Ο Άνθρωπος στο Απόρθητο Κάστρο

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

The Man in the High Castle
Συγγραφέας	Φίλιπ Κ. Ντικ
Χώρα	Η.Π.Α.
Γλώσσα	Αγγλικά
Είδος	Εναλλακτική ιστορία
Εκδότης	Putnam
Ημερομηνία δημοσίευσης	1 Ιανουαρίου 1962
Σελίδες	239

Το The Man in the High Castle (ελλ. τίτλος Ο Άνθρωπος στο Απόρθητο Κάστρο) είναι ένα μυθιστόρημα εναλλακτικής ιστορίας γραμμένο από τον συγγραφέα επιστημονικής φαντασίας Φίλιπ Κ. Ντικ. Το μυθιστόρημα διαδραματίζεται στις πρώην Η.Π.Α., το 1962, 15 χρόνια μετά τη νίκη των δυνάμεων του Άξονα στο δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο. Οι ηττημένες Η.Π.Α. έχουν παραδοθεί στη Ναζιστική Γερμανία και στην Ιαπωνική Αυτοκρατορία.

Παρόλο που δεν ήταν το πρώτο δείγμα εναλλακτικής ιστορίας, το έργο αυτό βοήθησε να μπουν οι βάσεις για την αναγνώριση του είδους σαν σοβαρό λογοτεχνικό είδος. Κέρδισε το βραβείο Hugo και βοήθησε το όνομα του Ντικ να γίνει γνωστό στους κύκλους της επιστημονικής φαντασίας. Είναι ένα από τα πιο σφιχτοδεμένα και ανθρωποκεντρικά έργα του.^{[εκκρεμεί παραπομπή]}

Ο Ντικ πέρασε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του γράφοντας για να μπορεί να πληρώνει τους λογαριασμούς του, γι' αυτό έγραφε με γοργούς ρυθμούς, αλλά αυτό ήταν το μοναδικό μυθιστόρημα το οποίο είχε την πολυτέλεια να γράψει χωρίς χρονικούς περιορισμούς, καθώς εκείνη την περίοδο ήταν παντρεμένος με την κοσμηματοπώλη Ανν Ρούμπινσταϊν.

Πίνακας περιεχομένων 1 Σύνοψη 1.1 Υπόβαθρο 2 Χαρακτήρες 2.1 Υπόθεση 3 The Grasshopper Lies Heavy

[Επεξεργασία] Σύνοψη

[Επεξεργασία] Υπόβαθρο

Η υπόθεση του μυθιστορήματος εκτυλίσσεται σε ένα παράλληλο σύμπαν, όπου οι δυνάμεις του Άξονα έχουν κερδίσει τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.

Το σημείο στο οποίο ο κόσμος του μυθιστορήματος απέκλινε από τον δικό μας είναι όταν ο πρόεδρος Φράνκλιν Ντ. Ρούσβελτ δολοφονήθηκε το 1933. Τον διαδέχθηκε ο αντιπρόεδρος Τζον Νανς Γκάρνερ, τον οποίο συνεπακόλουθα διαδέχθηκε ο Τζον Μπρίκερ. Κανείς απ' τους δυο τους δεν κατάφερε να βοηθήσει τη χώρα να επανέλθει μετά το Μεγάλο Κραχ, και προσηλώθηκαν σε μια πολιτική απομόνωσης σχετικά με τον επερχόμενο πόλεμο.

Εξαιτίας της κακής οικονομίας και της απομόνωσης των Η.Π.Α., η Βρετανία και η υπόλοιπη Ευρώπη νικήθηκαν από τις δυνάμεις του Άξονα. Η Ρωσία κατέρρευσε το 1941 και καταλήφθηκε από τους Ναζί, ενώ το μεγαλύτερο μέρος του σλαβικού πληθυσμού εξολοθρεύτηκε. Οι Σλάβοι επιζήσαντες του πολέμου περιορίστηκαν σε κλειστές περιοχές σαν μεγάλα στρατόπεδα συγκεντρώσεως. Η Ιαπωνία κατέστρεψε ολοκληρωτικά τον αμερικανικό στόλο στον Ειρηνικό σε μια πολύ μεγαλύτερη σε εύρος επίθεση στο Περλ Χάρμπορ. Εξαιτίας των ανεπτυγμένων στρατιωτικών δυνατοτήτων της Ιαπωνίας, κατάφεραν να καταλάβουν την Χαβάη, την Αυστραλία, τη Νέα Ζηλανδία και τον Ν.Δ. Ειρηνικό στις αρχές του 1940. Μετά από αυτό οι Η.Π.Α. νικήθηκαν από τις δυνάμεις του Άξονα, με πολλές σημαντικές πόλεις να γνωρίζουν τεράστιες καταστροφές.

