See also ebooksgratis.com: no banners, no cookies, totally FREE.

CLASSICISTRANIERI HOME PAGE - YOUTUBE CHANNEL
Privacy Policy Cookie Policy Terms and Conditions
Loty księżycowe 1958-1980 - Wikipedia, wolna encyklopedia

Loty księżycowe 1958-1980

Z Wikipedii

Chronologiczna lista wszystkich sond i statków kosmicznych, których celem misji był Księżyc, lub które przelatywały w pobliżu Księżyca przy okazji wykonywania innych zadań. Uwzględniono nieudane próby startów sond księżycowych. W nawiasie podane są nieoficjalne nazwy sond, które uległy zniszczeniu podczas startu.
Wszystkie daty podane są według czasu uniwersalnego (UTC).

  • Jasnoszary oznacza załogowe loty księżycowe.
  • Szarożółty oznacza misje zakończone częściowym lub pełnym sukcesem.
Nazwa Państwo
Agencja
Planowana data startu Zdjęcie Opis
Pioneer 0 (Able 1, Thor-Able 1) USAF 17 sierpnia 1958
Planowany sztuczny satelita Księżyca. Awaria rakiety nośnej.
(Łuna 1958A, E-1 No. 1) ZSRR 23 września 1958
Planowane uderzenie w powierzchnię Księżyca. Awaria rakiety nośnej.
Pioneer 1 (Able 2) USAF, NASA 11 października 1958
Planowany sztuczny satelita Księżyca. Awaria rakiety nośnej. Sonda osiągnęła odległość 113854 km od powierzchni Ziemi.
(Łuna 1958B, E-1 No. 2) ZSRR 11 października 1958
Planowane uderzenie w powierzchnię Księżyca. Awaria rakiety nośnej.
Pioneer 2 (Able 3) USAF, NASA 8 listopada 1958
Planowany sztuczny satelita Księżyca. Awaria rakiety nośnej. Sonda osiągnęła odległość 1550 km od powierzchni Ziemi.
(Łuna 1958C, E-1 No. 3) ZSRR 4 grudnia 1958
Planowane uderzenie w powierzchnię Księżyca. Awaria rakiety nośnej.
Pioneer 3 NASA, ABMA 6 grudnia 1958
Planowany przelot obok Księżyca. Awaria rakiety nośnej. Sonda osiągnęła odległość 102322 km od powierzchni Ziemi.
Łuna 1 ZSRR 2 stycznia 1959
Przelot 4 stycznia 1959 r. w odległości 5995 km od powierzchni Księżyca (zamiast planowanego trafienia w jego powierzchnię). Pierwsza sonda, która osiągnęła drugą prędkość kosmiczną i weszła na orbitę heliocentryczną.
Pioneer 4 NASA, ABMA 3 marca 1959
Przelot w odległości 59545 km od powierzchni Księżyca i wejście na orbitę heliocentryczną.
(Łuna 1959A, E-1A No. 5) ZSRR 18 czerwca 1959
Planowane uderzenie w powierzchnię Księżyca. Awaria rakiety nośnej.
Łuna 2 ZSRR 12 września 1959
Uderzenie w powierzchnię Księżyca: 13 września 1959 (29,1°N, 1°W — Sinus Lunicus, Palus Putredinis).
Łuna 3 ZSRR 4 października 1959
Przelot w odległości 6200 km od powierzchni Księżyca i wykonanie pierwszych fotografii jego odwrotnej strony.
Pioneer P-3 (Able IVB) NASA, USAF 26 listopada 1959
Planowany sztuczny satelita Księżyca. Awaria rakiety nośnej.
(Łuna 1960A, E-3 No. 1) ZSRR 15 kwietnia 1960 Planowany przelot obok Księżyca. Awaria rakiety nośnej. Sonda osiągnęła odległość 200000 km od powierzchni Ziemi.
(Łuna 1960B, E-3 No. 2) ZSRR 16 kwietnia 1960 [1] Planowany przelot obok Księżyca. Awaria rakiety nośnej.
