Alpau

Oddi ar Wicipedia

Mont Blanc, mynydd uchaf yr Alpau.

Mae'r Alpau yn gadwyn o fynyddoedd yng nghanol Ewrop. Y mynydd uchaf yw Mont Blanc, sy'n 4,810 medr o uchder. Mae'r mynyddoedd uchaf yn Ffrainc, Y Swistir, Awstria a'r Eidal, ond mae rhannau is o'r Alpau hefyd yn Monaco, Slofenia, Yr Almaen a Liechtenstein.

Nid oes sicrwydd o ble daw y gair "Alpau". Gall fod o iaith Geltaidd, neu o'r gair Lladin albos (gwyn). Mae'r Alpau Gorllewinol yn dechrau gerllaw Môr y Canoldir ac yn ymestyn hyd y Valais. Mae'r Alpau Canol yn ymestyn o'r Valais hyd Grisons, a'r Alpau Dwyrieiniol ym ymestyn ymlaen o Grisons i'r dwyrain a'r de.

Mae'r Alpau yn eithriadol o boblogaidd gyda dringwyr. Efallai mai'r sialens enwocaf yn yr Alpau yw dringo wyneb gogleddol yr Eiger yn y Swistir.

[golygu] Mynyddoedd dros 4,000 medr

Map digidol o'r Alpau

Mae mynyddoedd uchaf yr Alpau yn cyrraedd dros 4,000 medr o uchder:

Grisons:
- Bernina 4,049

Yr Oberland:
- Schreckhorn 4,078
- Lauteraarhorn 4,042
- Finsteraarhorn 4,273
- Aletschhorn 4,195
- Jungfrau 4,158
- Mönch 4,099
- Gross-Fiescherhorn 4,049
- Hinter-Fiescherhorn 4,025
- Gross-Grünhorn 4,044

Valais:
- Lagginhorn 4,010
- Weissmies 4,023
- Lenzspitze 4,294
- Nadelhorn 4,327
- Hohberghorn 4,219
- Durrenhorn 4,035
- Dom 4,545
- Taschhorn 4,490
- Alphubel 4,206
- Allalinhorn 4,027
- Rimpfischhorn 4,199
- Strahlhorn 4,190
- Nordend 4,609
- Dufourspitze 4,634
- Grenzpifel 4,618
- Zumsteinspitze 4,563
- Signalkuppe 4,556
- Parrotspitze 4,436
- Ludwigshöhe 4,341
- Schwarzhorn 4,322
- Balmenhorn 4,167
- Pirámide Vincent 4,215
- Punta Giordani 4,046
- Bischorn 4,153
- Weisshorn 4,505
- Zinalrothorn 4,221
- Obergabelhorn 4,063
- Dent Blanche 4,356
- Liskamm 4,527
- Naso 4,220
- Felikhorn 4,174
- Castor 4,228
- Pollux 4,092
- Breithorn 4,165
- Roccia Nera 4,075
- Matterhorn 4,478
- Dent d’Herens 4,171
- Combin de Tsesseta 4,141
- Grand Combin 4,314
- Combin de Valsorey 4,184

Ardal Mont Blanc
- Aiguille Verte 4,122
- Grande Rocheuse 4,102
- Aiguille du Jardin 4,035
- Les Droites 4,000
- Les Grandes Jorasses 4,208
- Pointe Whymper 4,184
- Aiguille de Rochefort 4,001
- Dome de Rochefort 4,015
- Dent du Géant 4,013
- Mont Blanco du Tacul 4,248
- Mont Maudit 4,465
- Mont Blanc 4,807
- Aiguille de Bionnassay 4,052
- Mont Brouillard 4,053
- Aiguille Blanche 4,112