Prljavi rat
Sa Wikipedije, slobodne enciklopedije
Prljavi rat (Španski: Guerra Sucia) se odnosi na period državno finansiranog nasilja koje je izvedeno u periodu od 1976 i 1983 u Argentini pod vodstvom Jorge Rafael Videla. Ovaj vid diktature su zvali Nacionalni proces reorganizacije, što je Argentinski sud na suđenju Miguel Etchecolatzu okarekterisao kao genocid.
1973 bivši lider Juan Perón se vratio u Argentinu iz egzila u Španiju. Ezeiza masakar je označio kraj alijanse između ljevičara i desničara u njihovom odnosu prema Peronu. Nakon smrti Perona zemljom je počela vladati Isabel Martínez de Perón. Ona je potpisala brojne dekrete kojim se policija i vojska ovlašćavala da smanje porodice ljevičarske subverzije. Martínez de Perón je smjenjena sa vlasti 1976. Od ove godine pa do 1981 junti koje je predvodio Videla do 1981, a nakon toga Roberto Viola i Leopoldo Galtieri, koji su bili odgovorni za hapšenja, mučenja i ubitstva hiljada ljudi (većinom aktivista sindikata il studentata).
Kako tvrdi izvještaj Nunca Más kojeg je 1984 izdala National Commission on the Disappearance of Persons (CONADEP) Nacionalna komisija za izbjegle i nestale oko 9000 ljudi je proglašeno nestalo u periodu od 1976. do 1983. Procjene organizacija za ljudska prava smatraju da ovaj broj iznosi oko 30 000. CONADEP je također zabiljeđio 458 pogubljenja (pripisanih Argentinskoj Antikomunističkoj Alijansi) i oko 600 nasilnih nestanaka tokom perioda demokratske vlade između 1973 i 1976.
Osim akcija unutar Argentine, Argentinske sigurnosne snage su radile sa ostalim Južnoameričkim diktaturama unutar ]]Operacija Kondor|operacije Kondor]]. Dokumenti CIAe objavljeni 2002. otkrivaju da su brutalni postupci Argentine bili poznati u Americi i da je Argentina vjerovala da ih SAD podržava.
U Argentini se javila dugotrajna debata o amnestiji vođa Prljavog rata. Amnestija je kontraverzno bila usvojena nakon ponovnog uvođenja demokratije, ali je bila nepopularna. U junu 2005 Argentinski Vrhovni sud je odbacio zakon o amnestiji zvan Ley de Punto Final ("Zakon potpune tačke") i Ley de Obediencia Debida ("Zakon obavezne poslušnosti"), čime su počela proganjan bivših juntinih činovnika. Zakon punto Final je izglasan 24 decembra 1986 tokom predsjednika Alfonsína i ugasio je sve optužbe za kršenje ljudskih prava u svim djelima prije 12 decembra 1983.