Pioneer P-30 (Able VA) NASA, USAF 25 września 1960
Planowany sztuczny satelita Księżyca. Awaria rakiety nośnej.
Pioneer P-31 (Able VB) NASA, USAF 15 grudnia 1960
Planowany sztuczny satelita Księżyca. Awaria rakiety nośnej.
Ranger 1 NASA 23 sierpnia 1961
Testy systemów sondy typu Ranger. Z powodu awarii rakiety nośnej pozostał na bliskiej orbicie wokółziemskiej.
Ranger 2 NASA 18 listopada 1961
Testy systemów sondy typu Ranger. Z powodu awarii rakiety nośnej pozostał na bliskiej orbicie wokółziemskiej.
Ranger 3 NASA 26 stycznia 1962
Przelot w odległości 36793 km od powierzchni Księżyca zamiast planowanego trafienia w jego powierzchnię.
Ranger 4 NASA 23 kwietnia 1962
Awaria sondy bezpośrednio po starcie. Uderzenie w powierzchnię Księżyca: 26 kwietnia 1962 (15,5°S, 130,7°W — krater Joffe).
Ranger 5 NASA 18 października 1962
Awaria sondy po starcie. Przelot w odległości 724 km od powierzchni Księżyca zamiast planowanego trafienia w jego powierzchnię.
Sputnik 25 (E-6 No. 2) ZSRR 4 stycznia 1963
Planowany lądownik księżycowy. Z powodu awarii rakiety nośnej pozostał na orbicie wokółziemskiej.
(Łuna 1963B, E-6 No. 3) ZSRR 3 lutego 1963
Planowany lądownik księżycowy. Awaria rakiety nośnej.
Łuna 4 ZSRR 2 kwietnia 1963
Przelot w odległości 8336 km od powierzchni Księżyca zamiast planowanego miękkiego lądowania.
Ranger 6 NASA 30 stycznia 1964
Uderzenie w powierzchnię Księżyca: 2 lutego 1964 (9,39°N, 21,51°E — Mare Tranquillitatis). Z powodu awarii nie wykonano zdjęć powierzchni Księżyca.
(Łuna 1964A, E-6 No. 6) ZSRR 21 marca 1964
Planowany lądownik księżycowy. Awaria rakiety nośnej.
(Łuna 1964B, E-6 No. 5) ZSRR 20 kwietnia 1964
Planowany lądownik księżycowy. Awaria rakiety nośnej.
Ranger 7 NASA 28 lipca 1964
Uderzenie w powierzchnię Księżyca: 31 lipca 1964 (10.70°S, 20.67°W — Mare Cognitum). Wykonanie zdjęć powierzchni z bardzo małej odległości.
Ranger 8 NASA 17 lutego 1965
Uderzenie w powierzchnię Księżyca: 20 lutego 1965 (2,71°N, 24,81°E — Mare Tranquillitatis). Wykonanie zdjęć powierzchni z bardzo małej odległości.
Kosmos 60 (E-6 No. 9) ZSRR 12 marca 1965
Planowany lądownik księżycowy. Z powodu awarii rakiety nośnej pozostał na orbicie wokółziemskiej.
Ranger 9 NASA 21 marca 1965
Uderzenie w powierzchnię Księżyca: 24 marca 1965 (12,91°S, 2,38°W — krater Alphonsus). Wykonanie zdjęć powierzchni z bardzo małej odległości.
(Łuna 1965A, E-6 No. 8) ZSRR 10 kwietnia 1965
Planowany lądownik księżycowy. Awaria rakiety nośnej.
Łuna 5 ZSRR 9 maja 1965
Nieudana próba miękkiego lądowania: 12 maja 1965 (31°S, 8°W — Mare Nubium).
Łuna 6 ZSRR 8 czerwca 1965
Planowany lądownik księżycowy. Z powodu awarii sonda minęła Księżyc w odległości 159613 km.
Zond 3 ZSRR 18 lipca 1965
Przelot w odległości 9220 km od powierzchni Księżyca i wykonanie serii fotografii jego odwrotnej strony.