Μέχρι το 1947, οι Συμμαχικές δυνάμεις είχαν παραδοθεί στον Άξονα. Η ανατολική ακτή των Ηνωμένων Πολιτειών είχε τεθεί υπό τον έλεγχο της Γερμανίας, ενώ η Καλιφόρνια και άλλες δυτικές πολιτείες είχαν παραχωρηθεί στην Ιαπωνία. Οι νότιες Η.Π.Α. είχαν μετατραπεί σε ανεξάρτητη πολιτεία. Οι πολιτείες των Βραχωδών Ορέων και μεγάλο μέρος των μεσοδυτικών παρέμειναν αυτόνομες, αφού θεωρούνταν άνευ σημασίας από τους κατακτητές ενώ χρησίμευαν και σαν ουδέτερη ζώνη. Στο τέλος του πολέμου, οι ηγέτες των συμμάχων και οι στρατηγοί τους δικάστηκαν για εγκλήματα πολέμου όμοια με τις δίκες της Νυρεμβέργης.

Αφότου ο Αδόλφος Χίτλερ αχρηστεύθηκε από τη σύφιλη, ο αρχηγός της καγκελαρίας του ναζιστικού κόμματος Μάρτιν Μπόρμαν, πήρε στα χέρια του την ηγεσία της Γερμανίας. Οι Ναζί δημιούργησαν μια αποικιακή αυτοκρατορία και συνέχισαν τις μαζικές δολοφονίες των λαών που θεωρούσαν κατώτερους, σκοτώνοντας Εβραίους στις αμερικανικές πολιτείες - ανδρείκελα καθώς και σε άλλες περιοχές που έλεγχαν ενώ προχώρησαν σε εκκαθάριση ολόκληρου του πληθυσμού της Αφρικής. Ωστόσο, αντίθετα με τους Ναζί, οι Ιάπωνες δεν είχαν καμία πολιτική εκκαθάρισης των ανεπιθύμητων φυλών, δίνοντας βάρος στην οικονομική επικράτησή τους μέσω του εμπορίου.

Η Ναζιστική Γερμανία συνέχισε τα διαστημικά προγράμματα και το 1962 είχε θέσει σε λειτουργία ένα σύστημα εμπορικών πυραύλων που χρησιμοποιούνταν για διηπειρωτικά ταξίδια, ενώ προχώρησε και στη εξερεύνηση του διαστήματος, στέλνοντας πυραύλους στη Σελήνη και στον Άρη. Το μυθιστόρημα κάνει αναφορά στην τηλεόραση σαν μια νέα τεχνολογία που χρησιμοποιείται στην Γερμανία.

Εν τω μεταξύ η Ιαπωνία προχωράει περισσότερο ειρηνικά, αλλά σε καμία περίπτωση δημοκρατικά, να εξουσιάζει μεγάλο μέρος της Ασίας και περιοχές του Ειρηνικού ωκεανού. Όπως οι Η.Π.Α. και η Σοβιετική Ένωση στον δικό μας κόσμο, οι Γερμανοί και οι Ιάπωνες δεν εμπιστεύονται ο ένας τον άλλο. Η Ναζιστική Γερμανία και η Ιαπωνική Αυτοκρατορία έχουν στην κατοχή τους πυρηνικά όπλα και κυλούν στον δικό τους Ψυχρό Πόλεμο.

Στην διάρκεια του μυθιστορήματος, ο Μάρτιν Μπόρμαν πεθαίνει και άλλοι Ναζί όπως ο Τζόζεφ Γκέμπελς και ο Ράινχαρντ Χάιντριχ αγωνίζονται να γίνουν Καγκελάριοι. Οι διάφορες ομάδες του Ναζιστικού κόμματος παρουσιάζονται να επιδιώκουν πόλεμο με την Ιαπωνία ή ενδιαφέρονται να αποικήσουν το ηλιακό σύστημα.

[Επεξεργασία] Χαρακτήρες

Αντί να αφηγηθεί μια γραμμική ιστορία, ο συγγραφέας ακολουθεί τους χαρακτήρες καθώς συνεχίζουν τις ζωές τους. Υπάρχουν συνδέσεις ανάμεσά τους, μερικές άμεσες, άλλες έμμεσες και μερικές ελάχιστα αντιληπτές.

