آیرن

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.

آیرن کد رمز عملیاتی بود که ارتش ایالات متحده در موگادیشو، پایتخت سومالی انجام داد.

فهرست مندرجات ۱ تاریخچه ۲ جبهه اتحاد ملی سومالی ۳ آیرن ۳.۱ منابع اطلاعاتی ۳.۲ طرح عملیات ۳.۳ پیشرفت عملیات ۳.۴ نتیجه عملیات ۴ ژنرال عیدید ۵ منابع

[ویرایش] تاریخچه

در دهه ۹۰میلادی جنگهای داخلی طولانی وضعیت سومالی را بسیار آشفته کرده بود و قحطی و گرسنگی سراسر کشور را فراگرفته بود. سازمان ملل با صدور قطعنامه‌ای خواستار استقرار نیروهای حافظ صلح در سومالی گردید. در این راستا ارتش ایالات متحده با واحدهایی متشکل از تفنگداران دریایی، تکاوران(Rangers)، هنگ دهم کوهستان(10th Mountain) و نیروهای دلتا(Delta Force) و همچنین واحدهای پیاده و زرهی ارتش پاکستان و مالزی در سومالی مستقر شدند و عملیاتی به نام بازگشت امید را آغاز کردند. درگیریهای داخلی بین چریکهای سومالیایی و شبه نظامیانی بود که در غالب چندین گروه برای رسیدن به قدرت می‌جنگیدند. قویترین این گروهها، گروه جبهه اتحاد ملی سومالی به رهبری ژنرال محمد فرح عیدید بود. با ورود نیروهای حافظ صلح، این گروهها به شدت تضعیف شدند.

[ویرایش] جبهه اتحاد ملی سومالی

این گروه موگادیشورا تحت کنترل داشت. عیدید از سلاح گرسنگی استفاده می‌کرد و محموله‌های غذای بین المللی را تصاحب می‌کرد. او همچنین بین قبایل مخالف تفرقه می‌انداخت. سربازهای وی افراد بالای ۱۲ سال بودند و عمده جنگ افزارشان کلاشنیکف، ژ۳، آر پی جی۷(RPG7) و تیربار دوشکا بود. آنها از تاکتیک کمینهای کوچک و عملیاتهای محدود بر مبنای غافلگیری در مناطقی که برتری قطعی داشتند استفاده می‌کردند. اقداماتی که عیدید در مقابله با نیروهای حافظ صلح و بویژه نیروهای ایالات متحده انجام می‌داد؛ باعث شد تا از طرف سازمان ملل محکوم شده و تحت پیگرد قرار بگیرد. به این ترتیب جنگ بین نیروهای ایالات متحده و جبهه اتحاد ملی سومالی آغاز شد.

[ویرایش] آیرن

[ویرایش] منابع اطلاعاتی

پس از اینکه مدت ۶ هفته تلاش برای پیداکردن و دستگیری عیدید بی نتیجه ماند؛ ناگهان نیروهای ایالات متحده از سوی منابع اطلاعاتی خود از تشکیل جلسه دولت عیدید با حضور دو نفر از معاونان ارشد وی در تاریخ ۳اکتبر ۱۹۹۳(میلادی) در هتل المپیا واقع در باکارا بازار بزرگ موگادیشو با خبر شدند.

[ویرایش] طرح عملیات

زمان: ۳اکتبر ۱۹۹۳(میلادی) ساعت ۱۵۳۵

مکان: هتل المپیا واقع در بازار موگادیشو.

هدف: دستگیری کلیه افراد موجود در هتل و بازگشت همه افرا به پایگاه.

یگانهای درگیر: نیروهای دلتا(Delta Force) - تکاوران(Rangers) – کوهستان دهم(10th Mountain)

چگونگی: نیروهای دلتا با هیکوپترهای لیتل برد (Little Bird) از طریق پشت بام در قالب دوگروه به نامهای 1-5 و 2-5 راس ساعت ۱۵۴۲ وارد هتل شده و تمام افراد هتل را دستگیر کنند. تکاوران بصورت هم‌زمان به‌وسیله هلیکوپترهای بلک هاوک و با استفاده از طناب در قالب چهار گروه به نامهای چالک۱ تا چالک ۴ (Chalk1 to 4) در چهار طرف هتل مستقر شده و جلوی ورود و خروج افراد به هتل را بگیرند. کوهستان دهم هم با خودروهای Humvee و کامیونهای Flat Bed در موقعیت حاضر شده و تخلیه نیروها و اسرا را انجام دهد. کل عملیات نباید بیش از ۳۰ دقیقه طول بکشد.