Łuna 7 ZSRR 4 października 1965
Nieudana próba miękkiego lądowania: 7 października 1965 (9°N, 40°W, lub według niektórych źródeł 9°N, 49°W — Oceanus Procellarum).
Łuna 8 ZSRR 3 grudnia 1965
Nieudana próba miękkiego lądowania: 6 grudnia 1965 (9,1°N, 63,3°W — Oceanus Procellarum).
Łuna 9 ZSRR 31 stycznia 1966
Pierwsze udane miękkie lądowanie na powierzchni Księżyca: 3 lutego 1966 (7,13°N, 64,37°W — Oceanus Procellarum).
Kosmos 111 (E-6S No. 204) ZSRR 1 marca 1966
Planowany sztuczny satelita Księżyca. Z powodu awarii rakiety nośnej pozostał na orbicie wokółziemskiej.
Łuna 10 ZSRR 31 marca 1966
Pierwszy sztuczny satelita Księżyca: 3 kwietnia 1966 r.
Surveyor 1 NASA 30 maja 1966
Miękkie lądowanie na powierzchni Księżyca: 2 czerwca 1966 (2,45°S, 43,22°W — krater Flamsteed P, Oceanus Procellarum).
Explorer 33 (IMP-D) NASA 1 lipca 1966
Nieudana próba wejścia na orbitę wokółksiężycową. Badania przestrzeni międzyplanetarnej.
Lunar Orbiter 1 NASA 10 sierpnia 1966
Sztuczny satelita Księżyca: 14 sierpnia 1966 r.
Łuna 11 ZSRR 24 sierpnia 1966
Sztuczny satelita Księżyca: 27 sierpnia 1966 r.
Surveyor 2 NASA 20 września 1966
Nieudana próba miękkiego lądowania: 23 września 1966 (5,5°N, 12°W — Mare Insularum).
Łuna 12 ZSRR 22 października 1966
Sztuczny satelita Księżyca: 25 października 1966 r.
Lunar Orbiter 2 NASA 6 listopada 1966
Sztuczny satelita Księżyca: 10 listopada 1966 r.
Łuna 13 ZSRR 21 grudnia 1966
Miękkie lądowanie na powierzchni Księżyca: 24 grudnia 1966 (18,87°N, 62,05°W — Oceanus Procellarum).
Lunar Orbiter 3 NASA 5 lutego 1967
Sztuczny satelita Księżyca: 8 lutego 1967 r.
Surveyor 3 NASA 17 kwietnia 1967
Miękkie lądowanie na powierzchni Księżyca: 20 kwietnia 1967 (2,97°S, 23,34°W — Oceanus Procellarum).
Lunar Orbiter 4 NASA 4 maja 1967
Sztuczny satelita Księżyca : 8 maja 1967, orbita wokółbiegunowa.
Surveyor 4 NASA 14 lipca 1967
Nieudana próba miękkiego lądowania: 17.07.1967 (0,4°N, 1,33°W — Sinus Medii).
Explorer 35 (IMP-E) NASA 19 lipca 1967
Badania przestrzeni międzyplanetarnej z orbity wokółksiężycowej. Wejście na orbitę: 21 lipca 1967 r.
Lunar Orbiter 5 NASA 1 sierpnia 1967
Sztuczny satelita Księżyca : 5 sierpnia 1967, orbita wokółbiegunowa.
Surveyor 5 NASA 8 września 1967
Miękkie lądowanie na powierzchni Księżyca: 11 września 1967 (1,42°N, 23,20°E — Mare Tranquillitatis).
(Zond 1967A, 7K-Ł1 No. 4Ł) ZSRR 27 września 1967
Planowana próba oblotu Księżyca. Awaria rakiety nośnej.
Surveyor 6 NASA 7 listopada 1967
Miękkie lądowanie na powierzchni Księżyca: 10 listopada 1967 (0,53°N, 1,40°W — Sinus Medii).
(Zond 1967B, 7K-Ł1 No. 5Ł) ZSRR 22 listopada 1967
Planowana próba oblotu Księżyca. Awaria rakiety nośnej.
