Mielnik (województwo podlaskie)

Z Wikipedii

Współrzędne: 52°20' N 23°03' E

Mielnik

Herb Mielnika

52° 20' N
23° 03' E

Liczba
mieszkańców
• liczba ludności

980

Strefa numeracyjna
(do 2005)

Kod pocztowy

17-307

Tablice rejestracyjne

BSI

Położenie na mapie Polski

Mielnik

Bug w zimie

Kopalnia kredy w Mielniku

Widok na Górę Zamkową

Topolina

Widok z Góry Zamkowej

Ruiny kościoła w Mielniku

Mielnik – wieś w Polsce położona na Wysoczyźnie Drohiczyńskiej, w województwie podlaskim, w powiecie siemiatyckim, w gminie Mielnik. Miejscowość leży nad Bugiem.

W latach 1975-1998 miejscowość położona była w województwie białostockim.

Miejscowość jest siedzibą gminy Mielnik.

[edytuj] Historia

1018-1022 – południowy brzeg rzeki Bug w rejonie grodu opanowuje Bolesław Chrobry.
1044-1046 – od piastowskiego księcia Kazimierza Odnowiciela gród przejmuje książę kijowski Jarosław Mądry w zamian za pomoc w stłumieniu buntu wojewody mazowieckiego Miecława.
1240 – wzmianka o przejściu przez Mielnik polsko-ruskiej wyprawy na Jaćwież.
1241 – prawdopodobnie gród niszczą Mongołowie, którymi dowodzi Batu-chan.
1260 – książę halicki Wasylko Romanowicz modli się w cerkwi grodowej pw. Bogarodzicy przed wyprawą na Jaćwież.
1323-1324 – opanowanie ziemi drohickiej przez litewskiego księcia Giedymina.
1350 – gród został zdobyty przez litewskiego księcia Kiejstuta.
1366 – wzmiankowany jako gród litewski.
1378 – Kronikarz Wigand z Marburga opisał próbę oblężenia grodu przez krzyżackiego komtura Bałgi Teodoryka Elnera wracającego z wyprawy na Kamieniec Litewski.
1379 – wzmiankowany jako gród litewski.
1382 – gród zajmuje książę mazowiecki Janusz I Starszy.
1383 – gród zajmuje Władysław Jagiełło.
poł. XIV wieku – budowa zamku obronnego na miejscu grodu.
1390 – Władysław Jagiełło nadał zamek księciu mazowieckiemu Januszowi I Starszemu.
ok. 1408 – przejęcie grodu przez litewskiego księcia Witolda
1430-1444 – Mielnik w rękach księcia mazowieckiego Bolesława IV warszawskiego, od którego gród wykupuje Kazimierz IV Jagiellończyk.
1420 rok – książę litewski Witold funduje kościół katolicki pod wezwaniami Bożego Ciała, Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny, św. Mikołaja i Wszystkich Świętych. Kościół posiadał jedną nawę.
1440 – nadanie miejskiego prawa chełmińskiego.
1444 – zmiana prawa miejskiego na prawo magdeburskie przez króla Kazimierza Jagiellończyka
23 października 1501 zatwierdzono tutaj jeden z aktów unii polsko-litewskiej. 23 października 1501 król Aleksander Jagiellończyk zatwierdził akt łączący Polskę i Litwę w jedno państwo poprzez osobę tego samego wybranego władcy.
1506 – Zygmunt I Stary na zamku oczekuje na polską koronę.
1513 – przez miesiąc na zamku mieszka król Zygmunt I Stary.
1513 – budowa katolickiego kościoła filialnego pw. św. Rocha.
1520 – stolica powiatu
1545 – na zamku więzieni są kniaziowie moskiewscy: Fiedor Owczyna, Jendriej Palecki, Michałko Oboleński.
1545 – drewniany skrzyniowy most przez rzekę Bug zostaje przekazany w opiekę po połowie mieszczanom Mielnika i Łosic
lata 40. XVI wieku – starosta mielnicki Nikodem Janowicz Świejko z Ciechanowca herbu Dąbrowa (herb szlachecki) (1537-1549) rozbudowuje zamek
1551 – częściowe rozebrano na zamku baszty i gotycką wieżę królewską, wznosząc na jej miejscu nowy renesansowy budynek dla króla.
1566 – stolica ziemi mielnickiej
1569 – inkorporacja do Korony Polskiej
1655 – Szwedzi palą miasto, zamek i kościół, który po odbudowie nosi nowe wezwanie św. Trójcy. Budowa nowego mostu w pobliżu Siemiatycz doprowadza do gospodarczego upadku miasto.
1776 – budowa drewnianego kościoła unickiego (obecnie użytkowanego przez prawosławnych jako cerkiew Matki Bożej Opiekuńczej)
1795 – miasto w zaborze pruskim
1807 – Napoleon Bonaparte po zwycięstwie nad Prusami oddaje miasto wraz z całym okręgiem zaborcy rosyjskiemu
1825 – budowa murowanej cerkwi pw. Matki Boskiej Przeczystej
1829 – zniszczenie katolickiego kościoła św. Rocha
1865 – rosyjscy zaborcy buduję kaplicę pw. Aleksandra Newskiego na cześć swojego władcy Aleksandra II
1871 – rosyjscy zaborcy po powstaniu styczniowym zamieniają gotycki kościół św. Trójcy na cerkiew
1915 – pożar kościoła św. Trójcy
1919 – powrót po zaborach w granice Polski
1920 – zakończenie budowy katolickiego kościoła parafialnego pw. Przemienienia Pańskiego na miejscu kościoła św. Rocha
1931 – zniszczenie kaplicy prawosłwanej Aleksandra Newskiego. Najpierw wyłamano drzwi, wybito okna. Potem odarto z niej kopułkę i krzyż.
1934 – utrata praw miejskich
1939-1941 – okupacja radziecka
1941 – 1944 – okupacja niemiecka