Τρεις από τους χαρακτήρες χρησιμοποιούν το Ι Τσινγκ για να τους καθοδηγεί:

• Νομπουσούκε Ταγκόμι - εκπρόσωπος της Ιαπωνικής Εμπορικής Αποστολής στο Σαν Φρανσίσκο.

• Φρανκ Φρινκ (γεννημένος με το όνομα Φινκ) - αρχικά εργάζεται στην εταιρεία Γουίνταμ - Μάτσον, η οποία ειδικεύεται στην κατασκευή αμερικανικών κειμηλίων των παλιών ημερών όταν οι Η.Π. ήταν ακόμα ανεξάρτητο κράτος. Όντας Εβραίος, κρύβει την πραγματική του ταυτότητα για να αποφύγει την σύλληψη και τον θάνατο.

• Τζουλιάνα Φρινκ - πρώην σύζυγος του Φρανκ, δασκάλα του τζούντο.

Άλλοι χαρακτήρες που δεν χρησιμοποιούν το Ι Τσινγκ και έχουν διαφορετικά πιστεύω:

• Ρόμπερτ Τσίλνταν - ιδιοκτήτης του "Αμερικανικά Τεχνουργήματα", ένα κατάστημα που πουλάει αμερικανικές αντίκες σε συλλέκτες, κυρίως Ιάπωνες. Ο Τσίλνταν προμηθεύεται κάποια τα αντικείμενα από την Γουίνταμ - Μάτσον αλλά πιστεύει ότι πρόκειται για γνήσια αντικείμενα. Επειδή συναλλάσσεται με Ιάπωνες, ο Τσίλνταν έχει υιοθετήσει ιαπωνικούς τρόπους συμπεριφοράς, ιαπωνικό τρόπο ομιλίας ακόμα και ιαπωνικό τρόπο σκέψης. Ο Ταγκόμι είναι ένας από τους καλύτερους πελάτες του Τσίλνταν αφού αγοράζει αντικείμενα τόσο για τον εαυτό του όσο και σαν δώρα για τους πελάτες του.

• Γουίνταμ - Μάτσον - αφεντικό του Φρανκ, εμφανίζεται ελάχιστα για να στοχαστεί πάνω στις διαφορές του γνήσιου κειμηλίου και της αντιγραφής του, ενώ μέσω της φιλενάδας του συστήνει το μυθιστόρημα Πολλή η Ακρίδα Επί τα Πάντα (The Grasshopper Lies Heavy).

• "Κύριος Μπέινς" - στην πραγματικότητα είναι ο Λοχαγός Ρούντολφ Βέγκενερ της υπηρεσίας πληροφοριών του γερμανικού ναυτικού και ταξιδεύει για να συναντήσει τον Ταγκόμι, προσδοκώντας να γνωρίσει έναν σημαντικό Ιάπωνα εκπρόσωπο μέσω αυτού. Εκπλήσσεται όταν ο Ταγκόμι τον υποδέχεται χαρίζοντάς του ένα "αυθεντικό ρολόι Μίκυ Μάους", το οποίο έχει αγοράσει από τον Τσίλνταν.

[Επεξεργασία] Υπόθεση

Το μυθιστόρημα δεν έχει μια κεντρική υπόθεση αλλά περιστρέφεται γύρω από διάφορες αλληλοσυνδεόμενες καταστάσεις:

• Ο κύριος Μπέινς ταξιδεύει μυστικά στο Σαν Φρανσίσκο σαν Σουηδός έμπορος. Συναντιέται με τον κύριο Ταγκόμι αλλά πρέπει να κερδίσει χρόνο λόγω της πραγματικής του αποστολής και να αποφύγει την σύλληψη μέχρι ο μυστηριώδης κύριος Γιατάμπε να έρθει από την Ιαπωνία. Ο Γιατάμπε είναι στην πραγματικότητα ο στρατηγός Τεντέκι, παλιότερα μέλος του Αυτοκρατορικού Επιτελείου. Η πραγματική αποστολή του Μπέινς είναι να ειδοποιήσει τους Ιάπωνες ότι μια ομάδα των Ναζί, με αρχηγό τον Γιόζεφ Γκέμπελς, σχεδιάζει να ξεκινήσει πυρηνικό πόλεμο εναντίον της Ιαπωνίας (επιχείρηση Πικραλίδα). Επίσης, η αποστολή του κυρίου Μπέινς (στην πραγματικότητα πράκτορας της Abwehr), είναι να επιδιώξει την ιαπωνική υποστήριξη στο πρόσωπο του Ράινχαρντ Χάιντριχ, αρχηγού της υπηρεσίας πληροφοριών των SS (Sicherheitsdienst), και την εναντίωση των SS στον Γιόζεφ Γκέμπελς.

• Ο Φρανκ Φρινκ και ένας φίλος του, ο Εντ Μακάρθι, ανοίγουν ένα κοσμηματοπωλείο φτιάχνοντας πανέμορφα, αυθεντικά κομμάτια αμερικανικής τέχνης. Οι δημιουργίες τους έχουν παράξενες επιπτώσεις στους Ιάπωνες και τους Αμερικανούς που τα αντικρίζουν. Ο Φρινκ προσπαθεί να κρύψει από την τοπική αστυνομία το γεγονός ότι είναι Εβραίος αλλά συλλαμβάνεται όταν επιχειρεί να σαμποτάρει την Γουίνταμ - Μάτσον αποκαλύπτοντας στον Τσίλνταν ότι τα αντικείμενα που πουλάει είναι απομιμήσεις.

• Ο κύριος Ταγκόμι, ανίκανος να αναλογιστεί όσα άκουσε, βρίσκει παρηγοριά στη δράση, πρώτα προστατεύοντας τον Μπέινς από τους Ναζί πράκτορες που τον κυνηγούν, χρησιμοποιώντας το «αυθεντικό» περίστροφο Κολτ που έχει αγοράσει από τον Τσίλνταν. Στη συνέχεια εκδικείται τις τοπικές αρχές των Ναζί αρνούμενος την παράδοση του Φρανκ Φρινκ στους Γερμανούς. Ο Ταγκόμι δεν συναντά ποτέ τον Φρανκ, ούτε ξέρει ότι είναι ο δημιουργός των αντικειμένων που του έχουν προκαλέσει τέτοια τεράστια εντύπωση.

• Η πρώην σύζυγος του Φρανκ, η Τζουλιάνα, η οποία ζει στο Κολοράντο, ξεκινάει μια σχέση με τον Τζο, έναν φορτηγατζή που ισχυρίζεται ότι είναι Ιταλός βετεράνος του πολέμου και επιθυμεί να γνωρίσει των άνθρωπο στο ψηλό κάστρο του τίτλου, τον Χόθορν Άμπεντσεν, συγγραφέα του μυθιστορήματος Πολλή η Ακρίδα. Ταξιδεύει μαζί του αλλά ανακαλύπτει ότι πρόκειται για Ελβετό δολοφόνο, σταλμένος από τους Γερμανούς. Επιχειρεί να ξεφύγει αλλά ο Τζο την εμποδίζει. Συντετριμμένη, σε μια κρίση παράνοιας, κόβει τον λαιμό του Τζο με ένα ξυράφι με το οποίο η ίδια σκόπευε να αυτοκτονήσει. Συνεχίζει το ταξίδι μόνη της και τελικά συναντά τον Άμπεντσεν, προκαλώντας τον να της αποκαλύψει την αλήθεια για το βιβλίο του.

• Ο Ρόμπερτ Τσίλνταν προσπαθεί να διατηρήσει την τιμή και την αξιοπρέπειά του ενόσω εργάζεται για μια δύναμη κατοχής. Παρόλο που είναι ταπεινός μπροστά τους και αμφίθυμος όσον αφορά τα δικά του αισθήματα απέναντι στον πόλεμο και τους κατακτητές (τους οποίους απεχθάνεται και σέβεται ταυτόχρονα), ο Τσίλνταν βρίσκει τελικά μια αίσθηση πολιτιστικής υπερηφάνειας, αρνούμενος να παραχωρήσει στους Ιάπωνες την άδεια για μαζική παραγωγή των φυλαχτών. Επίσης ερευνά την αυξημένη πλαστογραφία στο χώρο της αγοράς αντικών ανάμεσα στο ιαπωνικό ενδιαφέρον για γνήσια αμερικανικά κειμήλια.