Surveyor 7 NASA 7 stycznia 1968
Miękkie lądowanie na powierzchni Księżyca: 10 stycznia 1968 (40,86°S, 11,47°W — okolice krateru Tycho).
(Łuna 1968A, E-6ŁS No. 112) ZSRR 7 lutego 1968 Planowany sztuczny satelita Księżyca. Awaria rakiety nośnej.
Zond 4 ZSRR 2 marca 1968
Lot testowy statku typu Sojuza 7K-Ł1 na orbicie eliptycznej przeciwstawnej do faktycznej pozycji Księżyca. Powrót na Ziemię 7 marca 1968 (kapsuła została zniszczona przed lądowaniem).
Łuna 14 ZSRR 7 kwietnia 1968 Sztuczny satelita Księżyca: 10 kwietnia 1968 r.
(Zond 1968A, 7K-Ł1 No. 7Ł) ZSRR 22 kwietnia 1968
Planowana próba oblotu Księżyca. Awaria rakiety nośnej.
Zond 5 ZSRR 14 września 1968
Test statku Sojuz 7K-Ł1. Oblot Księżyca 18 września 1968 i powrót na Ziemię 21 września 1968 r.
Zond 6 ZSRR 10 listopada 1968
Test statku Sojuz 7K-Ł1. Oblot Księżyca 14 listopada 1968 i powrót na Ziemię 17 listopada 1968 (kapsuła uległa zniszczeniu przy lądowaniu).
Apollo 8 NASA 21 grudnia 1968
Pierwszy lot załogowy na orbicie wokółksiężycowej. Wykonanie 10 okrążeń Księżyca w dniach 24 - 25 grudnia 1968 i powrót na Ziemię 27 grudnia 1968 r.
(Zond 1969A, 7K-Ł1 No. 13Ł) ZSRR 20 stycznia 1969
Planowana próba oblotu Księżyca. Awaria rakiety nośnej.
(Łuna 1969A, E-8 No. 201) ZSRR 19 lutego 1969
Planowane lądowanie na Księżycu z pojazdem samobieżnym typu Łunochod. Awaria rakiety nośnej.
(Zond Ł1S-1, 7K-Ł1S No. 3) ZSRR 21 lutego 1969 Pierwsza próba startu rakiety N1 ze statkiem typu Sojuz 7K-Ł1S. Planowany sztuczny satelita Księżyca. Awaria rakiety nośnej.
Apollo 10 NASA 18 maja 1969
Lot załogowy na orbicie wokółksiężycowej: 21 - 24 maja 1969 r. Wypróbowanie wszystkich manewrów misji Apollo 11 poza lądowaniem. 22 maja 1969 astronauci w lądowniku LM zbliżyli się na wysokość 14447 m od powierzchni Księżyca.
(Łuna 1969B, E-8-5 No. 402) ZSRR 14 czerwca 1969
Planowane sprowadzenie próbek gruntu na Ziemię. Awaria rakiety nośnej.
(Zond Ł1S-2, 7K-Ł1S No. 5) ZSRR 3 lipca 1969 Próba startu rakiety N1 ze statkiem typu Sojuz 7K-Ł1S. Planowany sztuczny satelita Księżyca. Awaria rakiety nośnej.
Łuna 15 ZSRR 13 lipca 1969
Nieudana próba lądowania: 21 lipca 1969 (17°N, 60°E — Mare Crisium). Planowano powrót z próbkami gruntu na Ziemię.
Apollo 11 NASA 16 lipca 1969
Pierwsze lądowanie ludzi na Księżycu (N. Armstrong, E. Aldrin): 20 lipca 1969, 20:17:39 UTC (0,674°N, 23,473°E — Mare Tranquillitatis). 1 wyjście na powierzchnię. Czas pobytu na Księżycu: 21h 36min. Masa zebranych próbek: 21,55 kg.
