Εικονοστοιχείο
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Αυτό το άρθρο χρειάζεται επιμέλεια ώστε να ανταποκρίνεται σε υψηλότερες προδιαγραφές ορθογραφικής και συντακτικής ποιότητας ή μορφοποίησης. Σημείωση: Πολλές φορές τα κείμενα στα οποία βρίσκεται αυτό το πρότυπο, παραβιάζουν πνευματικά δικαιώματα. Κάντε ένα σχετικό έλεγχο πριν ξεκινήσετε την επιμέλεια, αφού είναι πιθανό να διαγραφεί. Μετά την επιμέλεια του άρθρου, είστε ελεύθεροι να διαγράψετε αυτή την επισήμανση. Για περαιτέρω βοήθεια, δείτε τα άρθρα Πώς να επεξεργαστείτε μια σελίδα και Βικιπαίδεια:Οδηγός μορφοποίησης άρθρων. |
Το εικονοστοιχείο ή πίξελ (pixel, από το PICture ELement = στοιχείο εικόνας) είναι ένα "σημείο" σε μια εικόνα που αναπαριστάται από έναν υπολογιστή.
Στον υπολογιστή η εικόνα αναπαριστάται υπό τη μορφή "ψηφιδωτού". Το εικονοστοιχείο είναι, απλά, μια ψηφίδα του ψηφιδωτού αυτού και, ως εκ τούτου, θεωρείται ως το μικρότερο πλήρες δείγμα μιας εικόνας. Στην οθόνη ενός υπολογιστή οι εικόνες αναπαριστώνται με "υποδιαίρεση" της οθόνης σε ένα δισδιάστατο πίνακα με στήλες και γραμμές. Κάθε "κελί" σε ένα τέτοιο πίνακα είναι ένα πίξελ. Ο αριθμός των υποδιαιρέσεων είναι επαρκώς μεγάλος, τόσο ώστε το ανθρώπινο μάτι να μη μπορεί να διακρίνει το ένα πίξελ από το άλλο και να βλέπει την εικόνα ενιαία.
Ο καθορισμός είναι ιδιαίτερα εξαρτώμενος από το πεδίο εφαρμογών:
- Σε μια σελίδα
- Σε φωτογραφική μηχανή
- Σε οθόνη
- Σε σαρωτή (scanner)
Η ανάλυση ενός μέσου μπορεί να εκφραστεί σε εικονοστοιχεία ανά μονάδα μήκους, για παράδειγμα 2400 πίξελ ανά ίντσα (ppi).
Τα σημεία ανά ίντσα (dpi) και τα εικονοστοιχεία ανά ίντσα (ppi) χρησιμοποιούνται μερικές φορές εναλλακτικά, αλλά, καθώς εκφράζουν διαφορετικές έννοιες, αυτό είναι σφάλμα. Ειδικότερα, στον τομέα εκτυπωτών, η μονάδα dpi αποτελεί μέτρο της ευκρίνειας που μπορεί να επιτύχει ο εκτυπωτής (π.χ. πυκνότητα σταγονίδιων μελανιού).
Όσο περισσότερα είναι ταεικονοκύτταρα που χρησιμοποιούνται για να αντιπροσωπεύσουν μια εικόνα, τόσο πιο πολύ το αποτέλεσμα μοιάζει με το πραγματικό. Ο αριθμός εικονοκυττάρων σε μια εικόνα καλείται μερικές φορές ανάλυση, αν και η έννοια αυτή έχει πιο συγκεκριμένο ορισμό.
Οι τιμές ανάλυσης σε εικονοστοιχεία μπορούν να εκφραστούν είτε ως ενιαίος αριθμός, όπως σε μια ψηφιακή φωτογραφική μηχανή, π.χ. «3 megapixel». Αυτό σημαίνει ότι η μηχανή έχει ονομαστικά τρία εκατομμύρια εικονοστοιχεία, ή ως ζεύγος αριθμών, όπως, π.χ. εικόνα "640 επί 480". Η έκφραση αυτή σημαίνει ότι η εικόνα έχει 640 εικονοκύτταρα κατά μήκος και 480 καθ' ύψος και επομένως συνολικό αριθμό 640 x 480 = 307.200 εικονοστοιχεία (ή 0,3 megapixels).
