱۳۱۵ توسط احمد خراسانی تصحیح و ویرایش شده است. دکتر محمد معین نیز این کتاب را تصحیح نموده است.
[ویرایش] منابع
- مقدسی، مهناز. دانشنامه‌های ایرانی. دفتر پژوهشهای فرهنگی، ۱۳۸۴.