Zond 7 ZSRR 7 sierpnia 1969
Test statku Sojuz 7K-Ł1. Oblot Księżyca 11 sierpnia 1969 i powrót na Ziemię 14 sierpnia 1969 r.
Kosmos 300 (E-8-5 No. 403) ZSRR 23 września 1969
Planowane sprowadzenie próbek gruntu na Ziemię. Z powodu awarii rakiety nośnej sonda pozostała na orbicie wokółziemskiej.
Kosmos 305 (E-8-5 No. 404) ZSRR 22 października 1969
Planowane sprowadzenie próbek gruntu na Ziemię. Z powodu awarii rakiety nośnej sonda pozostała na orbicie wokółziemskiej.
Apollo 12 NASA 14 listopada 1969
Lądowanie załogi na Księżycu (C. Conrad, A. Bean): 19 listopada 1969, 06:54:36 UTC (3,012°S, 23,422°W — Oceanus Procellarum). 2 wyjścia na powierzchnię. Czas pobytu na Księżycu: 1d 7h 31min. Masa zebranych próbek: 34,35 kg.
(Łuna 1970A, E-8-5 No. 405) ZSRR 6 lutego 1970
Planowane sprowadzenie próbek gruntu na Ziemię. Awaria rakiety nośnej.
Apollo 13 NASA 11 kwietnia 1970
Z powodu awarii oblot Księżyca 15 kwietnia 1970 zamiast planowanego lądowania załogi.
Łuna 16 ZSRR 12 września 1970
Lądowanie na powierzchni Księżyca: 20 września 1970 (0,68°S, 56,30°E — Mare Fecunditatis). Automatyczne pobranie próbki gruntu o masie 101 g. Powrót na Ziemię 24 września 1970 r.
Zond 8 ZSRR 20 października 1970
Test statku Sojuz 7K-Ł1. Oblot Księżyca 24 października 1970 i powrót na Ziemię 27 października 1970 r.
Łuna 17 / Łunochod 1 ZSRR 10 listopada 1970
Lądowanie na powierzchni Księżyca: 17 listopada 1970 (38,28°N, 35°W — Mare Imbrium). Automatyczny pojazd Łunochod 1 funkcjonował do września 1971 r.
Apollo 14 NASA 31 stycznia 1971
Lądowanie załogi na Księżycu (A. Shepard, E. Mitchell): 5 lutego 1971, 09:18:13 UTC (3,645°S, 17,471°W — okolice krateru Fra Mauro). 2 wyjścia na powierzchnię. Czas pobytu na Księżycu: 1d 09h 30min. Masa zebranych próbek: 42,28 kg.
Apollo 15 NASA 26 lipca 1971
Lądowanie na Księżycu (D. Scott, J. Irwin): 30 lipca 1971, 22:16:29 UTC (26,132°N, 3,634°E — szczelina Hadleya, podnóże Apeninów). Do poruszania się po powierzchni wykorzystano pojazd LRV. 3 wyjścia na powierzchnię. Czas pobytu na Księżycu: 2d 18h 54min. Masa zebranych próbek: 77,31 kg. Pozostawienie subsatelity na orbicie wokółksiężycowej.
Apollo 15 Particle and Fields Subsatellite NASA 4 sierpnia 1971 [2]
Sztuczny satelita Księżyca.
Łuna 18 ZSRR 2 września 1971
Nieudana próba lądowania: 11 września 1971 (3,57°N, 56,50°E — Mare Fecunditatis). Planowano powrót z próbkami gruntu na Ziemię.
Łuna 19 ZSRR 28 września 1971
Sztuczny satelita Księżyca: 2 października 1971 r.
Łuna 20 ZSRR 14 lutego 1972
Lądowanie na powierzchni Księżyca: 21 lutego 1972 (3,53°N, 56,55°E — wyżyna Apollonius). Automatyczne pobranie próbki gruntu o masie ok. 50 g [3]. Powrót na Ziemię 25 lutego 1972 r.
