Kumanlar
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Kumanlar, 11. yüzyıl ile 14 yüzyıl arasında güney Rusya ve Doğu Avrupa'da göçebe olarak yaşamış olan bir Türk boyudur. Kıpçakların batıya göç etmiş olan koludurlar.
Batı Göktürkler içinde yer alan Kıpçaklar, 11. yüzyılda Karadenizin kuzeyinde bir hanlık kurdular. (Kıpçak Hanlığı (1098-1239))
Rus kroniklerde ilk defa 1054 yılında zikredilirler. Daha ziyade sarı saçlı ve mavi gözlü, fiziksel özellikleri ile anılırlar. Bizanslılar ve atinler "Kumanos", "Kumanoi", "Cumanus", "Ko-mani", Ruslar "Polovets", Almanlar ve diğer Batılı milletler "Falben", "Falones", "Valani", "Valwen", "Pallidi", Ermeniler "Khartes", Macarlar "Kun", İslam dünyasında "Kıpçak" (Kıfşak, Khıfçakh) demişlerdir.
[değiştir] Tarih
11'nci yüzyılda Kumanlar, bugün Ukrayna, Moldavya ve Transilvanya adlarıyla tanıdığımız büyük bir bölgeyi ele geçirmişlerdir. Sürekli Macar devletine ve Bizans İmparatorluğuna saldırarak onların şehirlerini yağmalamışlardır.
Kıpçaklar Balkanlara indiğinde Bizanslılar anlaşarak Peçeneklerle savaştılar. 1091 yılında Peçeneklere büyük kayıplar verdirttiler.
Sonra bugün Moldavya ve Ulahya olan bölgede "Kumanya" adında bir devlet kurmuş, 13'ncü yüzyılda Milkov adlı hükümdarları tarafından roman katolikliği resmi din olarak kabul edilmiştir. Doğuda kalan Kıpçaklar ise Islam'ı kabul etmişlerdir.
1239 yılında Moğolların saldırısı sonucunda yenilgiye uğradılar. Bu yenilgi sonrası Karadeniz kuzeyinde bulunan Kıpçak kitleleri Macaristan a gidip Macarlara karıştılar. Bir kısmı İtil Bulgarlarına sığındı. Bir kısmı ve Balkanlarda bulunan Kıpçak sülaleleri, Bizans ordularına alındılar, Anadolu’ya yerleştirildiler. Bir kısmı da Romanya halkı içinde karıştı.
1523 yılında Komanya'nın yıkılmasından sonrada Kumanların etkisi bölgede hala güçlü kalmış ve yeni kurulan Valahya ülkesinin ilk hükümdarlarının Kuman isimleri olmuştur. Yani anlıyoruz ki! Türk ırkı üstündür.Ne Mutlu Türk Olana!
[değiştir] Kitaplar
- Vasary, Istvan (2005) "Cumans and Tatars", Cambridge University Press.