ISO 8859

Diwar Wikipedia, an holloueziadur digor

ISO 8859, pe formelloc'h ISO/CEI 8859, so un norm deus an ISO ha deus ar CEI war-un-dro, ewid kodiñ karakterioù war 8 bit a-benn tretiñ testennoù dre an informatik. Ar standard so rannet etre 15 is-standard, deus an ISO/CEI 8859-1 beteg an ISO/CEI 8859-16.

[kemmañ] Pal

Ma 'z eus a-walc'h gant an 96 karakter moulabl deus an ASCII ewid eskemm informaçionoù en saosneg, ez eus ezomm simboloù ouzhpenn ewid ar yezhoù all oc'h implijañ an alfabet latin, da skwer ar ß (alamaneg), an å (yezhoù nordeg), ù, ñ... ewid ar brezhoneg. ISO 8859 en deus klasket resolviñ ar problem-se oc'h ober gant an 8ved bit, laosket disimplij gant an ASCII, pezh a hall roiñ plaç ewid 128 karakter all. Pezh so, bez oa estreged 128 karakter o vankañ. Setu emaint bet lodennet etre 15 taolenn.

An norm ISO 8859 so bet savet ewid eskemm informaçionoù hepkén, pass ewid tipografiañ anehe kàer. Mankoud a ra e-barzh simboloù e-gis ligaturioù, tiredoù so, traoù all... setu e vez implijet gant ar sistemoù-moulañ sofistiket taolennoù dehe o hunan, pe (gwelloc'h) Unicode.

[kemmañ] An taolennoù

E-barzh an ISO 8859, ewid c'hoarzh, e kaver an 15 taolenn-mañ :

• ISO 8859-1 (latin-1 pe kornog-european) — an implijetañ moarvat, o c'holoiñ kasi toud ar yezhoù deus Kornog Europa : alamaneg, saosneg, spagnoleg, galleg (nemed e vank ar ligatur oe)..., ha brezhoneg evel just. Simbol an euro n'eo ket e-barzh. Ar c'hodaj dre zefot ema ewid an dokumantchoù HTML hag an dokumantchoù staget d'ar messajoù MIME.
• ISO 8859-2 (latin-2 pe kreis-european) — ewid yezhoù deus Kreis-Europa pe Reter-Europa oc'h ober gant an alfabet latin (poloneg, tchekeg...).
• ISO 8859-3 (latin-3 pe sud-european) — turkeg, malteg, ha esperanteg ; nebeud implijet : an turkeg a ra gant ISO 8859-9, hag an esperanteg gant Unicode.
• ISO 8859-4 (latin-4 pe nort-european) — estonian, letton, lituanian, yezh ar groenland, ha sami.
• ISO 8859-5 (kirileg).
• ISO 8859-6 (arabeg).
• ISO 8859-7 (gregach).
• ISO 8859-8 (hebraeg).
• ISO 8859-9 (latin-5 pe turkeg) — Hañval d'an ISO 8859-1, nemed e ramplaç al letrennoù deus an islandeg gant letrennoù turkeg.
• ISO 8859-10 (latin-6 or nordeg) — Ar Latin-4 gwellaet ewid ar yezhoù nordeg.
• ISO 8859-11 (thaï).
• ISO 8859-12 brouilhoñ un norm ewid ar yezhoù keltieg, n'eo ked bet akseptet.
• ISO 8859-13 (latin-7 pe balteg) — gant traouigoù e-barzh na oant ket nà ba Latin-4 nà ba Latin-6.
• ISO 8859-14 (latin-8 pe keltiek) — ewid an irlandeg hag ar brezhoneg.
• ISO 8859-15 (latin-9 pe latin-0) — an 8859-1 gwellaet dre ramplaçiñ simboloù nebeud-implijet gant €, Š, š, Ž, ž, Œ, œ, ha Ÿ, a-benn lakaad anehañ mad ewid galleg ha suomeg.
• ISO 8859-16 (latin-10 pe gevred-european)...

Peb rann so bet diviset ewid servij da yezhoù hag a amprest an eil gant he ben. Pa c'hoarvez ur c'harakter ba meur a rann, eo bet klasket lakaad anehañ e-barzh ar memes plaç ba peb heni...

[kemmañ] Taolenn an ISO 8859-1

ISO/CEI 8859-1
	x0	x1	x2	x3	x4	x5	x6	x7	x8	x9	xA	xB	xC	xD	xE	xF
0x	disimplij
1x
2x		!	"	#	$	%	&	'	(	)	*	+	,	-	.	/
3x	0	1	2	3	4	5	6	7	8	9	:	;	<	=	>	?
4x	@	A	B	C	D	E	F	G	H	I	J	K	L	M	N	O
5x	P	Q	R	S	T	U	V	W	X	Y	Z	[	\	]	^	_
6x	`	a	b	c	d	e	f	g	h	i	j	k	l	m	n	o
7x	p	q	r	s	t	u	v	w	x	y	z	{	|	}	~
8x	disimplij
9x
Ax		¡	¢	£	¤	¥	¦	§	¨	©	ª	«	¬	­	®	¯
Bx	°	±	²	³	´	µ	¶	·	¸	¹	º	»	¼	½	¾	¿
Cx	À	Á	Â	Ã	Ä	Å	Æ	Ç	È	É	Ê	Ë	Ì	Í	Î	Ï
Dx	Ð	Ñ	Ò	Ó	Ô	Õ	Ö	×	Ø	Ù	Ú	Û	Ü	Ý	Þ	ß
Ex	à	á	â	ã	ä	å	æ	ç	è	é	ê	ë	ì	í	î	ï
Fx	ð	ñ	ò	ó	ô	õ	ö	÷	ø	ù	ú	û	ü	ý	þ	ÿ

E-barzh an daolenn-se ema ar 20 (32) ar « gwenn », hag an A0 (160) ar « gwenn nann-troc'habl » (NBSP, pe no-break space en saosneg). AD (173) a so un tiredig ha ne vez ket diskouezet gant browserioù so (SHY, pe soft hyphen en saosneg). Ar c'hodoù etre 00 (0) ha 1F (31), hag ar re etre 7F (127) ha 9F (159) ne vezont ket implijet gant an ISO 8859-1.