Selma Lagerlöf

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Bu madde, Vikipedi standartlarına uygun değildir ve bu nedenle düzenlenmesi gerekmektedir. Maddeyi Vikipedi standartlarına uygun biçimde düzenleyip, geliştirerek Vikipedi'ye katkıda bulunabilirsiniz. Bu madde Ağustos 2007 tarihinden beri, düzenleme isteğiyle etiketlidir.

Selma Lagerlöf (d. 20 Kasım 1858, Marbacka, İsveç - ö. 16 Mart 1940, Marbacka, İsveç) İsveçli yazar. Efsane ve masallara dayanan yapıtlarıyla tanınmıştır. Nobel Edebiyat Ödülü'nü alan hem ilk kadın, hem de ilk İsveçli yazardır.

[değiştir] Hayatı

1858 yılında på Värmland'da Marbacka adlı bir çiflikte dünyaya geldi. Çocukken geçirdiği bir hastalık yüzünden bir süre sakat kaldı. Dönemin geleneklerine göre evde özel eğitim gördü. 1882 sonbaharında babasının rızası olmadan Stockholm'de öğretmen okuluna girdi. Eğitimi sırasında babası ekonomik sıkıntıya girdi ve Marbacka çiftliği satıldı.1885'te babasını kaybeden Selma Lagerlöf aynı yıl Landskrona'da öğretmenliğe başladı. İki ciltlik romanı Gösta Berlings Saga'yı bu sırada yazdı. 1924'te Mauritz Stiller'in sinemaya uyarladığı roman, Lagerlöf'ün doğup büyüdüğü Vaermland bölgesinin en parlak dönemini, bölgenin demir döküm atölyeleri ve küçük malikanelerle dolup taştığı yıllardaki yaşamı anlatıyordu. 1890'larda İsveç'te romantizmin canlanışında önemli bir rol oynadı ve Osynliga Länkar (Görünmez Bağlar)'ı yazdı.1895'te bir burs kazanınca,öğretmenliği bırakarak yurtdışı gezilerine katıldı ve kendini tamamen yazmaya verdi. İtalya'ya yaptığı ziyaretten sonra Antikrists mirakler (Deccal'in Mucizeleri)'i adlı sosyalist içerikli romanını yayımladı. Bunu en iyi yapıtlarından biri sayılan En herrgårdssägen (Malikane öyküleri) ile Mısır ve Filistin'de geçirdiği kışın etkisiyle yazdığı, kendisine İsveç'in en önde gelen romancısı niteliğini sağlayan iki ciltlik Jerusalem (Kudüs) izledi.Diğer önemli yapıtları arasında, özlü ve güçlü bir anlatımı olan Herr Arnes penningar (Bay Arnes'inHazinesi; 1904) yer alır.

I. Dünya Savaşı başlayınca çok sarsılan Lagerlöf, birkaç yıl süreyle pek ürün vermedi. Daha sonra Marbacka (1922), Ett Barns Memoarer (Bir Çocuğun Anıları; 1930) ve Dagbök för Selma Lagerlöf (Selma Lagerlöf'ün Günlüğü; 1932) adlı kitaplarında incelikli bir üslupla çocukluğunu anlattı. Vaermland'ı konu alan üçlemesiyle de tanınan Lagerlöf, çağdaş öykü yazarlarının en yeteneklilerinden biri sayılır.

Lagerlöf'ün en iyi eseri olan Nils Holgerssons underbara resa genom Sverige (Nils Holgersson'un yabankazlarıyla maceraları) adlı kitabından yola çıkarak hazırlanan çizgi film dizisi, Türkiye'de Uçan Kaz adıyla gösterilmiştir. Türkçe'de ayrıca Kurtlar ve Uçan Kazlar adlı çocuk kitapları vardır.

[değiştir] Eserleri

• Gösta Berlings Saga (1891)
• Osynliga länkar (1894)
• Antikrists mirakler (1897)
• En herrgårdssägen (1899)
• Jerusalem (1901-02)
• Herr Arnes penningar (1904)
• Kristuslegender (1904)
• Nils Holgerssons underbara resa genom Sverige (1906-07)
• Liljecronas hem (1911)
• Körkarlen (1912)
• Kejsarn av Portugallien (1914)
• Troll och Människor (1915)
• Löwensköldska ringen (1925)
• Carlotte Löwensköld (1927)
• Anna Svärd (1928)
• The Silver Mine