[Επεξεργασία] The Grasshopper Lies Heavy

Αρκετοί χαρακτήρες του μυθιστορήματος διαβάζουν ένα άλλο δημοφιλές μυθιστόρημα με το όνομα The Grasshopper Lies Heavy (μεταφρασμένο στα ελληνικά σαν Πολλή η ακρίδα επί τα πάντα), ένα μυθιστόρημα μέσα στο μυθιστόρημα. Ο συγγραφέας, ο Χόθορν Άμπεντσεν, περιγράφει μια εναλλακτική ιστορία στην οποία οι δυνάμεις του Άξονα χάνουν τον πόλεμο. Παρότι πιο κοντά στην δική μας πραγματικότητα, το μυθιστόρημα περιγράφει ένα τρίτο σενάριο. Ενώ η δημοσίευσή του έχει απαγορευτεί σε περιοχές που βρίσκονται υπό γερμανική κατοχή, στις περιοχές που κατέχει η Ιαπωνία κυκλοφορεί ελεύθερα.

Στο μυθιστόρημα του Άμπεντσεν, ο Ρούσβελτ επιβιώνει της δολοφονικής απόπειρας εναντίον του, επιχειρεί όμως δεν καταφέρνει να επανεκλεγεί το 1940. Ο επόμενος πρόεδρος, ο Ρέξφορντ Τάγκγουελ (ο οποίος στον δικό μας κόσμο ποτέ δεν έβαλε υποψηφιότητα), μετριάζει τις επιπτώσεις του βομβαρδισμού του Περλ Χάρμπορ σώζοντας τον αμερικανικό στόλο του Ειρηνικού και έτσι οι Η.Π.Α. εμπλέκονται στον πόλεμο με μεγαλύτερες ναυτικές δυνάμεις.

Στο μυθιστόρημα, η Μεγάλη Βρετανία διέσωσε μεγάλο μέρος της στρατιωτικής και βιομηχανικής της δυνάμεως και πρόσφερε πολύ μεγαλύτερες υπηρεσίες στους Συμμάχους απ' ότι στην πραγματικότητα. Αυτός ο εναλλακτικός Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος καθορίστηκε από διάφορα κομβικά γεγονότα. Όπως και στον κόσμο μας, ένα από αυτά είναι η νίκη των Βρετανών έναντι του Έργουιν Ρόμελ στη Βόρεια Αφρική, αλλά στον κόσμο του The Grasshopper Lies Heavy, οι Βρετανοί προελαύνουν από τον Καύκασο και αφού ενώσουν τις δυνάμεις τους με επιζήσαντες του Σοβιετικού στρατού κερδίζουν μαζί την μάχη στο Στάλινγκραντ. Όμοια με το ιστορικό σενάριο, η Ιταλία στρέφεται εναντίον του Άξονα. Η Βρετανία στο τέλος του πολέμου σαρώνει με τανκ το Βερολίνο όπως περίπου έκανε ο Κόκκινος Στρατός στον δικό μας κόσμο.

Μετά τον πόλεμο, ο Ουίνστον Τσόρτσιλ εξακολουθεί να κυβερνά την Βρετανία. Λόγω της ισχυρότερης στρατιωτικής και βιομηχανικής του δυνάμεως, το Ηνωμένο Βασίλειο δεν χάνει την αυτοκρατορία του ενώ οι Η.Π.Α. αναπτύσσουν ισχυρούς εμπορικούς δεσμούς με την Κίνα, αφού ο Chiang Kai-shek και οι Εθνικιστικές δυνάμεις ανατρέπουν τον Μάο. Η Βρετανική Αυτοκρατορία μετατρέπεται σε ρατσιστική ενώ οι Η.Π.Α., το 1950, δίνουν οριστική λύση στο δικό τους πρόβλημα με τον ρατσισμό, κάτι που δημιουργεί ένταση ανάμεσα στις δύο υπερδυνάμεις.

Τελικά, όπως και στον δικό μας Ψυχρό Πόλεμο, οι δύο υπερδυνάμεις ανταγωνίζονται για την παγκόσμια ηγεμονία αλλά είναι και οι δύο καπιταλιστικές, φιλελεύθερες, δημοκρατικές κοινωνίες. Ωστόσο, οι Βρετανοί τελικά υποτάσσουν τις Η.Π.Α. και γίνονται η κυρίαρχη υπερδύναμη του κόσμου.

Ο συγγραφέας του βιβλίου, ο Χόθορν Άμπεντσεν, φημολογείται ότι ζει σε ένα φυλασσόμενο φρούριο, το παρατσούκλι του είναι "the man in the High Castle," από το οποίο πήρε και το όνομά του το μυθιστόρημα.

Ο τίτλος The Grasshopper Lies Heavy προέρχεται από το βιβλίο του Εκκλησιαστή 12:5