Τηλενουβέλλα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Ο όρος Τηλενουβέλλα περιγράφει μία καθημερινή τηλεοπτική σειρά με προέλευση συνήθως την Λατινική Αμερική. Προέρχεται από τις ισπανικές λέξεις television και novela. Αν και διαφέρουν αρκετά, οι τηλενουβέλλες συνήθως συγκρίνονται με τις Σαπουνόπερες.

H Veronica Castro στους τίτλους αρχής της σειράς Και οι πλούσιοι κλαίνε (Los ricos tambien lloran, Μεξικό, 1979). H τηλενουβέλλα αυτή, παραγωγής Televisa μεταδόθηκε σε περίπου 120 χώρες ανά τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδος.

[Επεξεργασία] Οι πρώτες τηλενουβέλλες

Οι πρώτες τηλενουβέλλες γυρίστηκαν στην Βραζιλία, τη Κούβα και το Μεξικό στις αρχές τις δεκαετίας του '50 και προβάλλονταν μια ή δύο φορές την εβδομάδα. Η ουσιαστικά πρώτη τηλενουβέλλα είναι παραγωγής Βραζιλίας 1950, και τιτλοφορείται "Sua vida me pertence" (Η ζωή σου μου ανήκει), προβαλλόταν μία φορά την εβδομάδα. Το 1951 ακολούθησαν η Κούβα με τη σειρά "Senderos de amor" (μονοπάτια της αγάπης) και το Μεξικό με τη σειρά "Ángeles de la calle" (Άγγελοι του δρόμου), που προβάλλονταν δύο φορές την εβδομάδα. Στη Βενεζουέλα η πρώτη τηλενουβέλλα γυρίστηκε το 1954 και ονομαζόταν "La criada de la granja" (Η υπηρέτρια του αγρότη). Το Πουέρτο Ρίκο ακολούθησε το 1955 με τη σειρά "Ante la ley" (Πέρα από το νόμο), ενώ 4 χρόνια αργότερα ήρθε η πρώτη Κολομβιανή "El 0597 está ocupado" και η πρώτη Περουβιανή σειρά Bar Cristal. Το 1964 γυρίστηκε και η πρώτη τηλενουβέλλα στον Παναμά: "En la esquina del Infierno" (Στη γωνιά της κολάσεως). Η πρώτη τηλενουβέλλα που προβλήθηκε και σε άλλες χώρες πλην της χώρας παραγωγής της είναι η Simplemente Maria (Απλά Μαρία) του Περού (1969), ενώ η πρώτη "διεθνής" τηλενουβέλλα είναι η "Los Ricos Tambien Lloran" (Και οι πλούσιοι κλαίνε), (Μεξικό, 1979) που προβλήθηκε στην Ελλάδα, την Κίνα, την Ρωσία και τις Ηνωμένες Πολιτείες, μεταξύ άλλων.

Η πρώτη τηλενουβέλλα που προβαλλόταν 'καθημερινά' γυρίστηκε στο Μεξικό τη σαιζόν 1957 - 1958 και ονομαζόταν "Senda prohibida" (Απαγορευμένο μονοπάτι).

[Επεξεργασία] Σύγκριση με τις σαπουνόπερες

Το μόνο ίσως κοινό μεταξύ των σαπουνόπερων και των τηλενουβελλών είναι ότι προβάλλονται καθημερινά. Οι τηλενουβέλλες ολοκληρώνονται κατά μέσο όρο έπειτα από 150 επεισόδια ή 6 μήνες, σε αντίθεση με τις σαπουνόπερες που μπορεί να διαρκέσουν και δεκαετίες. Σημαντική διαφορά των τηλενουβελλών από τις σαπουνόπερες είναι τα πολλά εξωτερικά γυρίσματά τους. Διαφορές μεταξύ των τηλενουβελλών και των σαπουνόπερων υπάρχουν και στο σενάριο. Οι σαπουνόπερες αφορούν συνήθως τις ζωές δύο πλούσιων οικογενειών και τις σχέσεις μεταξύ τους. Οι τηλενουβέλλες συνήθως επικεντρώνονται στην ιστορία μιας φτωχής κοπέλας και ενός πλούσιου νεαρού, τους οποίους ωστόσο περιτριγυρίζουν διάφοροι δευτερεύοντες χαρακτήρες οι οποίοι παίζουν σημαντικό ρόλο στην εκάστοτε σειρά. Πολλές φορές η κεντρική ηρωίδα είναι τσιγγάνα (Gitanas, Telemundo 2003), Maria Isabel, Televisa 1997).

