Γαλάτεια (δορυφόρος)

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Η Γαλάτεια ή Neptune VI είναι ο τέταρτος εγγύτερος εσωτερικός φυσικός δορυφόρος του πλανήτη Ποσειδώνα. Υπάρχει επίσης ένας ομώνυμος αστεροειδής, ο 74 Γαλάτεια. Αμφότεροι πήραν το όνομά τους από τη Νηρηίδα Γαλάτεια της ελληνικής μυθολογίας.

Ο δορυφόρος Γαλάτεια ανακαλύφθηκε στα τέλη Ιουλίου 1989 από τις εικόνες που έλαβε το διαστημόπλοιο Βόγιατζερ 2 και της δόθηκε ο προσωρινός συμβολισμός S/1989 N 4. Η ανακάλυψη ανακοινώθηκε (IAU Circular Νο. 4824) στις 2 Αυγούστου 1989. Το όνομα «Γαλάτεια» δόθηκε ύστερα από δύο χρόνια, στις 16 Σεπτεμβρίου 1991 (IAU Circular No. 5347).

[Επεξεργασία] Τροχιά

Η Γαλάτεια περιφέρεται γύρω από τον Ποσειδώνα σε μέση απόσταση από το κέντρο του πλανήτη (μεγάλος ημιάξονας της τροχιάς) 61.953 km ή 37.177 km πάνω από τις κορυφές των νεφών του, με εκκεντρότητα τροχιάς μόλις 0,00004 ± 0,00009 (δηλαδή μπορεί να είναι και μηδέν, οπότε η τροχιά είναι κυκλική). Χρειάζεται 10 ώρες, 17 λεπτά και 23,51 δευτερόλεπτα για να συμπληρώσει μία πλήρη περιφορά. Η κλίση του επιπέδου της τροχιάς είναι μόλις 3,1 ± 0,7 λεπτά της μοίρας ως προς το ισημερινό επίπεδο του Ποσειδώνα.

Η τροχιά της Γαλάτειας βρίσκεται κάτω από την ακτίνα για την οποία ο χρόνος περιφοράς της θα ήταν ίσος με τον χρόνο περιστροφής του ίδιου του Ποσειδώνα γύρω από τον άξονά του, οπότε αναμένεται οι παλιρροϊκές δυνάμεις που ασκεί επάνω της ο πλανήτης να τη φέρνουν όλο και πιο κοντά του ώστε τελικά (μετά από εκατομμύρια χρόνια) να πέσει πάνω του ή να διασπασθεί προηγουμένως σε συντρίμματα που θα σχηματίσουν ένα δακτύλιο. Η Γαλάτεια φαίνεται να είναι ένας δορυφόρος-βοσκός για τον υπάρχοντα Δακτύλιο Άνταμς που βρίσκεται μόλις έξω από την τροχιά της. Οι συντονισμοί με τη Γαλάτεια σε αναλογία 42:43 θεωρούνται επίσης ο πιθανότερος μηχανισμός που κρατά σταθερούς τους μοναδικούς δακτυλίους-τόξα που τον συναποτελούν. Η μάζα του δορυφόρου έχει υπολογισθεί με βάση τις ακτινικές διαταραχές που επάγει στον δακτύλιο.

[Επεξεργασία] Λοιπά χαρακτηριστικά

Οι διαστάσεις της Γαλάτειας είναι 204×184×144 km (±~10 km). Το σχήμα της είναι ακανόνιστο. Δεν υπάρχουν ενδείξεις για οποιαδήποτε γεωλογική διαφοροποίηση. Πιθανότατα είναι ένας σωρός συντριμμάτων που επανασυσσωρεύθηκαν μαζί και προέρχονταν από θραύσματα των αρχικών δορυφόρων του Ποσειδώνα, οι οποίοι διασπάσθηκαν από βαρυτικές παρέλξεις του Τρίτωνα λίγο μετά τη σύλληψη αυτού του μεγάλου δορυφόρου από τον Ποσειδώνα σε πολύ έκκεντρη αρχική τροχιά (D. Banfield & N. Murray: A dynamical history of the inner neptunian satellites, περιοδ. Icarus, έτος 1992, τόμος 99, σ. 390).

Η μάζα της Γαλάτειας υπολογίσθηκε σε 2,12 ± 0,08 τετράκις εκατομμύρια τόνους, δηλαδή 2,8 εκατομμύρια φορές μικρότερη από τη μάζα της Γης. Αυτή η τιμή αντιστοιχεί σε μέση πυκνότητα μόλις 0,75 ± 0,1 γραμμάριο/cm³. Το γεωμετρικό άλβεδο της Γαλάτειας είναι 0,08 και η θερμοκρασία στην επιφάνειά της εκτιμάται σε 222 βαθμούς C υπό το μηδέν.

Καθώς συμβαίνει και με τη Σελήνη της Γης, η Γαλάτεια εμφανίζει το φαινόμενο της σύγχρονης περιστροφής, δηλαδή το ένα της ημισφαίριο «βλέπει» συνεχώς προς τον Ουρανό, ενώ το άλλο είναι στραμμένο μονίμως μακριά του. Αυτό οφείλεται στις παλιρροϊκές δυνάμεις που ασκεί ο πλανήτης στον δορυφόρο του επί δισεκατομμύρια χρόνια. Οι ίδιες δυνάμεις έχουν καταστήσει την τροχιά κυκλική.