Nicola Porpora
Z Wikipedii
Nicola (Antonio) Porpora (ur. 17 sierpnia 1686 - zm. 3 marca 1768) był włoskim kompozytorem operowym epoki późnego Baroku i nauczycielem śpiewu, którego najsłynniejszym uczniem był Farinelli.
[edytuj] Biografia
Porpora przyszedł na świat w Neapolu. Ukończył tamtejsze konserwatorium Poveri di Gesù Cristo, gdzie świat opery zdominował Alessandro Scarlatti.
Pierwsza opera Porpory Agrippina, została z sukcesem wystawiona na królewskim dworze w Neapolu w 1708 roku. Druga Berenice w Rzymie. Wystawiał je przez wiele lat w domach arystokratów i dowódcy sił zbrojnych Neapolu Księcia von Hesse-Darmstadt, a także w domu portugalskiego ambasadora w Rzymie. Sława jego polegała głównie na reputacji znakomitego nauczyciela śpiewu. W Conservatorio di Sant'Onofrio i w szkole Poveri di Gesù Cristo uczył Farinelliego i innych słynnych kastratów (Caffarelli, Salimbeni itd.). Zajmował się tym w latach 1715-1721. W 1720 i 1721 roku napisał dwie serenady w oparciu o tekst, jakiego dostarczył mu poeta Pietro Metastasio. Tak rozpoczęła się ich długoletnia współpraca. W 1722 roku sukcesy kompozytorskie zachęciły Pororę do zaniechania dydaktyki.
W okresie 1722-1728 Porpora tworzył głównie w Wenecji. W 1729 roku arystokracja angielska, niechętna muzyce Georga Friedricha Haendla ze względu na patronat królewski wspierający niemieckiego geniusza, zaprosiła Porporę do Londynu. Sezon 1733-1734 upłynął pod znakiem walki oper Porpory i Haendla. Porpora, do którego dołączył później Johann Adolf Hasse, mąż jednej z jego śpiewaczek Faustyny Bordoni, prowadził zakład operowy Theater of the Nobility i był groźny dla Haendla nie tylko z powodu swego niezaprzeczalnego talentu czy posiadaniu w swoim zespole wielkich śpiewaków (Farinelli, Faustina Bordoni), lecz także z powodu poparcia jego artystycznej działalności przez księcia Walii Fryderyka oraz opozycyjnych wobec Jerzego I i gabinetu Walpole'a arystokratów i polityków. Kwestie polityczne wpływały na wybór opery na wieczorną rozrywkę bardziej niż gusta artystyczne. Pierwszą operą jaką wystawił w Londynie Porpora była Arianna in Nasso (1733), później przyszedł czas na Polifemo (1735). Haendel wytrzymał bój o słuchaczy i widzów, komponując znakomitego Kserksesa (Serse - 1738), a przedtem jeszcze pierwszą "czarodziejską operę" Alcina (1735). Gdy Opera of the Nobility zbankrutowała, Porpora opuścił Londyn.
Porpora był od 1748 kapelmistrzem w Dreźnie, lecz konkurencja Hassego zmusiła go do wyjazdu w 1752 roku. Z Drezna ruszył do Austrii. W Wiedniu nauczał młodego Josepha Haydna, który pracował u Porpory jako służący. Haydn twierdził, że maestro Porpora nauczył go "prawdziwych fundamentów wiedzy muzycznej". W 1759 Poprora wrócił do Neapolu.
Od tego momentu życie stało się dla starego mistrza uciążliwe. Jego styl stawał się przestarzały, a dwór drezdeński przestał wypłacać mu pensję.
[edytuj] Opery
- Eumene (1721)
- Adelaide (1723) - libretto Pietro Metastasio
- Didone abbandonata (Reggio 1725)
- Arianna in Nasso (Londyn 1733)
- Polifemo (Londyn 1735)
- Filandro (Drezno 1747)
- Il trionfo di Camilla (Neapol 1760)