Τα τελευταία χρόνια οι σεναριογράφοι των τηλενουβελλών έχουν εντάξει στα σενάριά τους και ιστορίες που θυμίζουν ταινίες επιστημονικής φαντασίας και ποτέ δεν έχουν χρησιμοποιηθεί στα σενάρια των σαπουνόπερων. Χαρακτηριστικό παράδειγμα οι ιστορίες των Βραζιλιάνικων σειρών O Clone, που περιέχει ιστορίες ανθρώπων που έχουν κλωνοποιηθεί και Xica da Silva, που περιγράφει την ιστορία μιας γυναίκας που ανέβηκε κοινωνικά και από σκλάβα έγινε πλούσια, μέσω της πορνείας.

Οι εταιρείες παραγωγής τηλενουβελλών παράγουν και παιδικές, νεανικές τηλενουβέλλες, που απευθύνονται κυρίως σε ειδικές ομάδες τηλεθεατών και συγκεκριμένα σε μικρότερες ηλικίες. Χαρακτηριστικά παραδείγματα οι σειρές Καρουζέλ (Carrusel, Μεξικό 1989) και Ανυπότακτες Καρδιές (Rebelde Way, Αργεντινή 2002, 2003,2004).

[Επεξεργασία] Διαφορές τηλενουβελλών βάση της χώρας προέλευσής τους

Οι Αργεντίνικες σειρές έχουν πολύ περισσότερες "αποκαλυπτικές" σκηνές μεταξύ των πρωταγωνιστών, χιούμορ (ακόμα και σε τηλενουβέλλες με δραματικές ιστορίες), ενώ επίσης και πολύ "ζωντανούς" διαλόγους. Οι Βραζιλιάνικες τηλενουβέλλες έχουν λιγότερο ρομαντισμό σε σχέση με τηλενουβέλλες άλλων χωρών, και ασχολούνται με διάφορα κοινωνικά ζητήματα, όπως το Aids, οι παρένθετες μητέρες κ.α. Οι τηλενουβέλλες από τη Βενεζουέλα ασκούν πολλές φορές εμμέσως, πλην σαφώς κριτική στην Κυβέρνηση και τις Αρχές της χώρας. Πολλοί πρωταγωνιστές σειρών παραγωγής Βενεζουέλας έχουν ρόλο αστυνομικού. Οι Μεξικάνικες τηλενουβέλλες έχουν τις πιο ρομαντικές ιστορίες. Τυπική ιστορία Μεξικάνικης σειράς είναι αυτή ενός φτωχού κοριτσιού χωρίς μόρφωση, που ερωτεύεται και παντρεύεται έναν πλούσιο νεαρό (Μαρία, Μαριμάρ). Τα τελευταία χρόνια οι Μεξικάνικες τηλενουβέλλες "ανακυκλώνονται" καθώς χρησιμοποιούνται κυρίως παλιότερα σενάρια από σειρές που προβάλλονταν τις δεκαετίες του 1960 και του 1970, είτε από ράδιονουβέλλες, και τα οποία επαναπροσαρμόζονται στην σύγχρονη εποχή (remake) και γυρίζονται ξανά με νέους ηθοποιούς και πολλές φορές αρκετές διαφοροποιήσεις από το αρχικό σενάριο. Οι Κολομβιανές σειρές αντίθετα, είναι κατά πολύ μεγάλο ποσοστό πρωτότυπα σενάρια. Οι ιστορίες τους έχουν σχεδόν πάντα φιλοσοφικό στυλ, ενώ χρησιμοποιούνται και στοιχεία που θυμίζουν ταινία επιστημονικής φαντασίας. Όπως συμβαίνει και με τις τηλενουβέλλες από τη Βενεζουέλα, πολλές φορές οι Κολομβιανές σειρές περνούν διάφορα μηνύματα προς τις Αρχές και την Κυβέρνηση. Οι Κολομβιανές σειρές επίσης φημίζονται και για το χιούμορ τους. Οι δύο διασημότερες Κολομβιανές σειρές είναι του σεναριογράφου Fernando Gaitan, και ονομάζονται "Yo soy Betty, la fea" (Είμαι η Μπέττυ, η άσχημη) και "Cafe con aroma de mujer" (Καφές με άρωμα γυναίκας). Από το 2002, το ισπανόφωνο αμερικάνικο τηλεοπτικό δίκτυο Telemundo συνεργάζεται με κανάλια από τη Κολομβία και γυρίζονται καινούριες τηλενουβέλλες συμπαραγωγής ΗΠΑ-Κολομβίας.

