Bernard de Ventadour

Oddi ar Wicipedia

Gweler hefyd Ventadour (gwahaniaethu).

Bernard de Ventadour, darlun lliw o'r 13eg ganrif

Yr oedd Bernard de Ventadour (Ffrangeg) neu Bernart de Ventadorn (Ocsitaneg/Profensaleg) (tua 1125, Ventadour - tua 1195) yn un o'r enwocaf o'r trwbadwriaid (Ffrangeg: troubadours).

Ychydig iawn a wyddom yn bendant am fywyd y bardd. Cedwir ei hanes yn y bywgraffiadau a gyfansoddwyd tua hanner can mlynedd ar ôl ei farw, ond mae'r vidas hyn, fel bucheddau'r saint, yn cynnwys deunydd sy'n wir am y trwbadwriaid yn gyffredinol ynghyd ag elfennau apocryffaidd am anturiiaethau carwriaethol. Dywedir ei fod yn fab i filwr cyflog yng ngwasanaeth arglwydd castell Ventadour, yn Corrèze, Profens, a gwraig a ofalai am y pobty a gwneud bara yno. Ond does dim sicrwydd am hynny ac mae ffynonellau eraill yn awgrymu ei fod yn perthyn mewn gwirionedd i linach arglwyddi Ventadour ac iddo farw yn abad ar abaty Saint-Martin de Tulle. Gwyddys iddo ddod yn ddisgybl barddol i'r vicomte Ebles III Lo Cantador ("Y Cantor") a'i noddodd a'i ddysgodd sut i gyfansoddi ar y mydrau trobar. Yn ôl traddodiad, cyfansoddodd gerddi serch i wraig ifanc mab Ebles III ac mewn canlyniad bu rhaid iddo ffoi Ventadour.

Treuliodd gyfnod yng ngwasanaeth Eleanor d'Aquitaine a oedd wedi priodi Harri Plantagenet, ac wedyn bu'n canu yn llys Raymond V o Toulouse. Yn ôl ei vida, treuliodd ei flynyddoedd olaf yn Abaty Dalon.

Mae ei gerddi - cansons ("caneuon") yn yr iaith Occitan - yn goeth ac thryloyw, wedi eu trwytho a'i brofiadau a theimladau personol. Cerddi i'w canu oedd y cansons (Ffrangeg: chansons), fel cerddi'r trwbadwriaid yn gyffredinol, ac mae Bernard yn cael ei ystyried yn un o gerddorion gorau ei oes yn ogystal â bod yn un o feirdd mawr y canu serch Profensaleg.

[golygu] Llyfryddiaeth

Marguerite-Marie Ippolito, Bernard de Ventadour : troubadour limousin du XIIe siecle : prince de l’amour et de la poésie romane, Paris, L’Harmattan, 2001 ISBN 2747500179
Léon Billet, Bernard de Ventadour, troubadour du XIIe siecle : promoteur de l'amour courtois : sa vie, ses chansons d'amour, Tulle, Orfeuil, 1974
Moshé Lazar (gol.), Chansons d'amour de Bernart de Ventadorn, Carrefour Ventadour, 2001 ISBN 2-9516848-0-0
Carl Appel, Introduction à Bernart de Ventadorn, Carrefour Ventadour, 1990, ISBN 2-9516848-3-5