Krajna
Z Wikipedii
Krajna – kraina historyczna w Polsce, początkowo część Pomorza, w I poł. XII wieku przyłączona do państwa Polan, następnie do państwa zakonu krzyżackiego, od 1314 stanowiła północną część województwa kaliskiego i stąd najczęściej uznawana za część Wielkopolski; w okresie zaboru pruskiego część ówczesnych pruskich prowincji Pomorze i Prusy Zachodnie; w okresie międzywojennym część należąca do Polski wchodziła w skład województwa pomorskiego - część północna; województwa poznańskiego - część południowa; zachodni obszar Krajny, który pozostał w granicach Niemiec przynależał administarcyjnie do Marchii Granicznej Poznańsko-Zachodniopruskiej; obecnie należąca do województw: kujawsko-pomorskiego (Kamień Krajeński, Sępólno Krajeńskie, Więcbork, Nakło nad Notecią), pomorskiego (Debrzno), lubuskiego (Strzelce Krajeńskie) i wielkopolskiego (Złotów).
Od północy graniczy z Kaszubami, od wschodu z Borami Tucholskimi, a od południa z Pałukami. Zawarta między rzekami Dobrzynką i Kamionką, Orlą, (od północy), Notecią (od południa), Gwdą (od zachodu) i Brdą (od wschodu).
Nazwa Krajny pochodzi od historycznego położenia tego regionu na rubieży (kraju) Pomorza. Krajna ma swoją kulturę i gwarę (rzadko spotykaną). Powstała ona poprzez nałożenie się na pomorski (kaszubski) substrat językowy cech dialektu wielkopolskiego, jak również zapożyczeń z języka dolnoniemieckiego. W okresie zaborów i pierwszych lat odzyskania niepodległości przez Polskę, Krajna była ośrodkiem walki o prawa mniejszości polskiej w Niemczech. Kierował nią ks. dr Bolesław Domański z Zakrzewa, prezes Związku Polaków w Niemczech, siedziba V dzielnicy Związku znajdowała się w Złotowie. Znakiem tej walki było Rodło, obecnie jeden z używanych herbów Krajny. Miasta leżące na Krajnie to Nakło nad Notecią, Złotów, Strzelce Krajeńskie, Sępólno Krajeńskie, Więcbork, Wyrzysk, Debrzno, Mrocza, Krajenka, Łobżenica, Wysoka, Kamień Krajeński.
Od 1932 Krajna posiada własny, nieoficjalny hymn, autorstwa Pawła Jaśka.
Od 1998 Krajna posiada własny Krajeński Park Krajobrazowy, który tworzą gminy Kamień Krajeński, Sępólno Krajeńskie, Łobżenica, Mrocza, Więcbork. Siedziba administracyjna parku mieści się w Więcborku.
[edytuj] Bibliografia
- Krajna i Nakło : studja i rozprawy wydane z okazji pięćdziesięciolecia gimnazjum imienia Bolesława Krzywoustego w Nakle, Nakło 1926. [1]