Mέγεθος εικονοστοιχείου οθόνης Το μέγεθος ενός εικονοστοιχείου οθόνης καθορίζεται από την ανάλυση της οθόνης και την διαγώνιο της οθόνης. Μερικά παραδείγματα: Ανάλυση οθόνης: 1024x768, Διαγώνιο μέγεθος: 19 ", μέγεθος εικονοστοιχείου: 0.377mm Ανάλυση οθόνης: 800x600, Διαγώνιο μέγεθος: 17 ", μέγεθος εικονοστοιχείου: 0.4318mm Ανάλυση οθόνης: 640x480, Διαγώνιο μέγεθος: 15 ", μέγεθος εικονοστοιχείου: 0.4763mm
Τυπική έναντι λογικής αντιστοιχίας εικονοστοιχείων σε οθόνες τύπου LCD Οι οθόνες τύπου LCD κατασκευάζονται με συγκεκριμένη ανάλυση, ανάλογα με την οθόνη. Σε αυτήν την ανάλυση, η ποιότητα εικόνας, που αποδίδουν, είναι η μέγιστη δυνατή. Στην περίπτωση, όμως, που προβάλλεται μία εικόνα διαστάσεων 800x600 πιξελ σε οθόνη ανάλυσης 1280x1024 πίξελ, δεν υπάρχει ακριβής αντιστοιχία εικονοστοιχείου προς εικονοστοιχείο. Έτσι, μειώνεται η ποιότητα της εικόνας.
Λόγος διάστασης Τα εικονοστοιχεία μπορεί να έχουν σχήμα είτε ορθογώνιo είτε τετράγωνο. Ένας αριθμός αποκαλούμενος λόγος διάστασης περιγράφει το κατά πόσο πλησιάζει ένα κανονικό τετράγωνο το εκάστοτε εικονοστοιχείο. Παραδείγματος χάριν, λόγος διάστασης 1.25:1 σημαίνει ότι κάθε εικονοστοιχείο είναι 1,25 φορές πιο πλατύ σε σχέση με το ύψος του. Η διαφορά λόγου διάστασης (απεικόνισης) είναι η βασική αιτία που μερικές φορές εικόνες στον υπολογιστή εμφανίζονται παραμορφωμένες, ειδικά στις οθόνες με σταθερή ανάλυση.
Ανάλυση |
Αριθμός πίξελ |
Λόγος διάστασης |
320x200 |
64,000 |
8:5 |
640x480 |
307,200 |
4:3 |
800x600 |
480,000 |
4:3 |
1024x768 |
786,432 |
4:3 |
1280x1024 |
1,310,720 |
5:4 |
1600x1200 |
1,920,000 |
4:3 |
Φωτεινότητα Κάθε εικονοστοιχείο σε μια μονοχρωματική εικόνα έχει μία τιμή φωτεινότητας. Μια αριθμητική αντιπροσώπευση μηδενός συνήθως αντιπροσωπεύει το μαύρο και η μέγιστη τιμή αντιπροσωπεύει το λευκό. Παραδείγματος χάριν, σε μια εικόνα οκτώ δυαδικών ψηφίων (bits), η μέγιστη τιμή που μπορεί να αναπαρασταθεί από αυτά είναι 28=256, έτσι το 255 είναι η τιμή που χρησιμοποιείται για το λευκό και η τιμή 0 για το μαύρο.
Σε μια έγχρωμη εικόνα, κάθε εικονοστοιχείο μπορεί να περιγραφεί χρησιμοποιώντας την απόχρωση, τον κορεσμό της, και τη φωτεινότητά του (hue, saturation, and value: HSV) αλλά αντιπροσωπεύεται συνήθως από τιμές για το κόκκινο, πράσινο, και μπλε (RGB).