[ویرایش] پیشرفت عملیات

نیروهای دلتا بدون هیچ مشکلی وارد هتل شده و کلیه افراد را دستگیر کردند. چریکهای سومالیایی با دیدن هلیکوپترهای آمریکایی به سمت هتل هجوم آوردند. تکاوران به خوبی کار خود را انجام می‌دادند ولی سقوط یک نفر از نیروهای چالک۱ در هنگام پایین آمدن با طناب باعث تامل بیش از حد هلیکوپتر بلک هاوک با کد رمز سوپر۱-۶(Super6-1) در محل شد و همین تامل بیش از حد موجب شد چریکها با موشک انداز آر پی جی این هلیکوپتر را مورد اصابت قرار دهند. این هلیکوپتر در شرق هتل سقوط کرد. سقوط این هلیکوپتر باعث شد تا بخشی از کوهستان دهم زودتر از موعد و قبل از تخلیه کامل اسرا و نیروها به سمت محل سقوط حرکت کنند. متاسفانه بعد از ۴۵ دقیقه این گروه کوچک با مجروحین زیادی بدون موفقیت در رسیدن به محل حادثه به سمت پایگاه برگشت. دوگروه از تکاوران و یک گروه از نیروهای دلتا پیاده به سمت محل حادثه حرکت کردند. در این بین هلیکوپتر بلک هاوک دوم با کد رمز سوپر ۴-۶ (Super6-4) نیز مورد اصابت قرار گرفت و سقوط کرد. بخشی از نیروها به سمت محل حادثه دوم حرکت کردند. چریکهای سومالیایی با تعداد بین ۱۰۰۰ تا ۱۲۰۰۰ نفر و حجم آتش سنگین با نیروهای آمریکایی در سطح شهر درگیر می‌شدند. ولی به دلیل تاکتیک قوی و پوشش آتش مناسب نیروهای آمریکایی، چریکها چندان موفق نبودند. بالاخره با تاریک شدن هوا نیروهای پیاده آمریکایی که در سطح شهر پراکنده شده بودند در یک ساختمان جمع شدند. این ساختمان زیر آتش سنگین چریکهای سومالیایی قرار داشت؛ ولی با پوشش هلیکوپترهای توپدار لیتل بیرد و همچنین کمک گروه دوم نیروهای دلتا که به شهر برگشته بودند، وضعیت کمی بهتر شد. نهایتا با درخواست فرمانده آمریکایی از ارتش پاکستانی‌ها یک ستون از نفربرهای زرهی پاکستانی به سمت ساختمان رفتند و در ساعت ۰۷۱۵ صبح نیروهای آمریکایی که در ساختمان گیر افتاده بودند تخلیه شدند. البته به دلیل کمبود جا تعدادی از نیروهای آمریکایی که سالم بودند؛ متشکل از گروه دلتا و تکاوران، با پای پیاده و در پوشش نفربرها مسافت طولانی تا محل استقرار پاکستانی‌ها را طی کردند.

[ویرایش] نتیجه عملیات

در این عملیات ۱۸ ساعته که می‌بایست ۳۰ دقیقه طول می‌کشید، ۱۸ سرباز آمریکایی کشته و ۷۳ نفر مجروح شدند. همچنین دو هلیکوپتر بلک هاوک از بین رفت. در مورد تلفات چریکهای سومالیایی آمار دقیقی در دسترس نیست. ولی تعداد کشته‌ها حدود ۱۰۰۰ و مجروحین ۵۰۰نفر تخمین زده می‌شود. در این عملیات کلیه اسرا به سلامت به پایگاه آمریکایی‌ها منتقل شدند. با این وجود آمریکایی‌ها موفق به پیداکردن ژنرال عیدید نشدند. این عملیات به‌عنوان یک پیروزی بزرگ نظامی و در عین حال یک شکست سیاسی برای ایالات متحده محسوب می‌شود. به سبب این شکست سیاسی تا تاریخ ۲۱مارس ۱۹۹۴(میلادی) کلیه نیروهای آمریکایی از سومالی خارج شدند. ولی این عملیات امروزه به عنوان یک نمونه موفق از کاربرد تاکتیکهای جنگ شهری در جهان شناخته می‌شود.

[ویرایش] ژنرال عیدید

درتاریخ ۲۴ژولای ۱۹۹۶(میلادی) ژنرال عیدید به‌وسیله یک نفر از نیروهای دلتا در موگادیشو طی یک عملیات مخفیانه ترور شد.

[ویرایش] منابع

۱-ماهنامه جنگ افزار / شماره ۲۳ / جنگهای معاصر-نبرد موگادیشو