[Επεξεργασία] Βραβεία

Τα πιο γνωστά βραβεία τηλενουβελλών διοργανώνονται από το περιοδικό Tv y Novelas στο Μεξικό. Το περιοδικό εκδίδεται και σε άλλες χώρες της Λατινικής Αμερικής, όπως τη Χιλή και το Πουέρτο Ρίκο, αλλά και στις Ηνωμένες Πολιτείες με αναγνωστικό κοινό συνήθως τους ισπανόφωνους μετανάστες.

[Επεξεργασία] Οι τηλενουβέλλες στην Ελλάδα

Η πρώτη τηλενουβέλλα που προβλήθηκε στην Ελλάδα ήταν η "Σκλάβα Ιζάουρα" (Esclava Isaura) από την ΕΤ2 το 1986. Από τότε μέχρι σήμερα έχουν προβληθεί περισσότερες από 40 τηλενουβέλλες στην Κρατική Τηλεόραση. Τηλενουβέλλες προβάλλονταν και από το Mega Channel και τον ΑΝΤ1 στις αρχές της δεκαετίας του '90, ενώ και ο ΣΚΑΪ TV, το New Channel και το Star Channel μετέδιδαν τηλενουβέλλες τα πρώτα χρόνια της δημιουργίας τους. Το Star Channel μεταδίδει και σήμερα τηλενουβέλλες. Οι τηλενουβέλλες στην Ελλάδα μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του '90, πέρα από ορισμένες εξαιρέσεις, προβάλλονταν με υπότιτλους. Από εκεί και πέρα σταδιακά ξεκίνησαν να μεταγλωττίζονται από ορισμένα κανάλια, κάτι που το 1999 υιοθετήθηκε και από τα υπόλοιπα, έπειτα από την επιτυχία που σημείωσε η μεταγλωττισμένη σειρά Εσμεράλντα που ένα απόγευμα του Ιουνίου προβαλλόταν από τον ΣΚΑΪ TV τη στιγμή που όλα τα άλλα κανάλια είχαν διακόψει το πρόγραμμά τους για να μεταδώσουν ομιλία του τότε πρωθυπουργού Κώστα Σημίτη. Σήμερα προβάλλονται τηλενουβέλλες στο Star Channel, την ΕΤ1 (κυρίως νεανικές τηλενουβέλλες), τον Alpha TV και κατά διαστήματα από το Alter Channel.

Η Μεξικάνικη τηλεοπτική εταιρεία Televisa παράγει κατά μέσο όρο 7 τηλενουβέλλες τον χρόνο.

Το λογότυπο του ισπανόφωνου τηλεοπτικού δικτύου Telemundo που εδρεύει στο Μαϊάμι, Ή.Π.Α.

Η Εσμεράλντα που πρωτοπροβλήθηκε από τον ΣΚΑΪ TV, μονοπώλησε το ενδιαφέρον το καλοκαίρι του 1999 στην ελληνική τηλεόραση. Πρόσφατα προβλήθηκε σε επανάληψη για 9η φορά στην Ελλάδα, από άλλο κανάλι, το Alter Channel!

Η Άσχημη Μπέττυ θεωρείται ως μία από τις πιο επιτυχημένες τηλενουβέλλες ανά τον κόσμο. Το σενάριό της υιοθετήθηκε από το Mega Channel και από την Πρωτοχρονιά του 2007 ξεκίνησε να προβάλλεται η ελληνική εκδοχή της σειράς, με τον τίτλο Μαρία η άσχημη

.

