Małgorzata Beaufort
Z Wikipedii
Małgorzata Beaufort LG (ur. 31 maja 1443 w zamku Bletsoe, zm. 29 czerwca 1509 w opactwie westminsterskim), angielska arystokratka, jedyne ślubne dziecko Jana Beauforta, 1. księcia Somerset, i Margaret Beauchamp of Beltso, córki Johna Beauchampa. Matka króla Anglii Henryka VII Tudora.
Ojcie Małgorzaty zmarł kiedy córka miała niecały rok. Była wychowywana przez matkę, dopóki w 1450 r. nie przeszła pod opiekę królewskiego faworyta, księcia Suffolk, który chciał wydać ją za swojego syna i dziedzica Johna. Ślub odbył się 7 lutego 1450 r. Wkrótce jednak nastąpił upadek Suffolka i w lutym 1453 r. król Henryk VI rozwiązał małżeństwo Johna i Małgorzaty. Nie doczekało się ono potmstwa.
Małgorzata rychło została zaręczona z przyrodnim bratem króla, Edmundem Tudorem, 1. hrabią Richmond (ok. 1430 - 1 listopada 1456), syna Owena Tudora i Katarzyny de Valois, córki króla Francji Karola VI Szalnego, matki Henryka VI. Ślub Małgorzaty i Edmunda odbył się 1 listopada 1455 r. w zamku Bletsoe. Małżonek zmarł równo rok po ślubie na zarazę. Dwa miesiące później 14-letnia wdowa urodziła swoje jedyne dziecko, Henryka, późniejszego króla Anglii.
Po śmierci męża Małgorzata powierzyła opiekę nad synem swojemu szwagrowi Jasperowi. Ona sama poślubiła ok. 1460 r. sir Henryego Stafforda (ok. 1447 - 4 października 1471), młodszego syna Humphreya Stafforda, 1. księcia Buckingham, i Anne Neville, córki 1. hrabiego Westmorland. Małżeństwo to pozostało bezdzietne. Staffordowie należeli do stronników Lancasterów w toczącej się wojnie dwóch róż. Tryumf domu Yorków w 1461 r. sprawił, że Małgorzata z mężem została odsunięta na boczny tor. Powróciła na dwór królewski w latach 1470-1471, kiedy to przejściowo przywrócono władzę Henrykowi VI.
Wydarzenia roku 1471 miały poważne konsekwencje dla Małgorzaty i jej syna. 4 maja w bitwie pod Tewkesbury zginęli lancasterski następca tronu, książę Edward, oraz kuzyn Małgorzaty, książę Somerset. Niedługo potem zabity został król Henryk VI. Z braku innych kandydatów stronnicy Lancasterów uznali za prawowitego króla syna Małgorzaty, Henryka, który po klęsce uciekł wraz ze stryjem Jasperem do Bretanii. W tym samym roku Małgorzata owdowiała i ok. października 1473 r. poślubiła Thomasa Stanleya, 2. barona Stanley (1435 - 29 lipca 1504), syna Thomasa Stanleya, 1. barona Stanley, i Joan Gousell, córki sir Roberta Gousella. Również i to małżeństwo pozostało bezdzietne.
Małgorzata była zaangażowana w działalność spiskową przeciwko królowi Ryszardowi III. Wspierała m.in. bunt księcia Buckingham jesienią 1483 r. W 1485 r. Henryk Tudor pokonał Ryszarda III pod Bosworth i został królem Henrykiem VII. Henryk był bardzo przywiązany do matki[1], ale Małgorzata nie brała czynnego udziału w życiu publicznym. W 1488 r. została damą Orderu Podwiązki. W 1497 r. wstąpiła do klasztoru. Ufundowała szkołę w Wimborne, Lady Margaret's Professor of Divinity na Uniwersytetu Cambridge oraz rozbudowała Christ's Church na Uniwersytecie Oksfordzkim.
Zmarła w 1509 r. w opactwie westminsterskim i została pochowana w kaplicy Henryka VII w tymże opactwie.
Przypisy
- ↑ Paul Murray Kendall, Ryszard III, PIW, Warszawa, 1980, str. 418