Araber
Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
Dialäkt: Vorarlbärgisch |
Mit m Wort Araber moant ma a große Gruppa vo da orientalischa Bevölkerung. S git untaschiedliche Definitiona, ob jemand als Araber zählt wird oda ned:
- politisch: Jemand wo in nam Land läbt, wo zur Arabischa Heimat kört – des tuan eppa 300 Milliona Lüt.
- linguistisch: Jemand, wo arabisch redet - des tuan eppa 200 Milliona Lüt.
- genealogisch: Jemand, deam sine Vorfahra von nam beschtimmta Volk vo da arabischa Halbinsel abschtammen.
- ethnisch: Jemand wo zu da semitischa Nomadaschtämm im nördlicha und zentrala arabischa Steppengebiet kört.
Oft träffend mehrere oda alle vo deana Definitiona zua. Für Sir Hamilton Gibb sind Araba Menschen, "für die die Mission des Propheten Muhammad und die Erinnerung an das Arabische Reich das zentrale historische Faktum sind und die darüber hinaus die arabische Sprache und ihr kulturelles Erbe als ihre gemeinsame Wurzel betrachten und an ihr festhalten."
Inhaltsverzeichnis |
[ändere] Arabisch-Islamische Expansion
Während da Islamischa Expansion im 7. und 8. Johrhundat hond sich d‘Araba von eanam ursprünglicha Gebiet uf da arabischa Halbinsel noch Nordafrika, Spania, Palästina, Syrien und Persien usbroatet.
[ändere] Bedeutungswandel vom Wort Araba
- Bevor da Islam als religiöses Definitionskriterium dazuaku isch, hot ma d’Araba in Nomada (A'raab) und Beduina, in Stadtbewohna (A'rab) und in usgeschtorbene Schtämm itoalt. Außadäm isch untaschieda wora zwüscha da nördlicha Ismael|Adnan-Schtämm und da südlicha Qahtan-Schtämm. Da gröschte Toal co da Araba hot uf da arabischa Halbinsel gläbt, aba s hot o arabische Schtämm im Nil-Tal, im Römischen Rich und in Persien gea.
- In da Zit vom Propheta Mohammed hot sich zersch mol a da Definition nix gändat. Wegs m Koran hot sich aba d’Schpoach, wo sich us viela vaschiedena Dialekte zämgsetzt hot, imma meh aglicha, sodass viele Dialekte vaschwunda sin.
- Während da Blütezit vom Islamischa Wältrich hond sich d’Araba imma meh mit andra Völka vamischt. Religion und Schproch sind dia zentrala Gemeinsamkeita wora vo da ganza Bevölkerung vo da islamischa Wält. O dia Ansiedelung vo da Turkvölker hot fasch gäa koan Ifluss ghet of dean Begriff Araber.
- Ab m‘Ende vom erschta Abbasidenstaat im 13. Jahrhundert hot sich im Okzident als Nama für d’Iwohna vo da islamischa Wält da Begriff Sarazenen durchgsetzt.
- Im Osmanischa Rich hot sich denn nix meh gändat a dera Definition. S isch bloß imma schwieriga wora zum Araba abzgrenza. Hüt seht ma fasch jedem Araba, wo Araba si wet und d’Schproch ka.
[ändere] Falsche Verwendung vo da Bezeichnung Araber
Ußahalb vom Orient seht ma o zu da Völka vom Iran, vo Afghanistan und Tadjikistan Araba. Des isch aba falsch, wil sich d Perser in eana Sproch, Sitta und Brüch (iranischer Kulturkreis), Religiona, Politik, Ethnie und Lebensraum total andasch sind als d‘Araba. Berber und dia patschunischa Afghana hond säl als Araba zählt wera wella. Us religiösa Gründ als Araba gälten o Türka und muslimische Indonesia, was aba eigentlich eha problematisch isch. In Israel sin eppa 15% vu dr Staatsbürger Araber.
Um 641 hond dia Perser im Zuge vo da islamischa Expansion dia arabische Schrift und da islamische Glaube agno. Im hütiga Iran sind eppa 3% vo da Bevölkerung Araba. Iranische und türkische Sayyids (4% vo da iranischa Bevölkerung) führend eana Schtammbaum sit 13 Jahrhunderten uf Mohammed zruck. In da neupersischa Sproch Farsi und im türkischa findet ma an Hufa arabische Lehnwörta in wissenschaftlicha oda theologischa Bereichen – so wia ma im Dütscha o Wörta findet mit lateinischa oda französischa Wurzla.
[ändere] Konfessiona
D Mehrheit vo da Araba sind Muslim, und körend zu vaschiedena islamische Konfessiona.
Dia christlicha Araba körend zum gröschta Toal zu da altorientalischen Kirchen, z.B. zur Assyrischa Kirche des Ostens, zu da Kopten oder zur Syrisch-orthodoxa Kirche, in Syrien und Palästina find ma o viele Östlich-Orthodoxe und im Libanon katholische Maroniten. In letschta Zit gits aba o klenere Gruppa vo Protestanta, meischt durch US-amerikanische Missiona.
[ändere] Organisationen
- Arabische Liga
[ändere] Literatur
- Bernard Lewis: Die Araber. Deutscher Taschenbuch Verlag, München 2002. ISBN 3423308664 (Fundierte historische Inführung)