[Επεξεργασία] Εταιρείες παραγωγής

[Επεξεργασία] Διάσημες τηλενουβέλλες

[Επεξεργασία] Στην Ελλάδα

• Εσμεράλντα (Esmeralda)
• Παουλίνα (La Usurpadora) (Η σφετερίστρια)
• Μαρία (Maria la del Barrio) (Μαρία της γειτονιάς)
• Μιλάγκρος, η ατίθαση (Muneca Brava) (Γεναία κούκλα)
• Μαριμάρ(Marimar)
• Ροζαλίντα (Rosalinda)
• Καρουζέλ (Carrusel)
• Ανυπότακτες Καρδιές (Rebelde Way)
• Κρυφά πάθη (Pasión de gavilanes)
• Και οι πλούσιοι κλαίνε (Los ricos tambien lloran)
• Παλόμα και Λορέντζο (Cuando Seas Mia)
• Πακίτα (Yo amo a Paquita Gallego)
• Αϊμέ, Αγάπη μου (Corazon Salvaje)
• Φλορισιέντα:Μία σύγχρονη Σταχτοπούτα (Floricienta)
• Μικρή κυρία (Sinhá Moça)
• Στη δίνη της εξουσίας και του έρωτα (Roda de Fogo)
• Μαρινα, η αγαπημένη (A sucessora)
• Μάνα και κόρη (Vale Tudo)
• Σκλάβα Ιζάουρα (Esclava Isaura)
• Μαλού (Malu Mulher)

[Επεξεργασία] Παγκοσμίως

• en:Betty La Fea, Υo soy (Είμαι η Μπέττυ, η άσχημη) (Κολομβία, 1999) - Την 1η Ιανουαρίου 2007 θα ξεκινήσει να προβάλλεται από το Mega Channel η ελληνική εκδοχή της σειράς με τον τίτλο Μαρία η άσχημη, ενώ έχει γίνει επαναπροσαρμογή του σεναρίου της σειράς και γύρισμα νέας σειράς βασισμένης στην "Betty" σε διάφορες άλλες χώρες όπως η Ρωσία, η Γερμανία, η Ολλανδία, η Ισπανία, η Ινδία και το Ισραήλ, και πρόσφατα και στις Η.Π.Α..
• Cuando Seas Mia (Μεξικό, 2001-2002) (Όταν θα γίνεις δική μου) (Ελληνικός τίτλος: Παλόμα και Λορέντζο)
• Pasión de gavilanes (Η.Π.Α., Κολομβία, 2004) (Κρυφά Πάθη)
• Cafe con aroma de mujer (Καφές με άρωμα γυναίκας) (Κολομβία, 1994)
• O clone (Ο κλώνος) (Βραζιλία, 2003)
• Amor en custodia (Αγάπη υπό προστασία) (Μεξικό, 2005 - 2006)

[Επεξεργασία] Ηθοποιοί τηλενουβελλών

Μερικοί πολύ γνωστοί ηθοποιοί των τηλενουβελλών είναι οι:

• Ταλία - Televisa
• Γκαμπριέλα Σπάνικ - Televisa, Telemundo
• Φερνάντο Κολούνγκα - Televisa
• Φακούντο Αράνα - Telefe
• Ναταλία Ορέιρο - Telefe
• Μπάρμπαρα Μορί - Televisa, Tv Azteca
• Σαούλ Λισάζο - Televisa, Telemundo
• Καρίνα Ζαμπίνι - Telefe.

[Επεξεργασία] Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Επίσημη ιστοσελίδα της εταιρείας Televisa
• Επίσημη ιστοσελίδα του καναλιού RCTV που εδρεύει στη Βενεζουέλα
• Επίσημη ιστοσελίδα του ισπανόφωνου δικτύου Telemundo
• Επίσημη ιστοσελίδα του αργεντίνικου καναλιού Telefe
• Επίσημη ιστοσελίδα του καναλιού Tv Azteca
• Ανεπίσημη ιστοσελίδα για τις τηλενουβέλλες στις Η.Π.Α.
• Ανεπίσημη ιστοσελίδα για τις τηλενουβέλλες (Ελληνική)