Apollo 16 NASA 16 kwietnia 1972
Lądowanie na Księżycu (J. Young, C. Duke): 21 kwietnia 1972, 02:23:35 UTC (8,973°S, 15,500°E — okolice krateru Descartes). Wykorzystano pojazd LRV. 3 wyjścia na powierzchnię. Czas pobytu na Księżycu: 2d 23h 02min. Masa zebranych próbek: 95,71 kg. Pozostawienie subsatelity na orbicie wokółksiężycowej.
Apollo 16 Particle and Fields Subsatellite NASA 24 kwietnia 1972 [2]
Sztuczny satelita Księżyca.
(7K-ŁOK No. 6A) ZSRR 23 listopada 1972 Próba startu rakiety N1 ze statkiem typu 7K- ŁOK. Planowany sztuczny satelita Księżyca. Awaria rakiety nośnej.
Apollo 17 NASA 7 grudnia 1972
Lądowanie na Księżycu (E. Cernan, H. Schmitt): 11 grudnia 1972, 19:54:58 UTC (20,191°N, 30,772°E — okolica gór Taurus i krateru Littrow). Wykorzystano pojazd LRV. 3 wyjścia na powierzchnię. Czas pobytu na Księżycu: 3d 02h 59min. Masa zebranych próbek: 110,52 kg. Zakończenie amerykańskiego programu załogowych lotów na Księżyc.
Łuna 21 / Łunochod 2 ZSRR 8 stycznia 1973
Lądowanie na powierzchni Księżyca: 15 stycznia 1973 (25,85°N, 30,45°E — krater Le Monnier). Automatyczny pojazd Łunochod 2 funkcjonował do maja 1973 r.
Explorer 49 (RAE-B) NASA 10 czerwca 1973
Obserwacje radioastronomiczne prowadzone z orbity wokółksiężycowej. Wejście na orbitę: 15 czerwca 1973 r.
Mariner 10 NASA 3 listopada 1973
Wykonanie podczas przelotu serii fotografii powierzchni Księżyca, w tym słabo poznanych okolic północnego bieguna.
Łuna 22 ZSRR 29 maja 1974
Sztuczny satelita Księżyca: 2 czerwca 1974 r.
Łuna 23 ZSRR 28 października 1974
Lądowanie na powierzchni Księżyca: 6 listopada 1974 (13°N, 62°E — Mare Crisium). Lądownik został uszkodzony podczas lądowania i nie mógł pobrać próbki gruntu.
(Łuna 1975A, E-8-5M No. 412) ZSRR 16 października 1975
Planowane sprowadzenie próbek gruntu na Ziemię. Awaria rakiety nośnej.
Łuna 24 ZSRR 9 sierpnia 1976
Lądowanie na powierzchni Księżyca: 18 sierpnia 1976 (12,75°N, 62,20°E — Mare Crisium). Automatyczne pobranie próbki gruntu o masie 170 g. Powrót na Ziemię 22 sierpnia 1976 r. Zakończenie radzieckiego programu lotów księżycowych.
ISEE-3 (ICE) NASA 12 sierpnia 1978
W okresie marzec – grudzień 1983 r. pięciokrotne przeloty w pobliżu Księżyca w celu wykonania manewru skierowania sondy do komety 21P/Giacobini-Zinner.[4]

Przypisy

  1. Niektóre źródła jako datę startu sondy E-3 No. 2 podają 19 kwietnia 1960 r.
  2. 2,0 2,1 Data oddzielenia subsatelity od statku Apollo.
  3. Różne źródła podają masę sprowadzonego przez Łunę 20 gruntu jako od 30 g do 55 g.
  4. Największe zbliżenie 22 grudnia 1983 na odległość 119,4 km. Po tym przelocie sonda ISEE-3 została przemianowana na ICE.

[edytuj] Źródła:

W innych językach


aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - bcl - be - be_x_old - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - co - cr - crh - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dsb - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - ext - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gan - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - hak - haw - he - hi - hif - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kaa - kab - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mdf - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - mt - mus - my - myv - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - quality - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - rw - sa - sah - sc - scn - sco - sd - se - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sr - srn - ss - st - stq - su - sv - sw - szl - ta - te - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu -