از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.
باغ فردوس محله‌ای از شمیران که در نزدیکی خیابان ولیعصر و میدان تجریش واقع شده‌است. اکنون موزه سینمای ایران در این مکان واقع است.به دستور محمدشاه قاجار،درسال 1264 ق، قصری برای او در نزدیکی تجریش ساخته شد؛ اما هم زمان با بیماری و مرگ او قصر نیمه تمام ماند و و ی در همان قصر نیمه تمام به نام محمدیه (در محل محمودیه فعلی) از دنیا رفت.
هم زمان با ساخت قصر محمدیه، درباریان نزدیک به او نیز در همان حوالی اقدام به احداث باغ یا عمارت ییلاقی کردند. از جمله حسین‌علی‌خان معیرالممالک باغی احداث کرد که به باغ فردوس مشهور شد.
عمارت باغ فردوس در دو طبقه به سبک قاجاریه و معروف به گوش فیل بنا گذاشته شد. زمین‌های قسمت جنوبی و سراشیبی باغ نیز با سنگ چین‌هایی به صورت هفت قطعه مسطح و مطبق در آمد و روی هریک از قطعات، استخری با فواره‌های متعدد احداث شد. استخرها به گونه‌ای ساخته شده بودند که از فواصل دورتر، بزرگ‌تر به نظر می آمدند.
سپس، دوست‌علی‌خان، پسر حسین‌علی‌خان، به همت معماران اصفهانی و یزدی، ساختمانی در قسمت جنوبی باغ برپا کرد و نام آن را رشک بهشت گذاشت. پلکان و بخش‌های دیگری از ساختمان از مرمر اعلای یزد و دیوارهای داخل اتاق با کاغذهای طلایی برجسته پوشانده شده بود. اما دوست‌علی‌خان اعتنای چندانی به باغ و ساختمان آن نکرد و با گذشت زمان ساختمان رو به خرابی گذاشت تا حدی که سنگ‌های مرمر آن کنده و به عمارت امیریه (مدرسه‌نظام) برده شد. بعد از آن مالکیت باغ چند بار دست به دست شد تاسرانجام ،در سال 1318 ق، در زمان سلطنت مظفرالدین شاه قاجار، محمدولی‌خان سپهسالار تنکابنی آن را از ورثه امین‌الملک خرید.
سپهسالار، علاوه بر ایجاد فواره و استخرهای مطبق، قنات باغ فردوس را نیز احیا کرد و سر دری با شکوه در مظهر قنات (میدان گاه فعلی باغ فردوس) ساخت. ولی به دلیل بدهی به تجارت‌خانه طومانیانس، باغ را به او داد و طومانیانس نیز باغ را در ازای بدهی به دولت رضاخان واگذار کرد. سرانجام، درسال 1316 ش، وزارت معارف (آموزش و پرورش) آن‌جا را خرید و ساختمان را مرمت و دبیرستان شاپور تجریش را در آن تأسیس کرد
درسال 1350 ساختمان موجود در باغ به مرکز فرهنگی و هنری و نمایشگاهی تبدیل شد و پس از انقلاب نیز در اختیار وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی قرار گرفت. مساحت باغ فردوس ۲۰۰۰۰ متر مربع و طول آن ۲۸۰ متر وشیب آن از شمال غربی به جنوب شرقی است. هم‌چنین، دکترمحمود افشار یزدی، درسال ۱۳۱۶، قسمتی از باغ و ساختمان اندرونی را که حدود ۶۰۰۰ متر مربع بود، خرید و به تدریج با خریدن قطعات اطراف، مساحت باغ را به ۱۲۰۰۰ متر مربع رسانید. سپس درسال ۱۳۳۷، باغ و ساختمان‌های داخل آن را وقف امور فرهنگی کرد؛ از جمله ،درسال ۱۳۵۲، قسمتی از آن برای استقرار مؤسسه لغت نامه دهخدا و مؤسسه باستان شناسی به دانشگاه تهران واگذار شد که هم‌چنان دایر است.
آدرس: خیابان ولیعصر، نرسیده به میدان تجریش، خیابان باغ فردوس
سايت كتاب اول
| محلات شهر تهران |
 |
| تهران قدیم |
|
ارگ | بازار | پاچنار | پاقاپق | پامنار | چاله‌حصار | چاله‌میدان | خانی‌آباد | درخونگاه | دروازه قزوین | سرپولک | سنگلج | شهر نو | صابون‌پزخانه | عودلاجان | قنات‌آباد | گار ماشین | گود زنبورک‌خانه | گود عرب‌ها | لاله‌زار
| محلات امروزی |
|
آجودانیه | احتسابیه | احتشامیه | احمدیه (بالا و پائین) | اختیاریه | اراج | آریاشهر (صادقیه) | آزادشهر | ازگل | اسدآباد | اسفندیاری | اسلام‌آباد | اسماعیل‌آباد | اصفهانک | افسریه | اقدسیه | اقدسیه (شهرری) | الهیه | امامزاده‌قاسم | امانیه | امیرآباد | امیریه | اندیشه شمالی | اوین | اکبرآباد | باروت‌کوبی | باغ آذری | باغ صبا | باغ فردوس | باغ فیض | بریانک | بهجت‌آباد | پاسداران | پل رومی | پونک | پیکان‌شهر | تجریش | ترک‌آباد | تهرانپارس | تهرانسر | تهرانسر شرقی | تهرانسر غربی | تهران‌نو | تهران‌ویلا | جاویدآباد | جعفریه | جلالیه | جماران | جمالیه | جمشیدیه | جنت‌آباد | جوادیه | جوانمرد قصاب | جی | چالهرز | چشمه‌علی | چهارصددستگاه | چیذر | حسن‌آباد | حسن‌آباد جنوبی | حشمتیه | حصارک | حکیمیه | خانی‌آباد | خاک‌سفید | خزانه بخارایی | خلازیل (خورآذین) | خوردین | دارآباد | داودیه | دربند | درخونگاه | دروس | درکه | دریان‌نو | دزاشیب | دوشان‌تپه | دولاب | دولت‌آباد (شهرک امام خمینی) | ده ونک | دهکده المپیک | دیلمان شمالی | دیلمان جنوبی | رحمان‌آباد | زعفرانیه | زورآباد | زهتابی | زِیبادشت بالا | زیبادشتک | زیباشهر | سامیان | سرآسیاب مهرآباد | سرتخت | سرخه‌حصار | سعادت‌آباد | سعدآباد | سلیمانیه | سوهانک | سید خندان | شادآباد | شمس‌آباد | شمیران‌نو | شهاب‌شهر | شهرآرا | شهران | شهرک غرب | شیان | صاحبقرانیه | صالح‌آباد شرقی | صالح‌آباد غربی | صددستگاه | ضرابخانه | طرشت | عبدالله‌آباد (شهرک رسالت) | عباس‌آباد | عرب‌آباد | فرح‌آباد | فرحزاد | فرمانیه | فهیم‌آباد | فیشرآباد | قاسم‌آباد | قزل‌قلعه | قصر فیروزه | قلعه ارامنه | قلعه‌مرغی | قلهک | قنات کوثر | قیطریه | کاروان | کاشانک | کاظم‌آباد | کالاد | کامرانیه | کاوسیه | کریم‌آباد | کَن | کهک | کیان‌شهر | گلاب‌دره | گلستان | گلشهر | گیشا (کوی نصر) | لارک | لویزان | مبارک‌آباد | مجیدآباد | مجیدیه | محمودیه | مسگرآباد | مشیریه | ملک‌آباد | منصورآباد | منظریه | منیریه | مهرآباد | مهران | نارمک | نازی‌آباد | نعمت‌آباد | نوروزآباد | نیاوران | نیروی هوایی | وحیدیه | وسک | وصفنارد | ولنجک | ولی عصر | ونک | ویلاشهر | هاشم‌آباد | یاخچی‌آباد | یافت‌آباد | یوسف‌آباد
| شهرک‌ها |
|
۲۲ بهمن | ابوذر | آپادانا | احمد خمینی | آزادی | آزمایش | استاد مطهری | استقلال | آسمان | البرز | المهدی | امام خمینی | امید | امیرالمؤمنین | امیرکبیر | انصار | انقلاب | اکباتان | بستان | بعثت | بوعلی | بهرود | بهمن | پارس | پاس | پاسداران | پرواز | تأمین اجتماعی | تختی | جوادالائمه | چشمه | چیتگر شمالی | خرمنکوب | خودروسازان | دانش | شهرک دانشگاه تهران | دریا | دژبان | راه‌آهن | ژاندارمری | سئول | ساحل | سجاد | سجادیه | سرتیپ رسولی | سعیدیه و حمیدیه | سلیمانیه | شهرک سینمایی غزالی | شاهد | شاهین | شریعتی | شریف‌آباد | شهرداری | شهید باقری | شهید باهنر | شهید بهشتی | شهید چمران | شهید کمالی | حکیمیه | صاحب‌الزمان | شهرک صدرا | صنایع چوب | طالقانی | شهرک غرب | فاطمیه | فجر | فرهنگیان | فلزات | قائم | قدس | کارمندان | کارمندان دولت | کاظمیه | کلاهدوز | کیان‌شهر | گلستان | گلشهر | شهرک گل‌ها | لاله | مبعث | محلاتی | مسلمین | مسیح‌آبادی | مطهری | میلاد | نفت | نیروی هوایی | والفجر | وصال | ولی عصر | هما | هواپیمایی کشور
| کوی‌ها |
|
کوی ۱۷ شهریور | کوی ارم | کوی ارمکان | کوی آزادی | کوی افسریه | کوی الهام | کوی بانک سپه | کوی بیمه | کوی دانشگاه | کوی زینبیه | کوی سازمان برنامه | کوی سیزده آبان | کوی سینا | کوی فراز | کوی فردوس | کیهان | کوی مهرآباد | کوی مکانیر | کوی نوبنیاد | کوی نور |
|
|
|
