Stefan Kudelski
Z Wikipedii
Stefan Kudelski (ur. 27 lutego 1929 w Warszawie) - szwajcarski elektronik i wynalazca polskiego pochodzenia, twórca serii profesjonalnych magnetofonów Nagra - podstawowego typu magnetofonu używanego przez reporterów radiowych, telewizyjnych i studia filmowe na całym świecie.
Urodził się w rodzinie inteligenckiej - ojciec po studiach architektonicznych pracował w przemyśle chemicznym, matka była antropologiem; byli też w niej m.in. profesorowie szkół średnich. W roku 1939 Kudelscy uciekli z ogarniętej wojną Polski i przez Węgry dotarli do południowej Francji. Po inwazji niemieckiej na Francję znaleźli się w na terenach administrowanych przez rząd Vichy. Ojciec Kudelskiego, jako oficer polski w służbie czynnej brał udział we francuskim ruchu oporu, ale po wykryciu przez Niemców miejscowej siatki, po raz kolejny musiał uciekać wraz z rodziną, tym razem do Szwajcarii. Za swoje zasługi oboje rodzice Kudelskiego uhonorowani zostali francuskim odznaczeniem wojennym Croix de Guerre.
W Szwajcarii młody Stefan Kudelski podjął naukę w szkole średniej Ecole Florimont w Genewie i jeszcze przed jej ukończeniem poważnie zainteresował się techniką i elektroniką. Zbudował własne laboratorium, w którym zajmował się m.in. urządzeniami do ekstrakcji pyłów z powietrza przy użyciu generatora w.cz. lub do mierzenia dokładności zegarów przy użyciu generatorów kwarcowych - kilka z nich Kudelski opatentował, choć nie znalazły one dotąd komercyjnego zastosowania.
Od 1948 studiował fizykę i inżynierię fizyczną na politechnice w Lozannie. W wolnym czasie kontynuował też swoje doświadczenia w domowym laboratorium, gdyż pracownie wydziałowe politechniki nie dysponowały odpowiednim wyposażeniem. Właśnie w laboratorium powstał pierwszy model magnetofonu Nagra. W 1951 roku, jeszcze jako student fizyki, Kudelski opracował prototyp magnetofonu, który rok później na wystawie The First International Amateur Recording Contest w Lozannie zdobył pierwszą nagrodę. Kudelski stale udoskonalał swój produkt, a tranzystorowa wersja Nagra III z roku 1957 stała się w latach sześćdziesiątych technologiczną rewelacją. Dzięki jakości wykonania i niezawodności Nagra podbiła rynek i wkrótce był to podstawowy typ magnetofonu używany przez reporterów radiowych, telewizyjnych i studia filmowe na całym świecie. Kudelski otrzymał za niego cztery nagrody amerykańskiej Akademii Filmowej - dwie nagrody naukowo-techniczne (1965, 1977) oraz dwie statuetki Oscara (Nagrodę za Zasługi - Award of Merit w 1978 i honorową nagrodę Gordona E. Sawyera w 1990), ponadto dwie nagrody przemysłu rozrywkowego Emmy i wiele innych. Również Ecole Polytechnique Fédérale de Lausanne, alma mater Kudelskiego, wyróżniła go przyznając mu doktorat honoris causa.
Założona przez Stefana Kudelskiego w latach pięćdziesiątych firma funkcjonuje do dziś i jest liczącym się na rynku przedsiębiorstwem. Produkuje m.in. najwyższej klasy rejestratory dźwięku, dekodery telewizji cyfrowej (w branży tej firmy Kudelskiego mają 40% udział w rynku), wzmacniacze elektroakustyczne, urządzenia elektroniczne klasy zarówno profesjonalnej jak i najwyższej hi-fi oraz urządzenia taryfikujące do parkingów. Kudelski Group osiągnęła w roku 2002 zysk w wysokości US $ 20 mln. Firmą zarządza od 1991 syn Stefana Kudelskiego - André. Majątek rodziny Kudelskich szacowany jest na US $ 200 mln.