[edytuj] Zabytki

Grodzisko wczesnośredniowieczne, na którym wznosił się dawniej murowano-drewniany zamek królów Polski (spalony w 1656 r. przez Szwedów).
Ruiny katolickiego kościoła parafialnego pw. Trójcy Św. (pierwotny gotycki kościół pod wezwaniem Bożego Ciała, N.P.Marii i św. Mikołaja zbudowano przed 1420 r. w stylu późnogotyckim przez księcia Witolda. Orientowany na planie prostokąta. W XVI wieku rozbudowany. Spalony w czasie wojen szwedzkich. Odbudowany w XVIII wieku gdy zmieniono wezwanie. W 1866 r. zamknęli go zaborcy. W 1871 roku przerobiono budynek na cerkiew prawosławną pw. Ducha Św. Spalony w 1915 r. W 1929 r. powstał komitet chcący odbudować kościół (prac nie podjęto). Ruiny rozebrali Rosjanie w 1940 r.
Kościół parafialny pw. Przemienienia Pańskiego z lat 1912-1920 w miejscu dawnego gotyckiego kościoła filialnego pod wezwaniem Św. Rocha istniejącego w tym miejscu w latach 1513-1829. Orientowany, neobarokowy. W ołtarzu obraz z XVIII wieku, krucyfiks z wieku XVII, monstrancje barokowe z XVIII wieku.
Cerkiew parafialna pw. Narodzenia NMP z 1821 roku w stylu klasycystycznym (do roku 1839 należała do unitów) – Pierwotnie powstała w tym miejscu cerkiew drewniana w roku 1551 r. Niszczona przez pożary w roku 1614 i 1656.
Kaplica cmentarna pw. Opieki Matki Boskiej zbudowana po 1776 r. Rozbudowana w 1985 r. poprzez dodanie niskiej wieżyczki-dzwonnicy. Orientowana. Drewniana, na planie prostokąta.
Dawna bożnica żydowska z poł. XIX wieku. Murowana z cegły na rzucie prostokąta, otynkowana z babińcem.
Dawna plebania przy ul. Brzeskiej 69 z poł. XIX wieku przebudowana w wieku XX. Murowana z cegły tynkowana, z gankiem, dach przekształcony.